“Ik kan geen kant op!”
“Alles zit potdicht op de volgende bestemmingen en de bestemmingen achter ons.”
“Onze visa lopen af, we worden het land uitgezet. Wat nu?”
“Zometeen kunnen we nergens heen en zwerven we eindeloos op zee rond.”
De noodkreten op de verschillende zeilersfora worden steeds indringender nu heel veel landen hun grenzen sluiten. Zelf ontkomen we er ook niet aan: we liggen klem op een ankerplek tussen lokale bewoners die ons liever zien gaan dan komen, een overheid die geen vaarvergunning verstrekt en geen enkel land binnen 1500 mijl waar we naar toe kunnen. Vandaag kwam er een zeilboot binnen die weg moest uit Sri Lanka vanwege het naderende orkaanseizoen. De grenzen in de Malediven zijn dicht, dus de Kustwacht rukte met twee schepen uit om ze tegen te houden. De onderhandelingen tussen de lokale en landelijke overheid en de ambassade van de zeilers duurde twaalf uur. Rond middernacht mochten ze ten anker, op een halve mijl afstand van de 15 boten die er al liggen. Een zucht van verlichting ging door de vloot jachten.
Recht op een veilige haven
“Maar je hebt toch recht op een veilige haven?” “Je verklaart gewoon dat je in nood bent!” lees en hoor je veel. Maar is dat zo? Hoe zit dat eigenlijk: wat zijn je rechten en je plichten als zeiler? Zowel bij aankomst als bij verblijf in een land. We gaan uitzoeken hoe dat zit. Allereerst benaderen we de International Maritime Organisation. Het IMO gaat over de koopvaardij, maar we leren daar wel dat we specifieker moeten zoeken. Het gaat immers niet om je rechten op volle zee, maar om je rechten en plichten dicht bij de kust. In de territoriale wateren (’12 mijls zone’) van een soeverein land.
Vervolgens steken we ons licht op bij het Watersportverbond. “Interessante en urgente vraag” zegt directeur Arno van Gerven. “Ik kan me zo voorstellen dat het uitmaakt hoe je schip geregistreerd is: kadastraal of met een ICP. Het ICP is alleen in Europa geldig, de kadastrale registratie wereldwijd.” Hij schakelt Frans de Vries Lentsch in, specialist in Zeerecht en lid van de Zeilraad van het Watersportverbond. Die gaat op zijn beurt met een team juridisch specialisten aan de slag.
“Het is een ingewikkeld probleem.” zegt Frans. “Allereerst je positie. In Nederland wordt een zeegaand zeiljacht op wereldreis als een zeeschip beschouwd, ongeacht of er een zeebrief of ICP aan boord is. Elk land kan daar anders over denken; dit is de situatie in Nederland.” Hij gaat verder: “De kern van de zaak is dat geen enkel schip het recht heeft om altijd een haven binnen te varen. Die beslissing ligt bij elk soeverein land.” “En als een schip in nood is?” vraag ik. Er zijn immers zeilers die in deze moeilijke tijden de gok (moeten) nemen toch naar een land toe varen. Vervolgens verklaren ze dat ze in nood zijn en voedsel, brandstof en water nodig hebben in de hoop daarmee het land te dwingen om hen toe te laten. “Het recht van toegang kan niet worden afgedwongen door een wereldzeiler” zegt Frans. “Tekorten aan voedsel, water en brandstof, maar ook schade aan het schip waardoor er niet verder gevaren kan worden, vallen onder de noemer ‘schip in nood’. Maar je kunt daar geen rechten aan ontlenen. Er is geen enkel verdrag waarin dat geregeld is, ook niet voor de koopvaardij. Maar ze mogen je ook niet zomaar aan je lot overlaten. Het zal dus neerkomen op een onderhandeling tussen de wereldzeiler en de lokale autoriteiten. Een ambassade kan daar eventueel een rol in spelen. De verzekeraar van het jacht is geen partij. Je zult je moeten richten naar de lokale wetten en regels en een deal moeten sluiten.”
Het is een heel vervelend spanningsveld, zoveel is wel duidelijk. Geen wettelijke rechten of plichten bij zowel de wereldzeiler als de kuststaten, geen verdrag dat dit soort situaties regelt. Gezond verstand, redelijkheid en medemenselijkheid zijn de leidende principes.
