Column Anna: Emmerlijst

Er zijn soms woorden die me opvallen omdat ze steeds vaker voorkomen in de verhalen en nieuwsberichten die ik lees. ‘Bucketlist’ is zo’n woord. “Weet jij waar dat vandaan komt?” vroeg ik Wietze laatst. Die knikte: “ik geloof dat het iets Amerikaans is. ‘To kick the bucket’ is een andere term voor dood gaan. Dus de bucketlist is de lijst van dingen die je wilt doen voordat je sterft”. Ah. Ik schiet in de lach. “De emmerlijst dus. Voordat je de emmer raakt, moet die vol met ervaringen”. We lachen allebei, vaak klinken dat soort dingen erg grappig als je ze rechtstreeks in het Nederlands vertaalt.

Het staat als een paal boven water dat het maken van een wereldreis per zeilboot wel een ‘emmerlijst-dingetje’ voor ons was. Gaandeweg komen we er achter dat onze emmerlijst echter ook deel-lijstjes blijkt te hebben. Per bestemming lezen we van te voren zoveel mogelijk over de mooie dingen die er te zien zijn, de interessante dingen om te leren en de leuke mensen die we willen ontmoeten. Dat maakt het vaak makkelijker om keuzes te maken in de immer beperkte tijd die je hebt. Al snel ontstaat er een prioriteitenlijstje van dingen die we écht willen doen. Een emmerlijstje, zou je kunnen zeggen.

Zwemmen met de mantarog.

Naast het bezoeken van de Abrolhos eilanden en Shark Bay stond het Ningaloo rif hoog op onze lijst. Dit rif ligt langs de noordwestelijke kust van Australië. Het is bijzonder, omdat de Leeuwin-stroom warm water uit de tropen naar het rif brengt. Dus allerlei vogels, vissen en koralen vinden het er fijn. Omdat het nogal afgelegen ligt in Australië, is de druk van toeristen nog niet zo hoog. Gecombineerd met hele strenge natuurbescherming zorgt dat voor een fantastische kijk- en beleefwereld onder water. We hebben een paar dagen in de buurt van het rif kunnen ankeren. Hagelwit zand, ondiep water. Van een langszwemmende mantarog meer of minder kijken we inmiddels niet meer op.

Joekels zonder tanden

Walvishaai van voren.

Vandaag is het zo ver: we hopen een walvishaai te zien. Die zwemmen niet op de ankerplekken rond, dus we hebben een dagje geboekt aan boord van een snelle motorboot. Met de gebruikelijke moeite hebben we ons in van die rubberen pakken gehesen terwijl de boot richting de opening in het rif stuurt. Natuurlijk kunnen we het niet laten om even bij de schipper te kijken. Murray grijnst als hij ons enthousiasme ziet over het gemak waarmee we met 20 knopen over het water stuiven. “O kijk, een paar mantaroggen” wijs ik. Boem! Beide motoren gaan in z’n achteruit en een tel later liggen alle mede-toeristen in het water. Wietze en ik kijken elkaar grijnzend aan. “Die hadden we al afgevinkt op de emmerlijst” zegt Wietze, die snel z’n duikbril opzet. Terwijl het koele water langzaam in mijn pak loopt, realiseer ik me nog maar eens hoe verwend we al zijn met alles wat we gezien hebben. De mantaroggen zwemmen een paar sierlijke rondjes en vertrekken weer. Murray geeft gas, want het verkenningsvliegtuigje dat boven ons vliegt, heeft walvishaaien gezien.

Gids Shellie geeft nog een keer alle instructies: “niet voor de haai zwemmen, altijd aan de zijkant of achterkant blijven. Nooit dichterbij komen dan vier meter”. Murray roept: “Nu!” en fotografe Katia springt in het water. Wij waggelen met flippers en duikbrillen naar de rand en springen er ook in. Terwijl de bubbels om me heen langzaam wegtrekken, bekruipt me de vertrouwde vraag: “waarom wil ik dit ook alweer?” Willens en wetens zwem ik in diep water rond met een hele grote haai in de buurt. Ik kijk om me heen en de adem stokt in mijn keel. De haai komt recht op me af! Hij draait langzaam een grote bocht en ik zie veel meer details dan ik leuk vind. Resoluut flipper ik naar achteren; de haai snapt het ook en draait van me weg. Ik adem weer normaal en kijk nog eens goed. “Sukkel, je weet toch dat hij geen tanden heeft” mopper ik op mezelf.

