Op 15 januari gaat The Ocean Race van start. Met de introductie van The Ocean Race Sprint Cup, biedt de organisatie bemanningen van VO65’s een toegankelijker wedstrijdformat. De boten varen alleen de etappes 1, 6 en 7 mee. Het Nederlandse Team JAJO (naar hoofdsponsor Janssen de Jong) is ook van de partij, met een enthousiaste, overwegend Nederlandse en jonge crew. Zeilen stelt de bemanningsleden de komende weken stuk voor stuk aan je voor.

Jelmer van Beek (28): Schipper

Jelmer van Beek is pas 28 en gaat Team JAJO schipperen tijdens de Ocean Race. In deze podcast stelt hij zichzelf voor, vertelt hij hoe hij het tot schipper heeft weten te schoppen en hebben we het over leiderschap en afzien.

Bouwe Bekking (59): Watch Leader

Je hebt acht keer aan deze wedstrijd meegedaan. Nu stap je als The Ocean Race-veteraan aan boord bij jonge, enthousiaste zeilers. Hoe is dat?

“Het is fantastisch om te zien hoe enthousiast ze zijn, maar ben ik ook onder de indruk van het niveau dat ze al hebben. Dus ik heb er absoluut geen spijt van.”

Wat is het grote verschil met dit team en je eerdere teams?

“Bij eerdere teams heb ik zelf de crew bepaald en nu ben ik zelf geselecteerd door Jelmer, onze schipper. Natuurlijk is er een groot leeftijdsverschil en minder ocean race-ervaring. Bij de afgelopen races hadden we altijd een paar race-‘veteranen’ aan boord.”

Hoe kijk je terug op je eerdere deelnames?

“Met trots. Ook al omdat ik elke editie er weer dingen bij heb geleerd.”

Wat is de belangrijkste boodschap die je aan de zeilers van Team JAJO wilt meegeven?

“Ten eerste aan boord blijven, veiligheid staat op nummer 1. En het is heel belangrijk om elkaar te ondersteunen, goed te communiceren en heel veel plezier te hebben.”

Laura van Veen (28) : Allround

Hoi Laura, sinds wanneer ben jij bij Team JAJO betrokken?

“Met Rutger, Jorden en Jelmer vaar ik al vier jaar op deze VO65. We hebben samen al veel meegemaakt en ervaring opgedaan, waaronder drie oceaanoversteken. In totaal heb ik op deze boot al zo’n 40 duizend mijl gevaren.”

Is dat een heel groot voordeel?

“Zeker weten. Toen we na afloop van de Heineken regatta in Sint Maarten naar Europa moesten terugvaren waaide het flink. Met z’n vieren voeren we de boot veilig en zonder problemen naar de overkant. Een blik naar elkaar is genoeg om te weten hoe het met de ander gaat; je weet precies wat je aan elkaar hebt.”

Hoe begon jouw zeilcarrière?

“Ik zeil sinds mijn 5^e bij KNRZV De Maas in Rotterdam – via allerlei open boten ben ik steeds fanatieker gaan varen. Eerst moest het zeilen concurreren met alle andere sporten die ik deed: hockey, skiën, zwemmen en turnen, maar uiteindelijk fascineerde zeilen mij het meest. Geen wedstrijd is hetzelfde, dat is er zo mooi aan.”

Waarom ben je niet verder gegaan in de open bootjes?

“Met de Laser Radiaal zeilde ik voor de Nederlandse ploeg. Ik kwam relatief laat in de laserklasse, Marit Bouwmeester had al een zilveren medaille op zak. Word je dan gekozen om naar de volgende Olympische spelen te gaan? Toen mocht ik een keer meevaren op de VO65 van Brunel en dat wakkerde het vlammetje heel snel aan. Ik besefte toen: dit is mijn passie en dit wil ik mijn hele leven blijven doen. Via het Rotterdam Offshore Sailing Team (ROST, red.) heb ik op een Ker-46 heel veel ervaring opgedaan.”

Wat is jouw rol aan boord bij Team JAJO?