Het lastige is dat op veel oceanen nu het seizoen begint voor de grotere oversteken: de terugreis vanuit het Caraïbisch gebied, de oversteek van Panama naar de eilanden in de Stille Zuidzee en de grote trek over de Indische Oceaan. Honderden, zo niet duizenden jachten zijn onderweg, gedicteerd door de seizoenen die zich niks van COVID19 aantrekken. Toch is op dit moment de beste keuze om zo lang mogelijk te blijven waar je bent, te kiezen voor zelf-quarantaine en een log bij te houden van je temperatuur en andere gezondheidskenmerken. Als je moet vertrekken, denk goed na over eventuele alternatieven en zorg dat de ambassades van de landen waar je naar toe gaat, weten dat je onderweg bent. Als je onderweg bent, kunnen de regels op je bestemming veranderen en kan er ineens extra papierwerk nodig zijn. Het kan handig zijn om iemand aan de wal te hebben die via een goede internetverbinding de laatste informatie in de gaten kan houden.
Pas goed op elkaar. Blijf veilig!
Dit is een bijdrage van onze columnisten: Wietze van der Laan en Janneke Kuysters
Lees ook:
- Corona: grimmige omstandigheden op de Indische Oceaan
- Wat merken Nederlandse vertrekkers van het coronavirus?
Hierbij een stuk uit mijn dagboek uit La Palma. Schepen worden teruggestuurd.
Dag 8: Best Move.
De dagroutine was weer gestart , Mezelf weer helemaal inpakken mondkapje voor handschoenen aan ID kaart mee en rugzak kon ik naar de supermarkt voor wat broodjes en andere dagelijkse boodschappen. Bij aankomst in de supermarkt werd ik gesommeerd om nieuwe handschoenen te pakken deze lagen al klaar wederom een nieuwe maatregel.
Ik moet toegeven dat ik niet mijn beste dag had , je probeert natuurlijk optimistisch te blijven en dit uit te stralen om de “spirit”goed te houden aan boord niemand heeft er wat aan om hier depressief rond te lopen nou ja eigenlijk zitten want lopen is niet mogelijk . Al die negatieve berichten die op je afkomen als een waterval waar maar geen eind aan komt .
Dus spelletje gedownload en even wat anders aan je hoofd , het is vandaag spelletje en doe iets anders dan negatieve berichten lezen dag, nou dat werkt best wel goed ik ben nu Formule 1 manager en ik doe mee met de wereldtop , ik race tegen Max Verstappen , Bottas Vettel en vele andere, natuurlijk allemaal fictief maar toch best wel fijn om iets anders te doen , ook heb ik geprobeerd met te verdiepen in Photoshop en heb ik enkele gephotoshopt.
Daar ben ik maar mee gestopt want de reacties van de gephotoshopte personen waren nou niet echt enthousiast , ik moet toegeven dat het wel beter kon maar ja wat verwacht je na een uur oefenen ik kan natuurlijk nog niet van een 49 jarige een Brad Pitt maken toch denk ik als ik meer oefen dat dit moet lukken.
Dan maar terug vallen op mijn andere hobby het weer , waarom ik dat nu continu bestudeer ? Dat begrijp ik ook niet, want we liggen veilig in de haven en kunnen niet weg , dus of het nu hard waait of regent of wat dan ook het maakt helemaal niets uit, maar ja doet in de quarantaine wel meer dingen die totaal geen nut hebben maar het dood wel de tijd.
Het verbaasd me wat voor weer we krijgen hier de komende dagen er wordt hagel , sneeuw verwacht maar bovenal windstoten van 120 kilometer per uur voor de leken onder ons hou je vast of je waait weg. Ik lees dat de regering van de Canarische eilanden een noodsituatie heeft afgekondigd voor 24 uur, ook dat nog hoeveel kunnen we er nog hebben vraag je je af , maar gelukkig wij liggen binnen veilig in de haven ik moet er niet aan denken op nu op zee dat is levensgevaarlijk . Gelukkig zover ik weet zijn er geen zeilboten op zee en iedereen heeft al een haven gevonden afgelopen week.
