Zeemanschap

Vakantieplannen: hoe goed is jouw boot uitgerust?

08:00

Reddingsboei

Met de vakantiemaanden voor de deur -en de mogelijkheid om iets verder te gaan dan alleen de Nederlandse wateren- is het belangrijk om goed naar je boot, en specifiek naar de veiligheidsuitrusting, te kijken. In dit artikel zullen we je hier meer over uitleggen. Goed om een keer te lezen, te onthouden, aan boord te checken en misschien uit te voeren, maar hopelijk nooit te hoeven gebruiken. We wensen iedereen een fijne en veilige vakantie toe!

Het is van belang dat je voldoende veiligheidsmiddelen aan boord hebt. Welke middelen is afhankelijk van je vaargebied. Veel belangrijker is nog dat je zorgt dat deze veiligheidsmiddelen in geval van nood gemakkelijk en veilig te gebruiken zijn. Als de boot op zijn kop drijft heb je niets aan het reddingsvlot als deze in een afgesloten bakskist is opgeborgen. Niets aan een marifoon als de accu’s onder water staan. Voordat zeilers zee kiezen, moeten ze nadenken over welke veiligheidsmiddelen we meenemen en waar we die aan boord plaatsen.

Reddingsvlot

Welk reddingsvlot je kiest, hangt af van een aantal factoren. Hoeveel personen neem je meestal mee? Wel of geen noodsignalen? Handmatig te activeren of een automatische (hydrostatische) ontsteking? Een container of een tas? Wat mag het kosten?

Waar laat je het?

Reddingsvlot 2Wanneer je het vlot hebt aangeschaft, komt de volgende vraag: waar laat ik het als ik vaar? Een vlot weegt al gauw twintig kilo. Die zijn niet gemakkelijk te tillen, zeker niet als iemand in paniek is. Het vlot in een bakskist of in de kajuit opbergen, is minder verstandig. Maar het is ook niet gemakkelijk om een goede plaats bovendeks te vinden waar het vlot snel overboord te zetten en te activeren is.

Aan de hekstoel

Reddingsvlot 1

Reddingsvlot aan hekstoel

Een goede plaats om het vlot te bevestigen, is de hekstoel. Daar zijn goede ophangbeugels voor. Het nadeel is dat er veel gewicht aan de achterkant van de boot hangt. Voor toerzeilers is dat misschien van minder belang dan voor wedstrijdzeilers.

Sommige jachten hebben een veilige plaats voor het vlot op de scoop of achterin de open kuip, bijvoorbeeld onder de stuurmansbank. Nadeel is dat het natte plekken zijn, waar eigenlijk alleen een waterdichte container volstaat.

Op het kajuitdak

Reddingsvlot 3

Reddingsvlot op het voordek

Een andere plaats is boven op het kajuitdak. Ook daarvoor zijn goede bevestigingsbeugels te kopen of te maken. Nadeel daarvan is dat je in het polyester moet boren om de beugels te bevestigen. Een ander nadeel kan zijn dat het vlot je uitzicht belemmert.

Veel zeilers hebben een hangslot of een andere diefstalpreventie op het vlot. Vergeet die niet te verwijderen voordat je zee kiest.

Wat te doen we als we een vlot huren? Als een jachtontwerper geen plaats heeft bedacht in de romp, zal een tijdelijke oplossing gezocht moeten worden. Dan kun je het vlot bijvoorbeeld met lijnen vastsjorren tussen de handgrepen op het kajuitdak. Tape in zo’n geval een scherp mes met duct tape op het vlot. In geval van nood kun je de lijnen zo doorsnijden. Dit geldt ook voor een vlot in een tas.

Reddingsvlot 4

Reddingsvlot op zwemplateau

Welke oplossing de beste is, is niet te zeggen. Belangrijk is dat elke zeiler kijkt welke oplossing op zijn jacht het veiligst is. Realiseer je dat je binnen een paar minuten in een vlot moet kunnen zitten als de nood aan de man is.

Grabbag

Als er in het vlot geen noodsignalen zitten, is het handig die bij de hand te hebben in een waterdichte grabbag. De naam zegt het al: een zak die je in geval van nood in één graai mee in het vlot kunt nemen. De beste plaats hiervoor is vlakbij de kajuitingang. Bijvoorbeeld in de hondenkooi of bij de kaartentafel.

Grabbag

Grabbag, wat stop je erin?

In een grabbag kun je behalve de noodsignalen natuurlijk nog meer spullen kwijt. Bijvoorbeeld extra water, kaakjes, scherp mes, zaklantaarn met reservebatterijen, medicijnen, een gps, handheld marifoon, opgeladen gsm, reservepatronen reddingsvesten, duct tape, visgerei, extra lijn, de bootpapieren en de paspoorten van de bemanningsleden. Voor elke zeetocht kun je de grabbag vullen met de voor die tocht noodzakelijke spullen.