“Op de Ker-46 heb ik mee heel erg toegelegd om allrounder te worden; vaak deed ik de grootschoot maar ik heb ook veel geoefend op het voordek en in de pit. Op de VO65 ben ik daarom ook multi-inzetbaar. Naast het zeilen heeft iedereen aan boord een secundaire rol. Ik heb medische trainingen gevolgd zodat ik eerste hulp kan verlenen als er iets misgaat.”

Wat vind je het mooiste aan het zeilen op deze boot?

“Je doet het als team. De dynamiek tussen de zeilers, het synchroniseren van manoeuvres en inspelen op elkaar maken het ontzettend interessant. Het weer kan plotseling omslaan, maar dat kan ook gebeuren bij mensen. De psychologie achter het zeilen is geweldig.”

Rutger Vos (26): Main trimmer

Wanneer kwam voor jou het moment om van de kleinere boten over te stappen naar grote boten?

“Toen ik 17 jaar oud was switchte ik naar de J24-boot, maar de echte overstap naar grote boten was eigenlijk één à twee jaar later. Toen begon ik bij Team Heiner Talents. The Ocean Race is altijd al mijn grote droom geweest en Roy Heiner had daar een op maat gemaakt programma voor. Team Heiner bood mij die kans zelf aan, dus de keuze was vanzelfsprekend snel gemaakt. Ik ben hem ook erg dankbaar voor zijn hulp tijdens mijn weg hiernaartoe.”

Wat heb je geleerd van Team Heiner?

“Vooraf had ik eigenlijk niet echt een idee van wat er allemaal bij kwam kijken. De crew is groter dan ik gewend was en dat merk je in de communicatie en de manier waarop de boot wordt gevaren. Dat was wel even wennen. Het doel daar was ook om meer over jezelf te leren. Je moet eerst goed weten wie je bent voor je op de juiste wijze kunt samenwerken. Zodat je weet hoe je reageert op bijvoorbeeld bepaalde situaties of andere mensen. Daarnaast heb ik tijdens mijn tijd bij Team Heiner heel veel plezier gehad.”

Je was als kind met veel verschillende sporten bezig, waarom is zeilen blijven hangen?

“Ik heb altijd al van water gehouden en ben min of meer op het water opgegroeid. Her en der zeilde ik wel wat wedstrijden, maar dat was nog niet zo serieus. Ik ben heel competitief ingesteld en op een gegeven moment ontdekte ik dat ik die instelling goed kon combineren met mijn liefde voor water.”

Was The Ocean Race was altijd al een droom?

“Vooral het extreme aspect trekt mij erg aan. Je bent enorm hard aan het zeilen op de meest bijzondere plekken ter wereld. De oceaan is natuurlijk wel even wat anders dan het IJsselmeer. Ik vond het altijd erg gaaf om te zien hoe de deelnemers ergens in the middle of nowhere tegen elkaar aan het strijden waren.”

Binnen Team JAJO ben je de Boat Captain. Wat doet zo iemand?

“Kort samengevat ben ik er verantwoordelijk voor dat de boot intact moet blijven tijdens de race. Als er iets kapot is of kapot kan gaan, moet ik dat oplossen. Op de wal word ik daarbij ondersteund door een shore crew. De boot heeft veel hydraulische en elektrische systemen & lijnen en daarvan vragen wij tijdens het racen het uiterste. Alles moet dat harde pushen wel aan blijven kunnen. Maar mijn eerste taak is eigenlijk gewoon zeiler zijn.”

De IMOCA’s zeilen tijdens The Ocean Race door, maar jullie komen na de start pas weer in juni in actie. Vind je het niet jammer dat er zoveel tijd zit tussen jullie eerste twee etappes?

“Het eerste halfjaar van 2022 hebben we hard gewerkt en getraind met het idee om de gehele race te varen. In de zomer kregen we te horen dat dat niet zou gebeuren. Maanden later werd bekend dat we wellicht toch een paar etappes mochten meevaren. Met die boodschap waren we natuurlijk blij. Tussen de eerste twee etappes zit inderdaad veel tijd, maar in die periode ertussen zitten we niet stil. Zo staat er een oversteek naar Curaçao op de planning en een wedstrijd bij Sint-Maarten. In mei gaan we nog flink trainen voor de laatste twee legs. Team JAJO gaat de aankomende tijd ook flinke mijlen bijschrijven.”

