Joshua van Eijndhoven zeilt met zijn vriendin Katia de wereld rond op de Rival 34 Hope. Diverse zaken die zij aan boord gebruiken, komen ongetwijfeld ook bij jou aan boord van pas.
Een op tijd gestoken rif maakt het verschil tussen een comfortabele zeiltocht en een escalatie van de situatie aan boord. Bij zeilvoeren geldt vaak: less is more. Over rif en steekbout.
Je bent lekker onder zeil, maar de wind trekt aan, het gedrag van je zeiljacht verandert en dan schiet de gedachte door je hoofd: misschien moet ik straks een rif steken. Als je deze gedachte hebt, reef dan direct en wacht niet af. Ik weet uit ervaring hoe verleidelijk het is om nog even lekker te blijven zonnen, maar dat wreekt zich later vaak. Als de wind inderdaad verder aantrekt moet je de worsteling aan met de boot en de te grote hoeveelheid zeil. In het omgekeerde geval, als de wind afneemt en je overweegt het rif uit het zeil te halen, is het vaak wél verstandig om nog een half uurtje te wachten.
Druk uit het zeil
De eerste stap bij het steken van een rif is ervoor zorgen dat er niet te veel druk in het zeil staat. Dit is hoe wij dit aan boord van Hope doen op de verschillende koersen:
1. Hoog aan de wind: we vallen af tot 75 graden schijnbare wind en vieren de grootschoot tot de druk uit het zeil is.
2. Halve wind: we loeven wat op tot 75 graden schijnbare wind en vieren de grootschoot tot de druk uit het zeil is.
3. Ruime wind: als de bulletalie nog niet bijstaat zetten we die door en vallen af tot 170 graden schijnbare wind. Bijna altijd valt de druk dan voldoende weg om te reven.
4. Plat voor de wind: we veranderen niets (dit kan niet bij alle boten).
Rif steken met steekbout
Nadat de druk uit het zeil is kun je het grootzeil vieren. Vervolgens zet je de nieuwe schoothoek vast op de giek, met een lijn door de reefkous (ook wel of zeiloog genoemd).
Daarna kun je de smeerrepen doorhalen om de kous naar de giek te brengen. Vaak blijft deze iets boven die giek hangen. Tot slot hijs je het grootzeil weer. Om het zeil helemaal vlak te trekken en te zekeren tegen breuk van de smeerreep, kun je een steekbout steken.
Wij gebruiken daarvoor een lijn van twee meter met een lus aan het uiteinde. Haal de lijn drie keer door de kous en om de giek. Door er een theedoek tussen te steken voorkom je striemen in het zeil. Steek vervolgens het uiteinde door de lus en trek het zeil vlak.
Visitekaartje
Een slordig rif is het visitekaartje van een luie schipper. Je rif is pas af als je de knuttels hebt gestoken. Als je met een losse broek zeilt kun je een worst rollen van het zeil en dit vastknopen met de knuttels. Dit heeft als voordeel dat de knuttels niet om de giek hoeven zitten en het zeil niet kan uitscheuren als de smeerreep toch breekt en je geen steekbout hebt gezet.
Zie ook: Grootzeil vast? Klim in de mast!
En: Kleur de boot rood
En: Houd de genua vol
En: Liggen aan de snubber
En: Basis op orde
Tekst: Joshua van Eijndhoven
Tags: Steekbout Last modified: 29 augustus 2023
Een interessant nootje maar ik ga ervan uit dat iemand vd crew dus aan dek moet om al dat werk te doen en dat een ander in de kuip standby moet zijn .
Ik moet zeggen dat ik de hele methode heel erg omslachtig vind en zeer onveilig.
Op mijn boot zet ik een eerste of tweede rif helemaal vanuit de kuip op een eenvoudige en snelle manier. Jawel gewoon een wat je noemt een bind rif .
En soms steek ik een rif die er dan een 20 min later er weer uit gaat maar een half uur later er weer in zit.
