Hoger dan tien dubbeldekkers

Elke twee weken serveren we het verhaal achter een legendarische boot. Van bekende tot onbekende boten, van modern tot historisch. Deze week: Team Philips.

“Tussen haar rompen passen 80 personenauto’s en beide masten zijn hoger dan tien dubbeldekker bussen.” zo omschreef Team Philips de afmetingen van het schip in een brochure uit 2000. Het doel was om in een recordtijd rond de wereld te zeilen, tijdens zeilwedstrijd The Race. Of de catamaran een record had kunnen vestigen zullen we helaas nooit weten, want het noodlot sloeg toe nog voor de start van de wedstrijd.

Pete Goss

Team Philips was de droom van zeilheld Pete Goss. In 1996 redde hij Fransman Raphaël Dinelli, wiens boot tijdens de Vendée Globe kapseisde. Als dank voor zijn moed en daad ontving Goss de Legion d’Honneur.

Pete Goss (C) petegoss.com

Zijn droom om The Race te winnen en in recordtijd rond de wereld te zeilen uitte zich in het ontwerp en de bouw van Team Philips, een gigantische catamaran. De race zou starten in Barcelona, in december van het jaar 2000. Zijn intentie – zo omschreef hij het in de eerdergenoemde brochure – was om de 21e eeuw “bij de hoorns te vatten”. Met een gemotiveerd team, eersteklas technologie en veel support op zak ging hij aan de slag met Team Philips.

Product van de natuur

Ontwerper Adrian Thompson zag de boot als een product van de natuur. Elk probleem waar men tegenaan liep werd opgelost met de vraag “wat zou de natuur doen?”. Zo haalden ze uit de manier waarop een tak aan een boom vastzit, inspiratie om de beams aan de romp vast te maken. Daarnaast waren de masten onversaagd, want “vogels hebben ook geen touwwerk om hun vleugels te ondersteunen”.

Team Philips was revolutionair, en niet in de laatste plaats om haar twee masten. Op elke romp eentje, en allebei meer dan 40 meter hoog. De zeilen die de masten sierden, leken op windsurfzeiltjes. Maar dan vele malen groter, natuurlijk. Verder was de 120 voet romp voornamelijk van carbon fiber. Alles op en aan de catamaran werd speciaal ontworpen voor haar, inclusief een oven waar de hele mal voor de romp in kon.

Team Philips (C) petegoss.com

Stil en sierlijk als een vogel

Op 4 maart 2000 werd Team Philips te water gelaten, onder toeziend oog van ruim 40.000 toeschouwers. De boot was enorm populair. Sterker nog, tien dagen later, op 14 maart, doopte hare majesteit de koningin de catamaran. Dat was nog nooit eerder vertoond, dat de koningin een racejacht doopte en een naam gaf.

Op 27 maart startten de testrondes. Alles ging voorspoedig en de catamaran zeilde “zo stil en sierlijk als een vogel”. Tot de ochtend van 29 maart, als een luide knal iedereen laat schrikken. Een stuk van het voorsteven brak en raakt kort daarna los. In eerste instantie lukte het de crew om door te varen, maar al snel bleek een sleep onvermijdelijk.

Een stuk voorsteven breekt af (C) petegoss.com

Onderzoek wees uit dat een constructiefout de oorzaak was. De carbon strips hechtten niet goed genoeg aan de honinggraat-structuur onderhuids. De oplossing, volgens het team, zijn grote carbon ringen aan de binnenkant van de rompen zodat het water geen kans heeft. Tijdens de reparatie onderwierp men ook de masten en de zeilen aan een finetuning.

Noodlot

Maar alle innovaties mochten niet baten toen het schip onderweg was naar de start van The Race. Een buitenproportionele storm kwam opzetten, wat windstoten van 70 knopen en golven van meer dan tien meter hoog opleverde. De situatie werd zo gevaarlijk dat Pete Goss en de crew het schip moesten verlaten. De andere optie was het riskeren van hun levens. Een zoekactie naar Team Philips kort erna leverde niks op. Wel is er een stuk van de stuurboordromp geborgen in IJsland. In 2005 weidde het National Maritime Museum in Engeland een grote tentoonstelling aan Team Philips, met het geborgen stuk als middelpunt.

Specificaties

Omslagfoto: petegoss.com

Elke twee weken verschijnt er een nieuw verhaal over een legendarische boot. Klik hier om ze allemaal te lezen.