Jorden van Rooijen (24): voordekker

Hoi Jorden, waar ontstond bij jou de droom om deze race te gaan varen?

“Vanuit een diepe band met de oceaan. Ik ben opgegroeid op Curaçao en vanaf mijn vijfde was ik al iedere dag in zee te vinden. Niet alleen om te zeilen, maar voor alles in en om het water: snorkelen, kajakken, surfen. Op mijn twaalfde ontdekte ik de Volvo Ocean Race, en toen wist ik dat ik dat wilde gaan doen. Vanaf dat moment ging iedere spreekbeurt over de wedstrijd, of het nou voor het vak Spaans, Papiaments of Nederlands was. Op een geven moment hadden de docenten wel door dat ik ‘m iedere keer vertaalde.”

Je bent best een kleerkast, moet dat als voordekker?

“Het is wel de meest fysieke rol aan boord ja. Niet alleen door het slepen met zeilen, ook tijdens het trimmen sta ik altijd in de pit. Maar het gaafste aan deze taak is wel de grote verantwoordelijkheid. Belangrijke manoeuvres voer je natuurlijk altijd samen uit, maar als het misgaat met de voorzeilen ligt het aan mij.”

Is het de natste taak aan boord?

“Zeker weten. Ik slaap dan ook voorin de boot, waar het nat mag worden. Het gebeurt regelmatig dat ik nat mijn kooi in ga. Ik draag bijna nooit laarzen omdat ik daarmee minder mobiel ben, maar het betekent wel dat je sneller doorweekt raakt.”

Ben je de enige met de verantwoordelijkheid over het voordek?

“Nee, je doet alles als team. Maar als er een bijzondere manoeuvre moet gebeuren gaan we naar onze zogenaamde “battle stations”. Dan sta ik klaar om naar voren te gaan. Daarnaast vind ik de techniek aan boord interessant, vanuit mijn studie maritieme techniek. Als er iets stuk gaat aan boord ben ik degene die er als eerste naar kijkt.”

Waar kijk je vooral naar uit?

“Om met dit team deze race te gaan varen. Met een groot deel van het team hebben we al 4 jaar ervaring en samen heel veel mijlen gemaakt. Bang ben ik voor één ding: niet winnen.”

Max Deckers (28): navigator

Je hebt veel in open boten gevaren, waarom maakte je de overstap naar grote boten?

“Toen ik ging studeren zeilde ik in de 49er FX, maar eigenlijk vond ik de 470 een leukere boot om op te varen. Als ik ooit olympisch was gaan zeilen was het op de 470 geweest, maar helaas gaat die boot op den duur verdwijnen. Mijn ouders hadden een J/35, waarmee we ook op vakantie gingen. Daar zag ik hoe gaaf dat kan zijn, daarom stapte ik tijdens mijn studie over op de grote boten.”

Hoe werd je navigator?

“Toen ik bij het Rotterdam Offshore Sailing Team ging, begon ik als trimmer. Op een gegeven moment was er behoefte aan een navigator. Gerd-Jan Poortman en Wouter Verbraak hebben me op weg geholpen, maar verder ben ik aan de slag gegaan met leerboeken en software.”

Je combineert al dat zeilen met een vaste baan. Hoe doe je dat?

“Ik werk fulltime bij een bedrijf in de haven van Rotterdam dat opslag en overslag van bulkgoederen regelt. Dat combineren met het zeilen is meestal wel even schuiven en puzzelen. Meevaren met The Ocean Race doe ik voornamelijk tijdens vakantiedagen, maar ik kan ook wat onbetaald verlof krijgen. De bazen denken gelukkig mee.”

Wat worden de knelpunten tijdens de eerste etappe?

“Na de start in Alicante moeten we eerst een stuk over de Middellandse zee. Dat is gelijk al heel interessant, want weerberichten kloppen er vaak niet helemaal en er is soms heel veel of juist heel weinig wind. Dan komt de Straat van Gibraltar, die een uitdaging is omdat door de combinatie van stroming, wind en verkeer. Bij de Canarische eilanden zijn versnellingszones, ik ben nu al vast aan het kijken naar historische data om een inschatting te maken wat de snelste routes zijn daar.”