En die zin ” . Je rif is pas af als je de knuttels hebt gestoken ” is helemaal grote hele grote super klink klare grote onzin . Niks erin met die dingen want dan moet daarvoor ook aan dek en een rif steken doe je niet als het rustig wappert.
Op sommige jachten (denk de wat oudere) werkt het nou eenmaal zo… bij de onze ook.
Met ruige zee wel eens interessant, ja 🙂
Er zijn heel wat boten waar het gevaarlijk is om aan dek te werken. Zeerailingen die bij een volwassen vent amper tot aan de knie komen. Brede kajuiten zonder enig houvast. Ingewikkelde systemen om alles vanuit de kuip te kunnen bedienen.
Als het moeilijk wordt, zul je toch een keer aan dek moeten werken. Koop een boot waarop dat veilig kan, of pas je boot aan om veilig te kunnen werken. Vroeg of laat zul je aan dek moeten zijn. Train daarop. Ik hou het bij de Koopmans doctrine. Alles bij de mast. Drie reven permanent ingeschoten en veilig kunnen werken aan dek. Die knuttels zijn niet perse nodig. Maar een goede afwerking is belangrijk om de wet van Murphy voor te zijn.
Nadat de druk uit het zeil is kun je het grootzeil vieren. Vervolgens zet je de nieuwe schoothoek vast op de giek…
Schoothoek = halshoek?
?
Mis ik nu niet kraanlijn aanhalen?
Ik reef op zee op de volgende manier.
Trek fok of genua dicht. De vuile wind blaast in het grootzeil. Laat de grootschoot iets vieren. Trek de hals van het rif 1 ,2 of 3 door . Trek de smeerreep door tot op de giek. Plaats een steekbout en geef de smeerreep wat slank zodat de spanning eraf is. Daarna vast.
Hijs de val tot voorlijk strak is. Ik gebruik geen kneutels. Geeft alleen maar kans op zeil scheuren en zeil samenbinden op zee is onnodig uit de veilige kuip komen. Ik deed dit altijd zo op een v d Stadt 34 en nu ook op mijn Dehler 39 . Na reven de fok weer trimmen op de juiste schootvoering.
Reef kneutels zetten alleen in de haven of binnen vaart dus onnodig en verhoogd kans op schade bij uitreven. Deze reef methode duurt na enige oefening 1.5 minuten en het schip blijft nagenoeg op.koers.
succes. Henk Jan.
1. Ga aan de wind varen en verminder de
vaart zo veel mogelijk (fok niet los). De
boot moet bestuurbaar blijven.
2. Halstalie, neerhouder en grootschoot los.
3. Vier de grootschoot en trek de kraanlijn
aan tot de giek schuin omhoog staat
en zet de grootschoot weer strak.
De bemanning kan nu tegen de giek
leunen tijdens het reven.
4. Vier het val tot de reefkous in het
voorlijk op de reefhaak past en trek na
het inhaken het val weer strak.
5. Trek het onderlijk strak met de
smeerreep en beleg deze, meestal op
een kikker op de onderkant of zijkant
van de giek.
6. Kraanlijn los met 0,5 m speling.
7. Halstalie, neerhouder en grootschoot
weer doorzetten. Weggereefd zeil
opbinden tegen de giek.
8. Eventueel een steekbout zetten.
Het reven van het grootzeil kan ook gedaan
worden tijdens het bijdraaien (solozeilend).
uit ‘Leidraad voor kajuitjachtzeilers’ van Richard Vooren. Men zet met name een steekbout (extra borg bij de nieuwe schoothoek om de giek) wanneer men de reefknuttels wel wil gebruiken omdat men de giek en het zeil vrij wil houden van de opbouw.
Jochem Ploegmakers
Eens met Henk Jan! En de steekbout alleen bij lange rakken. Zeker geen reefknuttels, evt. een elastiek met plastic haakje tegen geflap. Ik reef wel bij de mast, zeer snel en doeltreffend. First 30
Heb doorlopend shockkoord met plastic haakjes in de ogen van de reefknuttels.
Het zeil is in een oogwenk opgeruimd. Afgekeken van de huur-Valken en van het Van der Stadt systeem met elastiek.
Jan