Iedereen heeft er weleens van gehoord: fonteinkruid. Zodra het kwik stijgt, steekt deze waterplant de kop op in bepaalde vaargebieden in Nederland. Fonteinkruid zorgt voor veel hinder en het kan zelfs tot gevaarlijke situaties leiden. Toch, als je je reis goed voorbereidt kun je prima in deze gebieden zeilen. Het enige wat je hoeft te doen is om de velden heen gaan, net als je doet bij de zandbakken op het Wad. Jeen de Leur, coördinator maaien waterplanten IJmeer/Markermeer, vertelt ons meer over de situatie van het fonteinkruid anno juni 2023.
Al meerdere jaren zijn de randmeren, het IJmeer, Markermeer en Gouwzee de wateren waar het fonteinkruid zich bevindt. Maar vandaag de dag verschijnt de waterplant ook in Friesland en andere delen van Nederland. De geleerden zijn het niet eens over waarom de waterplant in bepaalde gebieden groeit. Wat we wel weten, is dat het geen exoot is zoals vaak wordt gedacht.
Wie de kaart van Waterplanten.nu bekijkt, ziet dat er al best veel gebieden zijn gemarkeerd met het grote plantje. En dat betekent: ‘mogelijk veel hinder’.
Hoe is de actuele stand rondom deze waterplant?
“De groei loopt momenteel achter ten opzichte van vorig jaar”, vertelt Jeen. “Dat heeft te maken met het slechte voorjaar. Maar die groei wordt nu weer ingehaald met warme en zonnige weer van de afgelopen tijd en met het mooie weer dat eraan zit te komen. De situatie van niet valt niet te vergelijken met voorgaande jaren. Het verschilt per seizoen hoe de groei van de waterplant verloopt, want dat hangt af van veel wisselende factoren.”
Wat maakt de situatie rondom fonteinkruid lastig?
“Gekscherend wordt er weleens gezegd: Maai het fonteinkruid gewoon weg, dan is alles opgelost. Maar zo simpel ligt het niet, want we hebben te maken met beschermde natuurgebieden waardoor er allerlei regels gelden. En daarnaast is deze waterplant juist heel goed voor de waterkwaliteit. Soms kiezen watersporters ervoor om de gebieden waar het fonteinkruid staat te mijden vanwege de hinder en dat is niet nodig. Tenminste: als je weet hoe je het beste kunt varen.”
Wanneer wordt er gemaaid?
“De overlast van het fonteinkruid is vooral in de maanden juni, juli en augustus. Er wordt elk seizoen gemaaid maar wanneer en hoeveel is per jaar verschillend. Dat is afhankelijk van de intensiteit en de beschikbaarheid van gecertificeerde maaischepen. In totaal mag er tot 714 hectare worden gemaaid en hoe die verdeling is, hangt ook weer van diverse omstandigheden af. Ons streven is om de havens bereikbaar te houden voor alle gebruikers. Van watersporters tot organisaties van evenementen.”
En kun je meer vertellen over de app?
“Sinds 2022 bestaat de web app Waterplanten.nu. De informatievoorziening is erg goed. In de app vind je waarnemingen die vanuit de lucht zijn gedaan, maar ook vanaf het water door onder andere de watersporters zelf. Elke nacht wordt de app bijgewerkt, dus het beeld dat je van het vaargebied krijgt is heel actueel. Je kunt ook bekijken wanneer en waar is gemaaid. Op deze manier kun je je dus goed voorbereiden waar je veilig en zonder overlast kunt varen.”
Klik hier om naar de web app toe te gaan.
Vul de enquête in
Heb jij dit seizoen al hinder ondervonden van het fonteinkruid? Elise, Sterre en Carolien studeren Future planet Studies aan de Universiteit van Amsterdam en voor het vak ‘Quality of Life’ doen zij onderzoek naar de overlast die wordt veroorzaakt door de toenemende concentratie waterplanten in het IJsselmeer, IJmeer en Markermeer. Zij richten zich voornamelijk op zeilers. Daarom zouden zij graag willen weten wat jullie ervaringen hiermee zijn. Je zou hun helpen daar deze vragenlijst in te vullen.
Omslagfoto: © Screenshot Waterplanten.nu
Tags: fonteinkruid Last modified: 21 juni 2023
Vanwege de aanhoudende Noordenwind hebben we besloten, eind Mei, om binnendoor richting Noorden te gaan. Zelfs eind Mei, toen er nog geen warme dag was geweest zag ik de slierten kruid aan het roer hangen. Gelukkig niet in de schroef want dan had ik het water in gemogen
Buiten de vaargeul is dit meer zowat onbegaanbaar zeker als het kwik stijgt. Wij mijden daarom het Markermeer zoveel we kunnen. Maar wat zonde voor de prachtige watersportplaatsen aldaar.
onderschat het fontijnkruid in het Volkrak niet. Afgelopen week had ik 3 keer fontijnkruid in mijn schoef. Vooral buiten de vaargeul tussen betonning en watersportbetonning, in de vaargeul ( dieper) geen last.
Liever zag ik een advies van een zeiler dan dat gekwezel dat je om de waterplanten heen kan varen. Ik stel een protestaktie voor om in rijen van 8 naast elkaar en in rotten van 10 in de vaargeul van amsterdam naar lelystad te gaan varen met zuidwesten wind. Misschien dat we dan steun krijgen van de beroepsvaart om grote gebieden te maaien buiten de vaargeulen want dat zijn de bevaarbare gebieden geworden.
Oh ja, niet opzij gaan dan hè!
Janus geeft precies aan wat het kwaliteitsniveau van Zeilen is geworden: Gekwezel.
Het eerste de beste schoolkrantje zou zich schamen voor wat dit zeilblad durft te schrijven:
“Fonteinkruid is geen probleem je moet er gewoon omheen varen”