Heb je er zin in?

“Ja, ik kijk ontzettend uit naar de start van de race, met al die boten op de lijn. Alicante is echt een zeilmekka, dat wordt heel mooi. Ook al is het nu een soort Ocean Race-light, we krijgen nu wel mee hoe zo’n wedstrijd werkt. De stop in Den haag lijkt nog ver weg, maar ik heb er nu al zin in!”

Brend Schuil (31): On Board Reporter

Wanneer hoorde je dat je mee mocht?

“Zo’n maand terug hoorde ik dat het doorging. Het had aardig wat voeten in de aarde om dit van de grond te krijgen. Eerst zouden we natuurlijk de volledige race rond de wereld gaan varen, maar dat ging niet door. Ik ben zo blij dat we op deze manier toch nog de wedstrijd kunnen varen.”

Ben je zelf ook een zeiler?

“Zeker weten, dat begon al toen ik 5 jaar oud was, toen mijn vader mij in een Optimist zette en van de kant duwde – succes! Daarna heb ik veel op open houten boten gevaren met mijn broer, zoals de Schakel en de 16m2. Tegenwoordig zeil ik ook wedstrijden in de 30m2. Een paar jaar geleden werden we tweede op het NK.”

Hoe word je OBR?

“Ik run een videoproductiebedrijf en doe veel voor sport en zeilen in het bijzonder. Ik film toernooien en wedstrijden maar doe ook werk voor jachtbouwers zoals VMG Yachting en Hutting Yachts. Maar je kan mij bijvoorbeeld ook vinden tijdens het WK golf. Vorig jaar werd ik twee weken voordat The Ocean Race Europe van start ging werd ik gebeld door Bart Salemans (de mediaman van het team, red.) met de vraag of ik mee kon. Dat is natuurlijk een droomtelefoontje! Dan zit je ineens met je helden Gerd-Jan Poortman en Simeon Tienpont aan boord. Geweldig.”

Wat maakt een goede OBR?

“Je moet natuurlijk goede beelden kunnen maken en met de apparatuur om kunnen gaan. Als het licht weer is gaat dat prima. Dan pak je je camera en schiet je wat plaatjes, maar vanaf windkracht 4 is het een ander verhaal: de boot is zó nat. Het is een hele uitdaging om je apparatuur heel te houden. Ook de drone oplaten is een kunst. Tot nu toe is het gelukkig altijd goed gegaan.

Het allerbelangrijkste is dat je als OBR deel van het team bent. Je moet zo’n goede relatie opbouwen dat ze je dingen gaan vertellen. Anders kun je geen mooie content maken.”

---

Internationale zeilers in Team JAJO

Naast de voorgestelde Nederlanders zijn er ook nog een aantal internationale zeilers onderdeel van Team JAJO? Waar komen ze vandaan, wat voor ervaring hebben ze en waarom zijn ze geselecteerd?

Maja Micińska (21): trimmer

De Poolse Maja Micińska is met haar 21 jaar het jongste crewlid. Naast dat ze een getalenteerde trimmer is, neemt ze ook andere verantwoordelijkheden van schipper Jelmer van Beek over. Hij is onder de indruk van haar verantwoordelijkheidsgevoel en gestructureerde manier van werken. In de Ocean Race Europe zeilde Micińska met Sailing Poland crew. Bouwe Bekking, nu de wachtleider van team JAJO, was toen schipper van dat team. Maja is erg blij om onderdeel te zijn van het team; “Voor mij is het echt een droom die uitkomt,” vertelt ze in een persbericht over haar selectie voor Team JAJO. “Ik was net aan mijn laatste studiejaar begonnen en toen kreeg ik bericht van Jelmer. Dus ik heb mijn leven weer omgegooid en ben op het vliegtuig gestapt.”

Simbad Quiroga (26): trimmer en stuurman

Joy Fitzgerald (33): allrounder

Gregg Parker (38): grinder

Foto’s: Brend Schuil
Tekst: Joris Westerveld, Roos Bähr en Marit Verbeek

Tags: Team JAJO, The Ocean Race Last modified: 13 januari 2023