Nieuws

De duistere keerzijde van het beste teak ter wereld

Nederlandse superjachten hebben dekken van illegaal teakhout uit Myanmar

12:43

Teakhout Myanmar

Twee weken geleden spotten we het gloednieuwe zeiljacht Koru op de Noordzee. Het is het grootste zeiljacht ooit, gebouwd door een Nederlandse werf. Vorige week kwam schokkend nieuws naar buiten over het hout dat gebruikt is voor het immense dek van het superjacht. Volgens grondig onderzoek van het NRC is dit namelijk illegaal teakhout uit Myanmar. Hoewel Nederland internationaal bekendstaat om zijn (super)jachtbouw, zit er dus ook een donkere keerzijde aan het hoogstaande hout dat hiervoor gebruikt wordt.

Superjacht? Superteak

Nu blijkt dus dat superjachtbouwer Oceanco voor Koru waarschijnlijk illegaal teakhout uit Myanmar gebruikte. Nederlandse houthandelaren wisten de strenge Europese regelgeving te omzeilen en het illegaal gekapte hout toch te importeren, aldus NRC. Het teakhout uit de tropische bossen van Myanmar is nou eenmaal het beste teak ter wereld en dat is wat de bouwers van de meest luxueuze superjachten willen. Uit onderzoek van het NRC blijkt echter dat al sinds 2017 niet meer te achterhalen valt of hout uit Myanmar legaal gekapt is. Volgens het artikel gaat er achter de superjachtindustrie dan ook “een wereld van louche houthandelaars schuil die steeds ontoegankelijker en crimineler wordt.”

Illegale houtkap

Verschillende praktijken maken de houtkap in Myanmar in veel gevallen illegaal. Al tientallen jaren wordt er meer gekapt dan de overheid officieel toestaat. Hierdoor raakte het land tussen 2000 en 2020 een stuk tropisch regenwoud zo groot als half Nederland kwijt. Naast deze extreme ontbossing, maken ook de werkomstandigheden de houtkap illegaal. Sinds twee jaar is het leger na een coup weer aan de macht in Myanmar. De verkoop van het hout is een grote inkomstenbron voor de soms gewelddadige regering. De werkomstandigheden onder het militaire regime zijn lastig te verifiëren. Maar het leger wordt al jarenlang beschuldigd van het schenden van mensenrechten, meldt een artikel van Miliedefensie.

teakhout myanmar
Afbeelding: Center For International Forestry Research/Murdani Usman.

Handel illegaal, gebruik niet

Desondanks blijven Nederlandse werven het teak gebruiken voor hun superjachten. Nederland staat zelfs bekend als de beste teakdekleggers ter wereld, volgens een artikel van Pointer (van KRO NCRV) uit 2020. De jachtbouwers zijn alleen niet verantwoordelijk voor hoe het hout gekapt is, dat zijn de handelaren die het importeren. Via vernuftige omwegen via bijvoorbeeld Tsjechië weten die het ‘legaal’ naar Nederland te krijgen. Hier wordt het vervolgens gewoon verwerkt in de dekken van de nieuwste superjachten, aldus NRC. Nederlandse jachtbouwers, zoals Koninklijke van Lent en De Vries Scheepsbouw, gaan vaak zelfs persoonlijk mee naar Myanmar om het beste hout voor hun jachten te selecteren. Woordvoerders van de werven vertelden NRC echter dat ze “uitsluitend gebruik maken van duurzaam en legaal verkregen teak.”

Afgelopen december kregen echter wel twee Nederlandse houthandelaren taakstraffen opgelegd voor het importeren van illegaal hout uit Myanmar. Een andere strafzaak tegen een grote Nederlandse houthandelaar, die ook verdacht wordt van illegale import, loopt nog. Hoewel Nederland dus actief illegaal geïmporteerd hout opspoort, bieden de Europese regels nog teveel mogelijkheden om teak uit Myanmar hiernaartoe te krijgen.

EcoDeck van Hallberg-Rassy. Afbeelding: EcoDeck.

Een alternatief: Ecoteak

Gelukkig dragen niet alle jachtwerven bij aan de illegale teakhandel en zijn er andere mogelijkheden. Zo presenteerde Hallberg-Rassy vorig jaar al een alternatief voor het traditionele teak: EcoDeck. Een kunststof alternatief, met dezelfde geliefde eigenschappen als teak. EcoDeck is namelijk UV- en hittebestendig, antislip en het verschil met echt hout is nauwelijks zichtbaar. “Hiermee heb je nog wel het gevoel en de uitstraling van teak, maar is het geen hout uit Myanmar,” aldus Magnus Rassy, directeur van Hallberg-Rassy.

Ook andere bedrijven brengen kunststof alternatieven voor teak op de markt, waarvan sommigen meer op het origineel lijken dan anderen. Daarnaast groeit het tropisch hardhout ook in andere Zuidoost-Aziatische landen, waar een deel van het teak wel duurzaam gekapt wordt. Tot nu toe zijn deze alternatieven echter nog niet goed genoeg voor de superjachtbouwers en helpen ze de illegale import uit Myanmar in stand houden.

Omslagfoto: Center For International Forestry Research/Murdani Usman

Tags: , Last modified: 14 maart 2023
Sluiten