Reisverhalen

Column Anna: grensverleggend foilen

08:00

Column Anna

“Zouden we onze Anna Caroline kunnen laten vliegen?” vraagt Wietze met een uitgestreken gezicht. De reactie van Dimitri is schitterend. “Eh, welja…” en ze beginnen de meest idiote dingen te verzinnen. Twee ingenieurs bij elkaar, beiden behept met een grenzeloze creativiteit. Dimitri heeft dat ook wel nodig, want hij zit in het oog van een ontwerp-orkaan: hij is druk bezig met het ontwikkelen van de nieuwe America’s Cup boot voor het team American Magic voor de America’s Cup in 2021. Als ze uitgelachen zijn, kijkt Dimitri me aan. “Jij bent ook helemaal besmet met het America’s Cup virus hè?” Ik kan alleen maar knikken. Sinds ons flitsbezoek aan Bermuda vorig jaar ( Lees hier: Column Anna – Retourtje Bermuda) volgen we al het nieuws op de voet. We ontmoetten Dimitri toen in de leuke discussie over alternatieve manieren van het opvoeren van de druk in het hydraulische systeem. “Zeg, als jullie je neus in onze lagune steken, moet je bellen. OK?” zei hij bij het afscheid. ‘Onze lagune’ betekent in zijn geval de lagune rond Nieuw-Caledonië. Kort nadat we in Nouméa aangekomen waren ontmoeten we hem en zijn vrouw Deva.

Column Anna

Twee ingenieurs aan de praat

Zeilforens

We zijn natuurlijk stiknieuwsgierig naar zijn werk. Al zo’n 20 jaar is hij intensief betrokken bij de America’s Cup. In 2000 als zeiler en in 2003 als zeiler én ontwerper in het Franse team. Daarna ging hij verder als ingenieur in het ontwerpteam van internationale campagnes, waaronder Oracle Team USA. Spannend werk, omdat hij verantwoordelijk is voor de aansturing van de systemen aan boord. Hij werkt dus heel nauw samen met de stuurman. Die moet immers de boot bijna intuïtief kunnen varen. Dimitri moet dus zorgen dat alles razendsnel en blindelings bediend kan worden én ook nog werkt. “Mijn woon-werkverkeer is een beetje lang tegenwoordig” grijnst Dimitri. Hij werkt thuis en vliegt regelmatig naar de VS of Europa voor een paar weken intensief contact met zijn ontwerpteam.
“Veel stress?” vraagt Wietze. Dimitri legt uit hoe het in grote lijnen in elkaar zit. Eind november 2017 is het eerste concept van de boot bekend gemaakt. Afgelopen maart is de Class Rule gepubliceerd. Volgend jaar maart mag de eerste boot pas het water in. En de tweede volgt dan begin 2020. Het wedstrijdschema begint al in 2019, maar de definitieve Match wordt pas in 2021 gezeild. “Maar dat is toch heel krap om zo’n complexe boot te ontwikkelen?” zegt Wietze. Ik kijk naar het plaatje van de AC75 zonder kiel en op T-vormige foils. Dimitri knikt. “Ja, het is krap. Maar vergeet niet dat er al veel werk verricht is door de officiële uitdager Luna Rossa en verdediger Team Nieuw-Zeeland. We beginnen niet vanaf nul”.

Vijf uitdagingen

Column Anna

Dimitri Despierres, credit Team American Magic

“Ondanks de T-foils vind ik het toch wat traditioneler dan de snelle catamarans” zegt Wietze. Dimitri knikt. “Ja, de schoten van de voorzeilen moeten bijvoorbeeld op een handmatige lier gevoerd worden” legt hij uit. Ik kan er mijn kop niet omheen krijgen hoe je zo snel zoiets kunt ontwikkelen. “Waar breekt nou elk team z’n hoofd over?” vraag ik hem. “Eigenlijk over vijf belangrijke aspecten” peinst Dimitri. “Allereerst het ontwerp van de foil en het roer. Alleen het verticale deel van de foil is vastgelegd. De rest kunnen de teams zelf invullen. Ook het roer en de lift is vrij, plus alle bedieningselementen die daarbij horen. De tweede uitdaging is de romp zelf: die valt niet onder de One Design regel. Als derde het grootzeil: in de Class Rule is een hybride ontwerp vastgelegd met deels een vaste vleugel en deels een gewoon zeil. Dit gaat enorm veel ontwikkelcapaciteit vragen. Er is een kans dat een team de foute keuzes maakt en daarmee vanaf de basis z’n kansen verspeelt. De vierde grote uitdaging is de stabiliteit van de boot, zeker bij het varen met lage snelheden. En tot slot de energie die je nodig hebt om te kunnen vliegen: de bediening van de foils en het roer vraagt om een manier om energie te genereren en op te slaan.” Hij vult aan: “Het wordt wel interessant om te zien welke keuzes iedereen gaat maken. De regels zijn opener dan bij vorige edities van de Cup, dus de verschillen zullen groter zijn.” Met een schuin lachje zegt hij nog dat het voor de toeschouwers heel spectaculair gaat worden. “Ja, er zullen boten kapseizen of over de kop gaan” voorspelt hij. “De elf bemanningsleden zijn goed beschermd met helmen en crashvesten”.

Doorsijpelen

De terugkeer naar enkelrompers blijft me verbazen. Ik kijk dus nog wat rond op de officiële website van de America’s Cup. Daar lees ik dat ze deze keuze gemaakt hebben om te zorgen dat de verzamelde kennis doorsijpelt naar andere takken van de zeilsport. Volgens de Nieuw-Zeelanders was dat bij de foilende catamarans niet gebeurd. Ik stuur een mailtje naar Dimitri en vraag hoe hij dat ziet. “Eigenlijk ben ik het daar niet mee eens” zegt hij stellig. “Natuurlijk is het tuig en de vleugel niet zo makkelijk te kopiëren naar bijvoorbeeld een toerboot, maar voor zoveel andere aspecten geldt dat er van de vliegende catamarans veel kennis doorgegeven is naar andere typen wedstrijdboten. Eigenlijk is dat met elke editie van de Cup zo: er wordt veel geïnnoveerd en dat vertaalt zich vroeger of later naar andere boottypen. En let daarbij niet alleen op de zeer zichtbare dingen; ook constructiemethoden, nieuwe materialen en dat soort zaken vindt z’n weg in de zeilerij”.

Ik probeer me voor te stellen hoe dat doorsijpelen voor zeilers zoals wij eruit zou moeten zien. Foilende enkelrompers voor een flitsende reis om de wereld? Lekker ‘cruisen’ met je crashvest aan? Ik grijns en kijk onze gezellige kajuit nog eens rond. Helemaal goed zo.
Nouméa, Nieuw-Caledonie, augustus 2018

Bekijk hier de vorige column

Tags: , Last modified: 17 maart 2021
Sluiten