Grootzeil vast? Klim in de mast!

Joshua van Eijndhoven zeilt samen met zijn vriendin de wereld rond met hun Rival 34 Hope. Diverse zaken die hij aan boord gebruikt, komen ongetwijfeld ook bij jou aan boord van pas.

Op moderne jachten is het minder gebruikelijk om zeilend de mast in te klimmen dan op dwarsgetuigde schepen. Toch is het een nuttige vaardigheid om ook onder zeil naar boven te kunnen.
Een van de vervelendste dingen die zeilend kunnen gebeuren, is dat het grootzeil vastloopt, bijvoorbeeld bij het reven. Er zijn meerdere oorzaken mogelijk; denk aan een gebroken karretje of sledes die klem zitten. Eerst probeer je met hijsen en strijken het grootzeil gaande te krijgen. Als dit niet werkt, kun je een lijn op een van de sledes knopen en met de lier naar beneden trekken. Nog steeds geen resultaat? Dan zit er maar één ding op: de mast in.

Omgaan met de deining

De deining wordt in de mast vergroot. De eerste stap is daarom de boot zo rustig mogelijk te krijgen. Het veiligste is bijliggen. Dat kalmeert de boot, waardoor je zelfs in een stevige bries naar boven kunt en bovendien blijft het grootzeil mooi aan één kant. Als het rustig weer is, kun je ook gewoon blijven zeilen. Probeer het probleem vooraf in de mastgroef te vinden, bijvoorbeeld met behulp van een verrekijker.

In de bootsmanstoel omhoog

Om naar boven te gaan gebruik je een gewone bootsmanstoel met reserve grootzeilval of, als je geen reserveval hebt, het fok- of spinnakerval. Knoop de bootsmanstoel vast met een paalsteek (of een teruggestoken acht voor de klimmers onder ons) en klik de sluiting aan het losse eind vast. Als je kunt zekeren met een extra val is dit zeker aan te bevelen. Klim op de giek of het lummelbeslag en laat de bemanning de twee vallen aantrekken. Beleg één val op de lier en de andere op een kikker als zekering. Houd je vast, ga zitten in de bootsmanstoel en klem jezelf zo goed mogelijk met je benen vast om de mast. Dit is het gemakkelijkste aan de voorkant van de mast waar het grootzeil niet in de weg zit. Neem voldoende gereedschap mee, zoals een tang en een mes – en vergeet ook je fototoestel niet voor de foto’s. Knoop alles vast aan je harnas, zodat er geen gereedschap naar beneden kan vallen.

Boven in de mast

Tijdens je tocht naar boven zekert de bemanning je regelmatig, bijvoorbeeld elke anderhalve meter. Klim naar de plek van het probleem en neem een foto van de situatie. Probeer het euvel te verhelpen. Als het zeil niet loskomt, kun je het grootzeil uitsnijden waar het klem zit. En nu je er toch bent, neem je natuurlijk een mooie selfie om later in de bar te laten zien. Bovendien heb je meteen de kans een paar mooie beelden van je jacht onder zeil te maken.
Als je het klimmen een paar keer oefent ben je een stuk zekerder van je zaak als het écht nodig is.

Lees hier: 3 tips voor touw

Tekst: Josua van Eijndhoven