Op hetzelfde moment dat ik aan het denken ben hoe erg zo’n storm is en wat de noodsituatie inhoud die is afgekondigd is door de Canarische regering komt Nienke terug die net Fleur een klein stukje heeft uitgelaten en roept “ Peter Peter heb je dat kleine zeilbootje gezien op zee die probeert binnen te komen “ Wat een zeilboot nu? Hier ? Waar ? samen rennen we naar de bovenkant van de boot waar we goed uitzicht hebben over de havenkom, gewapend met verrekijkers inderdaad een klein zeilbootje.
Wat doet dat bootje hier ? waarom hebben we deze niet gezien op de Ais of vesselfinder , we snappen er niets van. Snel hebben we de marifoon aangezet om te horen wat er afspeelt en hoorde de haven autoriteiten het schip aanroepen “Sailing yacht Best move , what is you’re intention “ Begrijp dat zeilbootje het niet de havens zijn gesloten niemand komt erin aan de andere komt komt een geruststellende gedachten naar boven aan de andere kant niemand laat een zeilboot gaan in een dikke storm.
De zeilboot reageert “Here Best move, we need diesel, camping gas , and food” oke Hold on we will contact you is de response. En de boot wordt gedirigeerd naar een afgelegen plek in de havenkom let wel niet de jachthaven deze is hermetisch afgesloten.
Na verloop van tijd wordt het druk op onze jachthaven , nou ja druk voor onze doen dan. Er arriveren politieauto’s drie stuks Guardia Civil , Police Local en de Harbour Police alleen geheel bewapend met mondkapjes, handschoenen en weet ik al nog niet meer , ook de havenmeester arriveert terwijl het z’n vrije dag was.
Het zal toch niet waar zijn ? ze laten Best Move naar binnen wat zal de bemanning blij zijn en ja hoor naar een klein uurtje opent zich de speciale deur die de haven anders zo hermetisch afsloot van de buitenwereld.
Ik pakte snel mijn verrekijker en zag het Best Move binnenvaren , het is inderdaad een klein zeiljacht met twee mensen aan boord uit Slovenia een man met een baard en een blonde vrouw met een rokje aan, wat zullen ze blij zijn binnen te zijn, ze worden gedirigeerd naar de laatste steiger hier ligt niemand zo ver mogelijk af van ons die nog op de jachthaven zijn , begrijpelijk denk ik zo ze zullen toch eerst moeten weten hoe lang ze al onderweg zijn om de maximale quarantaine te waarborgen.
Vier man in uniform staan Best Move op te wachten en de havenmeester met een kruiwagen met daarin een jerrycan diesel. Niemand pakt de lijnen aan het lijkt wel of ze melaats zijn op veilige afstand wordt de jerrycan overhandigd en ik vermoed dat er water wordt getankt. Dit is wel vreemd wat hier gebeurd , de lange blonde vrouw met het rokje aan loopt heen en weer op het dek druk met iets , en hij springt weer op de kant en maakt de lijnen los en varen de haven weer uit de poort wordt weer gesloten. Ze mochten niet aan land komen niet de haven in niets en worden teruggestuurd naar zee.
Beste bemanning van Best Move;
Wij leven intens mee en hopen dat het goed gaat met jullie , ik hoop dat jullie ergens een plekje vinden om te schuilen voor de storm. Het gaat jullie goed.
Ik heb maar een aantal borrels gepakt en ben vroeg gaan slapen al ben ik wel enkele keren wakker geworden door de harde wind en moest ik denken aan Best Move
Beste Peter, wat een aangrijpende gebeurtenis! We kunnen ons voorstellen dat dat diepe indruk gemaakt heeft. Hopelijk loopt het goed af voor Best Move.
Blijf zitten waar je zit en pas goed op elkaar.
Hartelijke groet, Wietze en Janneke
Het is niet te snappen hoe groot de paniek toeslaat bij overheid en menig burger. Dit is spelen met een ander zijn leven, leet de Best Move aanmeren en hou ze in Quarantaine hijs de gele vlag en zorg dat ze het nodige kunnen aanschaffen om te kunnen leven aan boord, in afwachting dat ze aan wal mogen (2weken). Hou voor de rest ondelinge afstand en het komt goed. Paniek is de slechtste raadgever dat je nu kan hebben. Laten we hopen dat alle zeilers wereldwijd ten allen tijden veilige oorden kunnen opzoeken.