Een brandje blussen op zee, hoe doe je dat?

Basic Safety training is een verplichte cursus voor iedereen die professioneel op een schip werkt. Van een brandje blussen tot overleven in een reddingsvlot, alle mogelijke doemscenario’s komen in deze cursus voorbij. Er verzamelt zich een gemengde groep bij het FMTC trainingscentrum in Amsterdam. Een paar ervaren kapiteins uit de koopvaardij en uit de offshore olie-industrie komen voor een ‘refresher’ en hebben dit hele verhaal duidelijk al veel vaker gehoord. Uit de cruisewereld komt niet alleen gewone bemanning maar ook een zangeres en een verpleegkundige omdat iedereen aan boord een notie moet hebben over veiligheid. Dan zijn er nog een paar die onderzoekswerk zullen doen naar de zeebodem, een visser, één iemand die gaat voor zijn yachtmaster bewijs en ik. Ik ga vanaf oktober voor een half jaar als deckhand werken op tallships de Gulden Leeuw en de Morgenster, en wordt dus officieel een zeevarende. Gisteren werd ik medisch gekeurd (zicht, gehoor, suikerziekte, bloeddruk, BMI, klachten) en nu is er deze training.

Uiteindelijk een brandje blussen

De eerste dag staat in het teken van algemene veiligheid en brandveiligheid. We zitten met onze groep in een klaslokaak en bespreken de risico’s van vermoeidheid en uitputting, het belang van goede communicatie en verschillende veiligheidsmiddelen (pakken, brillen, schoenen) en maatregelen.

Over brandveiligheid is er ook een praktisch deel. We wandelen naar een ander deel van het gebouw, daar trekken we brandwerende overalls, laarzen en handschoenen aan. We krijgen ook ieder een helm en een veiligheidsbril. Het gaat hier over veiligheid dus uiteraard wordt er voorafgaand aan de oefening medegedeeld dat je elk moment mag stoppen, dat je stop moet zeggen als je je niet veilig voelt en dat de docent er ten alle tijden bij blijft etc. Maar dan mogen we eindelijk een brandje blussen!

Verschillende brandblussers

We mogen de verschillende brandblussers uitproberen waar we eerder over hebben gesproken: schuim, poeder, CO2. Het is een heel leuk gevoel om eindelijk eens die veiligheidspin uit een brandblusser te mogen trekken en te zien wat er gebeurd. Het schuim is effectief vanaf vier meter afstand. Het poeder ook, en dat werkt bovendien ook op vuur van brandende olie etc. Het poeder stuift wel enorm, in een nauwe ruimte kun je jezelf makkelijk verblinden en het is ongetwijfeld ook niet gezond om het goedje in te ademen. CO2 is gas, dat vervliegt sneller en hiervoor moet je dus dichter bij het vuur komen. Nadeel is dat dit gas ook voor mensen enorm giftig is. Je moet dus zorgen dat je het zelf niet te veel inademt.

Na dertig tot veertig seconden is de brandblusser leeg. Bij de kleine brandblussertjes die bij jachten aan boord zijn zal dit 10 tot 15 seconden zijn. Als een brandje met een brandblusser niet te blussen is spreken we niet meer van een kleine brand. Toch heeft het altijd zin om de brandblusser te gebruiken, als je het veilig kunt doen. Ook als het vuur straks weer oplaait heb je het met een brandblusser toch kunnen vertragen.

‘Algemene’ veiligheid

De variëteit aan deelnemers maakt het voor docenten niet makkelijk om iets algemeens te zeggen over veiligheid. We hebben het hier over een jacht van 15 meter versus een olietanker van 300 meter. Een bemanning van 2 personen op een zeilboot of een bemanning van 200 man in een offshore installatie, met 4 brandweerteams en een helikopter die kan worden ingezet. Maar het is hoe dan ook nuttig om bepaalde dingen gewoon eens een keer gedaan te hebben, zoals het daadwerkelijk gebruiken van een brandblusser. Tot nu toe bestond mijn ervaring met brandblussers eruit om ernaar te kijken en erover praten hoe ze werken.

Morgen is het EHBO dag. Ik ben benieuwd.

Tekst en foto’s: Anna Dupon