Zeehond met actiecamera

Shellie wijst op mijn benen en maakt een wapperbeweging. Flipperen! Ik zie waarom. De zes meter lange walvishaai lijkt heel ontspannen een beetje te zwemmen met lome zwiepers van zijn staart. In verhouding zijn wij mini-mensjes en moeten hard aan de bak om hem bij te houden. Terwijl ik gas geef, zie ik in de verte een soort zeehond met een actiecamera alle hoeken van de walvishaai fotograferen. Ik grijns. Wietze weet van gekkigheid niet hoe hij de beste foto’s kan maken.

Als de eerste spanning weggeëbd is, gun ik mezelf de tijd om deze kolossale vis goed te bekijken. Het lijkt één bonk spieren in een leuk gespikkeld jasje te zijn. De staartvin is bijna twee meter hoog. Allerlei kleine visjes klemmen zich aan het vel van de haai vast. Hoe zo’n enorme vis zoveel plankton kan eten om te overleven, is me een raadsel. Het turbo-flipperen begint z’n tol te eisen en ik verlies de haai uit het oog. We stappen met z’n allen weer op de boot en varen een stukje verder. En ja hoor, er is er nog een. Binnen de kortste keren liggen we weer in het water. Dit exemplaar is zo mogelijk nog groter en gelukkig is hij wat aan het ‘chillen’ in het water. We kunnen er in alle rust naast en achter zwemmen. Wietze zwemt naast me en knijpt in mijn hand. Ik knijp terug, mijn hart barst bijna uit m’n lijf van geluk dat we dit mee mogen maken.

Toegift

Een bultrug komt even kijken.

Na een uurtje dartelen met deze haai is onze tijd op. We klimmen aan boord en Murray geeft gas om terug te gaan naar het rif. Iedereen warmt zich aan mokken warme thee en kijkt nog wat peinzend om zich heen. “Kijk, een spuiter” zegt Wietze bijna terloops. De walvissen trekken weer naar het noorden; we waren ze op weg hierheen al tegen gekomen. “Waar?” roept Katia. Het volgende moment springt een bultrug vlak bij de boot uit het water en komt met een klap weer neer. “Eh… daar!” zegt Wietze lachend. Meteen daarna krijgen we weer heel veel bultrugbuik te zien. Het is schitterend. Camera’s klikken om me heen.

Op het kalmere water binnen het rif gaat het anker erin. “Wie wil nog even snorkelen?” vraagt Murray. Ik heb het gevoel dat Moeder Natuur nog meer toegiften in petto heeft op deze mooie dag, dus dat laat ik me geen twee keer zeggen. Wietze ligt al in het water. En ja hoor, we zien nog net de staarten van twee grote zeekoeien in de verte. En om het hoekje van een groot koraalhoofd ligt een adelaarsrog van twee meter doorsnede op de zeebodem te wachten op een lekker visje. Als ik naar de giftige weerhaakjes op z’n staart kijk, hou ik gepaste afstand. Zo’n held ben ik nou ook weer niet.

Emmer

Even later zitten we aan boord en bevrijden we onze vermoeide lijven uit de duikpakken. Een jonge vrouw die naast me met dezelfde klus bezig is, roept enthousiast uit: “Het is alsof Moeder Natuur vandaag een emmer vol met schitterende dieren over ons uitgestort heeft!”. Wietze schiet in de lach. Emmerlijst.

Exmouth, Ningaloo Reef, Australië, augustus 2019

Foto’s zijn gemaakt door Katia Benini

Bekijk HIER de vorige columns