Zo draait de buitenboordmotor nog lang en gelukkig

Of hij nu achter een bijboot hangt, een open polyester zeilboot, of een klein kajuitjacht; als straks het zeilseizoen weer begint wil je op het juiste moment dat snorrende, soms irritante geluid horen, liefst na één trek aan het startkoord. De buitenboordmotor, ook wel liefkozend de mixer, eierklutser of slagroomklopper genoemd, kan het lang uithouden zonder aandacht, maar met de juiste zorg heeft hij bij wijze van spreken het eeuwige leven.

Periodiek onderhoud

Om een buitenboordmotor van een lang leven te laten genieten is een goede bediening en regelmatig onderhoud belangrijk. Ben je niet de eerste eigenaar van een buitenboordmotor, dan is de gebruikshandleiding vaak niet aanwezig. Gelukkig laat de gemiddelde motor zich makkelijk bedienen en handleidingen zijn (vaak tegen betaling) te vinden op het internet. Raadpleeg de handleiding voor het uitvoeren van onderhoud van jouw specifieke model buitenboordmotor. Groot onderhoud kun je laten uitvoeren door een specialist, maar een groot deel van het klein onderhoud kun je ook zelf doen. Enig technisch inzicht en een goed gevulde gereedschapskist komen daarbij zeker van pas.

1. Winterstop – brandstof

Maak je gedurende een periode van drie maanden of langer geen gebruik van de buitenboordmotor? Tap het brandstofsysteem dan af en voer de oude benzine verantwoord af. Vervuilde of verouderde brandstof kan in het voorjaar problemen geven. Koppel de slang af en pomp hem leeg, laat de vlotterkamer aan de onderkant van de carburateur leeglopen (schroef de aftapping eruit). Koppel het slangetje met filter los en laat ook dat leeglopen. Het filter is een wegwerpartikel en kan worden vervangen. Let er daarbij op dat je hem in de juiste richting monteert; het pijltje is vaak nauwelijks te zien.

2. Slaat de vonk over? – ontsteking

De bougie kan eens in het jaar of eens in de twee jaar preventief worden vervangen. Je schroeft hem eruit met een bougiesleutel. Het typenummer is belangrijk, dus zorg voor de juiste vervanging. De elektroden van de bougies kunnen vervuilen of slijten, maar dit komt voornamelijk voor bij motoren die veel worden gebruikt. Eventuele aanslag kan met een schuurpapiertje worden verwijderd. Let er bij visuele controle op dat de bedrading in de motor in orde is.

3. Dat loopt gesmeerd – motorolie

Smering van de bewegende delen in het motorblok wordt bij een tweetaktmotor verzorgd door het toevoegen van motorolie aan de brandstof. Bij periodiek onderhoud van een viertaktmotor hoort ook het vervangen van de motorolie en eventueel bijhorende filters. Gebruik het voorgeschreven type olie.

4. Vooruitgang – propeller

De propeller laat zich gemakkelijk demonteren voor inspectie van de as en de keerring van het staartstuk. De keerring kan lek raken door visdraad of andere stukken lijn, die zich om de as wikkelen. Vervang een gebarsten of verbogen breekpen. Controleer de as op beschadigingen en smeer hem in met watervast vet. Zogenoemd Lical-vet (lithium-calcium) doet het erg goed. Neem een nieuwe splitpen voor het borgen van de propeller.

5. Venijn in de staart? – staartstukolie

De smering van de tandkransen in het staartstuk wordt verzorgd door speciale staartstukolie, vrijwel altijd SAE90 of EP90. Vervang de olie door de aftapplug onder op het staartstuk en de ontluchtingsplug boven in het staartstuk open te draaien. Begin met de onderste en laat de motor zeker vijf minuten staan. De olie hoort transparant te zijn. Is hij troebel of wittig van kleur, dan is er water bij gekomen en moet je de motor wegbrengen voor reparatie. Is hij schoon, dan kun je met een tube nieuwe olie toevoegen. Zet de tuit van de tube op het onderste gat en knijp de tube langzaam leeg om luchtbelvorming te voorkomen. Het eerste beetje dat uit de bovenkant komt, bevat vaak nog luchtbellen; laat ook dat eruit stromen. Houd de tube vast en schroef te bovenkant dicht. Door de viscositeit van de olie kun je de tube nu weghalen en de onderste plug er weer in schroeven.

6. Aluminium gaat voor – anode

De anode is noodzakelijk voor het voorkomen van corrosie aan de aluminium behuizing. Is er minder dan 50 procent van het oorspronkelijke volume over? Vervang deze dan. Verwijder eventuele oxidatie met een grof schuurpapiertje, zodat er blank metaal tevoorschijn komt. Gebruik nooit een staalborstel.

Wat doe je als de buitenboordmotor toch niet wil starten? Lees het volledige artikel ‘Hij draaide nog lang en gelukkig‘ in de Zeilen Onderhoudsbundel. Bestel hem hier!

Tekst: (c) Marinus van Sijdenborgh

Foto’s: (c) Eric Van den Bandt

Omslagfoto: (c) Pixabay