Inhoud van een grabbag

Checklist Grabbag – Zeezeilschool Scheveningen

Lees ook: Noodsituaties op het water: stel een persoonlijke grab bag samen! – Safety Boat

Wat zit er in onze grabbag? – reisverhaal Pinical

Noodsignalen

Je kunt kiezen voor losse noodsignalen, voorverpakte pakketjes of een seinpistool met losse munitie. Belangrijk is dat je deze waterdicht en op een gemakkelijk bereikbare plek opbergt. Zorg er altijd voor dat er geen vocht bij komt of kan komen. Als de houdbaarheidsdatum tijdens de vakantie verloopt, schaf dan nieuwe aan voordat je zee kiest. Berg alles op een vaste, veilige plaats op, waar iedereen van weet. Bijvoorbeeld bij de kaartentafel.

Ebirb

Epirb

Steeds meer zeilers hebben een epirb aan boord. Voor het meedoen aan internationale zeilwedstrijden is dat veelal verplicht. Er zijn verschillende typen te verkrijgen. De schipper moet uitmaken hoeveel geld hij wil uitgeven. Wil je bijvoorbeeld dat hij handmatig of automatisch geactiveerd wordt?

De veiligste plek voor de epirb is buiten, bijvoorbeeld op de hekstoel. Vanwege het gevaar voor diefstal en het overkomende water zal menig schipper daarvan afzien. Een goed alternatief is vlakbij de kajuitingang. Zo is de epirb meestal in een handomdraai te pakken en te activeren.

Communicatie

Bij de meeste boten zijn de accu’s op of onder de vloer opgeborgen, meestal in de nabijheid van de motor. Qua gewichtsverdeling is dit een goede plaats. Qua veiligheid is dat de vraag. Op een zinkend schip lopen de accu’s al vrij snel onder water en zijn dan waardeloos. Alle apparatuur valt dan uit, ook de elektrische bilgepomp en de marifoon. Een draagbare marifoon is handig als reserve. Deze heeft geen groot bereik, maar voldoende om een schip in de buurt op te roepen. Dat schip kan dan als intermediair tussen het jacht en de wal optreden. Zorg dat de batterij altijd opgeladen is. Er zijn waterdichte handmarifoons te koop, maar ook waterdichte zakken voor het apparaat. je kunt ervoor kiezen om de opgeladen marifoon in de grabbag op te bergen of hem zodanig bij de hand te houden dat je hem direct mee kunt nemen.

Dat laatste geldt ook voor een hand-gps. De reddingsdienst wil in geval van nood graag een zo precies mogelijke positie weten, zodat ze de reddingboot de juiste kant op kan sturen. Zorg voor voldoende reservebatterijen.

Op de hek

Reddingsboei

Reddingsboei en lifesling

Meestal hebben we een heel aantal veiligheidsmiddelen op het achterschip hangen. Zoals de joon, hoefijzerboeien, reddingsling en het drijflicht. Zeker de beste plaats voor deze middelen; de stuurman kan ze in geval van nood meteen overboord zetten. Meestal echter zijn ze met een lijn stevig aan de hekstoel vastgeknoopt. Zorg er dan voor dat je ze snel kunt losknopen of dat je de lijn kunt doorsnijden. Zorg ook dat vlag en licht met een enkele handeling geactiveerd kunnen worden.

Het is altijd handig een scherp mes in de buurt te hebben. Een goede plaats is op de hekstoel, vlakbij de andere veiligheidsmiddelen. Een alternatief is naast de kajuitingang.

Draadschaar

Ook de draadschaar is een belangrijk veiligheidsmiddel. Als de mast is gebroken, kun je de verstaging doorknippen, zodat mast en verstaging geen gat in de romp kunnen slaan. Verwar de draadschaar niet met een betonschaar. De bek van de draadschaar ziet eruit als een papegaaienbek, die van de betonschaar is recht. Zorg dat de draadschaar op een goed bereikbare plaats opgeborgen is en dat ook je bemanningsleden weten waar je hem hebt opgeruimd.

Verder informatie rondom bovenstaande veiligheidsartikelen vind je hier.

Persoonlijk

Joon

Joon/opsporingsstaak

Elke schipper beslist zelf hoe ver hij wil gaan in het aanschaffen van veiligheidsmiddelen. Zo zijn er bijvoorbeeld nog persoonlijke noodbakens of stroboscope lampjes voor de nachtwacht. Ook de keuze van reddingsvesten is persoonlijk. Toch worden hierbij waarschijnlijk de minste compromissen gesloten. Zorg echter ook dat er reservepatronen aan boord zijn en dat die op een vaste, logische plaats liggen. In geval van nood moet je er blindelings naar kunnen grijpen.

Het is altijd goed om bij ruig weer met een lifeline aan de boot verbonden te zijn. Maar als de boot plotseling zinkt, ben je minder gelukkig. In paniek zijn de sluitingen niet gemakkelijk open te krijgen. Ook hiervoor is een scherp mes onder handbereik onontbeerlijk.

Tekst en beeld: Anje Valk / Onder redactie van: Marjolein Brandt

Tags: , Last modified: 19 april 2021
Sluiten