De zeven meter lange onbemande zeilboot Saildrone 1020 is rondom Antarctica gevaren. Het is de eerste keer dat een zogenoemde USV (Unmanned Surface Vehicle, NL: onbemand oppervlaktevoertuig) rondom Antarctica vaart. Onderweg heeft de met sensors uitgeruste boot informatie verzameld over onder andere water, stroming en weersomstandigheden. Met deze informatie zijn wetenschappers in staat de zuidelijke oceaan en zijn invloed op het klimaat beter te begrijpen.
De route die Saildrone 1020 heeft gevaren.
Orkaankracht weerstaan
Saildrone 1020 werd op 19 januari te water gelaten in Southport, Nieuw-Zeeland. 196 dagen later, op 3 augustus, verscheen de boot weer bij dezelfde haven, na een reis van bijna 12.000 mijl. Onderweg heeft de boot golven van 15 meter hoogte, temperaturen ruim onder het nulpunt, ijsbergen en windsnelheden van 70 knopen (orkaankracht!) getrotseerd. De boot werd constant in de gaten gehouden door een schipper aan de wal, die ook in staat was om de boot stuurcommando’s te geven. Het vaartuig kon binnen een vastgestelde corridor van waypoints zijn eigen weg vinden.
Te extreem voor observatie
Het ijs op Antarctica vormt zo’n 70 procent van de watervoorraad onze planeet en heeft daarom een sleutelrol in de temperatuurbalans op aarde. “De zuidelijke oceaan vormt een blind spot in wetenschappelijke observaties,” zegt Sebastiaan Swart, co-voorzitter van de South Ocean Observing System. “Met name in de winter zijn de omstandigheden daar zo extreem dat waarnemingen ter plaatse niet mogelijk zijn.” Koopvaardij- en onderzoeksschepen, maar ook wedstrijdboten die in het seizoen (min of meer) in de buurt komen, vormen nu de belangrijkste bron van data. Tijdens de laatste Volvo Ocean Race werd ook informatie verzameld op de zuidelijke oceaan. Waar de wedstrijdboten vanwege het ijs tamelijk noordelijk moesten blijven, voer Saildrone 1020 in de Indische Oceaan tot bijna 60 graden zuid.
Het ‘aandewindse’ tuig is gevoelig voor stormschade. (c) Saildrone
Autonoom vaartuig
Het zeven meter lange vaartuig is uitgerust met een vierkant vleugelzeil met ingebouwd zonnepaneel. Versies van Saildrone die ook aan de wind moeten kunnen varen, hebben een hoger zeil met een windvaan. De zes meter hoge zeilen zijn niet zo bestand tegen zware omstandigheden als het vierkante zeil. De boten met het hoge zeil raakten meerdere keren al in het begin van de reis beschadigd. “Om rond Antarctica te varen hoef je niet tot nauwelijks aan de wind te varen, daarom voldeed het vierkante zeil prima,” zegt Swart. “Dat is veel steviger dan het ‘aandewindse’ zeil.” De oranje Saildrones zijn uitgerust met een AIS-zender en een radarreflector om ook digitaal goed zichtbaar te zijn voor eventuele scheepvaart.
Saildrone 1022 en 1023 werden in mei 2019 met aangepast tuig te water gelaten. (c) Saildrone.
Wetenschappelijke vloot
De missie werd uitgevoerd door diverse samenwerkende universiteiten en wetenschappelijke instituten uit Australië, Groot-Brittannië, Japan, Korea, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Zweden en de Verenigde Staten. De missie werd financieel ondersteund door de Li Ka Shing Foundation, een non-profit organisatie. De tijdens de reis verzamelde data is vrij beschikbaar voor iedereen.
De stichting beheert en bestuurt en verhuurt een hele vloot Saildrones, die ingezet kunnen worden voor wetenschappelijke doeleinden. Tegelijkertijd met Saildrone 1020 werden 1022 en 1023 andere te water gelaten die visstand en biomassa moesten onderzoeken.
Voorafgaand aan het project werden bewegende beelden gemaakt, waarop 1022 en 1023 nog te zien zijn met de oude tuigage, die de eerste stormen helaas niet overleefden. Daarop werden ze eveneens met het vierkante zeil uitgerust (zie foto).
https://www.youtube.com/watch?v=egO5GhAxgXk
Meer informatie
Tegelijkertijd met het wetenschappelijke programma is ook een lespakket over de rol van Antarctica samengesteld. Voor meer informatie over de projecten kijk je op www.saildrone.com.
We schreven eerder over het Saildrone-project toen het nog in de testfase was.
Tags: Antarctica, autonoom, Saildrone, USV Last modified: 7 augustus 2019
