Zeemanschap

Ankeren: Hoe begin je eraan?

09:41

(c) Sanne Van Giel

Wat is er mooier dan achter je eigen anker lunchen, slapen, of een boekje lezen? Het klinkt eenvoudig – en dat is het ook, als je maar een aantal dingen in acht neemt. Begin je ankeravontuur (op stilstaand water) met deze basistips!

De basis: Ankeren in 9 stappen

  • Stap 1: Zoek een goede ankerplek uit.
  • Stap 2: Bepaal hoeveel ankerketting je nodig hebt.
  • Stap 3: Vaar langzaam tegen de wind in naar de ankerplek
  • Stap 4: Kom tot stilstaand, met de boeg in de wind
  • Stap 5: Vaar langzaam achteruit en laat het anker zakken
  • Stap 6: Zet bij voldoende lengte de ketting/lijn vast
  • Stap 7: Geef een klap achteruit met de motor
  • Stap 8: Controleer of het anker houdt
  • Stap 9: Hijs de ankerbol en zet ‘s nachts het ankerlicht aan.

(c) Sanne Van Giel

Hoe vind je een goede ankerplek?

Kijk op de kaart en zoek een plaats aan hogerwal, beschut tegen wind en golfslag. Houd rekening met de weersverwachtingen; zo vermijd je dat je plots toch aan lagerwal komt te liggen. Een goede ankerplaats is niet te diep en heeft een bodem die langzaam afloopt. Ook is er voldoende zwaairuimte. Op de kaart kun je zien wat de bodemgesteldheid is. De meeste ankers pakken het beste in een losse bodemstructuur (klei of zand). Waterplanten kunnen voor problemen zorgen; je anker pakt dan niet goed. In Nederland mag je zowat overal ankeren, zolang je de scheepvaart niet hindert. Houd voldoende afstand van vaargeulen, steigers, bruggen en sluizen. Gebieden waar ankeren expliciet verboden is staan aangegeven op de kaart.

Ruth Gerritse verft om de vijf meter de ankerketting met een opvallende gele autoverf. (c) Mark van ‘t Woud

Hoeveel ketting heb je nodig?

Voor de hoeveelheid ketting geldt de vuistregel vier keer de waterdiepte. Anker je met een ankerlijn of staat er veel wind, dan mag het wat meer zijn. Hoe meer ankerlijn/ketting, hoe beter en rustiger je ligt. Als je ankerlijn te kort is, dan graaft het anker niet goed in en kan het gaan ‘krabben’. Om de meters ketting of lijn makkelijk te tellen is een markering met vaste tussenruimtes handig. Kijk ook altijd na of de ankerketting/lijn in goede staat is, en of hij geborgd vastzit aan het anker. Is er niet veel bewegingsruimte in de ankerbaai? Of ligt de boot onrustig te schommelen? Lees in dit artikel drie methoden om het gieren achter het anker tegen te gaan. Deze methoden zijn enkel geschikt voor water zonder getij.

Achteruit varen

Vaar tegen de wind in naar de ankerplek en laat de boot tot stilstand komen. Houd je anker klaar en laat hem zakken van zodra de boot langzaam achteruit vaart. Zo voorkom je dat je over het anker heen vaart, en het anker vervolgens de andere kant op trekt. Ieder anker graaft zich op een andere manier in en het is nuttig om je daarover te verdiepen (voor tips, zie hieronder). Het anker overboord gooien en vervolgens de ketting er bovenop, is echter zelden een doeltreffende methode.

Houdt het anker?

Wacht tot de boot helemaal met de boeg in de wind ligt en de ankerketting/lijn op spanning komt. Vervolgens zet je, na uitgeven van de goede lengte ketting of lijn, de motor met zo’n 2000-2500 toeren in zijn achteruit om je anker in de bodem te verankeren. Houd dit tenminste een halve minuut vol om er zeker van te zijn dat je positie niet verandert. Navigatieapparatuur of anker-apps op je smart-telefoon zijn hiervoor handige hulpmiddelen, maar dit kun je ook prima op zicht controleren. Vaak voel je wanneer het anker ‘pakt’, of juist gaat ‘krabben’. Spring daarna niet meteen in de bijboot voor een wandeling aan de wal. Kijk eerst een tijdje of het anker houdt. Tip; zet een markering op de kaart, of start een track in je navigatiesoftware. Een ankeralarm instellen is ook een goed idee.

Waar ankeren?

(c) Peter Schermer en Wijbren Bergsma

“Wat is volgens jou de mooiste ankerplek in Nederland?” vroegen we jullie een tijdje geleden. Het resultaat zie je op deze pagina. Let wel op; sommige informatie kan verouderd zijn. Kijk altijd zelf goed op de bijgewerkte kaart.

Peter Schermer geeft je ook een heleboel ankerideeën. In Deel I: Met je anker in de Hollandse klei beschrijft hij een zestal ankerplekken rond het Markermeer. In Deel II: Ankeren waar de rust heerst zeilt hij met Ostara via Blocq van Kuffeler naar het IJsselmeer. Hier bezoekt hij Trintelhaven en vaart verder langs de Houtribdijk naar de Hollandse kust, op zoek naar ankerplekken waar de rust heerst.

Duik verder de diepte in

Over ankeren is al oneindig veel gepalaverd en geschreven, ook in Zeilen. Duik je graag dieper de materie in? Dan hebben we deze artikels voor je opgesnord, zowel op zeilen.nl als in print.

Het beste ankergerei is voor elke boot anders. Wereldzeiler Ben Rutte vertelt in deze column over zijn ervaring met ankeren over de hele wereld. In het artikel Mijn Anker en Ik (Zeilen 02/2019) vroegen we zes ervaren zeilers naar hun anker: Waarom hebben ze voor dit anker gekozen en welke avonturen heeft het hen gebracht?

Wat is goed ankergerei? De meningen zijn nogal verschillend. Het conservatieve deel van de ankeraars gaat voor een zwaar anker, veel ketting en de daarbij horende ankerlier. Wist je dat het veel lichter, makkelijker en goedkoper kan? In het artikel Anders Ankeren (Zeilen 03/2018) onderzoekt Jasper Themans hoe de vork in de steel zit – en het anker in de grond.

Omslagfoto: (c) Sanne Van Giel

Tags: Last modified: 19 september 2022
Sluiten