Update van solozeiler Jakob (18): een nachtelijke aanvaring

Jakob Lang (18) vertrok begin oktober aan zijn solo zeilreis rond de wereld. Ruim twee weken na zijn voorspoedige vertrek heeft hij een flinke tegenslag te verwerken: door een aanvaring raakt zijn boot lek en zit hij voorlopig vast aan wal. Vanuit Brest laat Jakob ons weten hoe het zijn boot Wolf en hem vergaat.

Hoe was de eerste etappe van je reis?

“Absoluut anders dan gepland. Bitterkoud en langer dan verwacht. Mijn oorspronkelijke plan was om vrijwel non-stop naar Brest te varen, dat zou maximaal vijf dagen op zee hebben geduurd. Nou, dat lukte niet met dit herfstweer. Het heeft me twee weken gekost. Het eerste deel van Nederland door het Nauw van Calais en verder naar het zuiden verliep eigenlijk perfect, maar daarna werd het weer een stuk onstuimiger en kon ik niet non-stop doorvaren.”

Je maakte nog een tussenstop op Guernsey en in Roscoff, voordat je koers zette richting Brest. Maar die nacht had je een aanvaring…

“Ja, toen ik de vaargeul tussen het eiland Ouessant en het Franse vasteland binnenvoer, veranderde ik al van koers voor verschillende tonnen op de motor. Kort voor middernacht had ik een aanvaring met een op dat moment onbekend object. Wat opvallend is, is dat ik niets van de aanvaring zelf heb gemerkt, ook al voer ik 6,5 knoop. Ik zag alleen een enorm, zwart silhouet voor me en toen besefte ik wat er was gebeurd. De stroming zette me al snel weg van het object en ik inspecteerde de schade aan de boeg: een verbogen preekstoel en een volledig verwoest ankergerei. Op dat moment zag ik geen water in de boot. Maar vijf minuten later begonnen de matrassen te zwemmen.”

Wat deed je toen?

“Met die hoeveelheid water dacht ik niet lang na en riep ik de Franse kustwacht op met een mayday. Gelukkig kon ik de instroom van water onder controle houden met een emmer en de bilgepomp. Ongeveer twintig minuten later arriveerde een Franse reddingsboot. Ze probeerden een reddingswerker met een pomp over te brengen, maar dat lukte niet vanwege de zeegang. Dus we besloten over de marifoon dat ik zelf naar Camaret-sur-Mer zou varen. Met de reddingsboot vlak achter ons aan, voer Wolf op de stuurautomaat, op de motor, terwijl ik water uit de voorste hut bleef halen. Een uur later kwamen we eindelijk aan in Camaret en werd Wolf midden in de nacht met spoed uit het water gehaald.”

Stond de ton niet op de kaart?

“Het stond wel op de kaart, maar vrijwel onzichtbaar. Ik heb de Navionics-kaarten op mijn plotter, maar in Frankrijk hebben die een gele achtergrond. Als ik de plotter in de nachtmodus zet zodat hij me niet verblindt, is de kaart meestal zwart. Dus dingen als AIS-doelen, notities en soms boeien worden dan wit weergegeven. En dat was precies het geval met die boei. Door het contrast tussen wit en geel was hij vrijwel onzichtbaar op de kaart. Ik heb eerder momenten gehad dat ik een ander schip niet opmerkte op de AIS, totdat ik visueel de navigatielichten zag, om dezelfde reden.”

Is het een grote tegenslag of ga je vol goede moed door?

“Het zou natuurlijk beter zijn geweest als het niet was gebeurd. Er waren verschillende manieren geweest om het te voorkomen, zoals vijf meter de andere kant op gevaren hebben, maar als je zo gaat denken, krijg je een mental breakdown. Het duurde twee dagen, maar toen accepteerde ik dat het gebeurd was en concentreerde ik me op het zo snel mogelijk vinden van een oplossing. En natuurlijk moet je nagaan of je fouten hebt gemaakt die tot het ongeluk hebben geleid. Mentaal was ik er eerst niet zeker van of ik wel door zou gaan, maar dat veranderde vrij snel en ik ben nu vastberadener dan ooit.”

Hoe kan je zulke aanvaringen vermijden?

“Als het mogelijk is, vermijd dan helemaal om ‘s nachts in de buurt van land te komen. Als het niet te vermijden is, vaar dan met een lagere snelheid. Eerlijk gezegd denk ik dat de schade nog meevalt voor het feit dat ik 6,5 knoop ging. Ik ben blij dat ik een stevige boot uit de jaren tachtig heb; bij veel andere boten denk ik dat de helft van de boeg weg zou zijn geweest. Ik heb ‘slechts’ een scheur van 10 centimeter in mijn romp bij de boeg. En ten tweede natuurlijk een radar, die ga ik nu nemen. Er zijn gevallen zoals in de Vendée Globe, waar een botsing plaatsvond, zelfs met meerdere navigatiehulpmiddelen aan. Je moet ze dus nooit voor honderd procent vertrouwen. Maar in dit geval zou ik die boei waarschijnlijk als een radarecho hebben gezien, aangezien hij volgens de kaart vijftien meter (!) hoog was.”

Wanneer hoop je weer verder te kunnen varen?

“Ik hoop voor kerst en dan zo snel mogelijk naar de Canarische Eilanden. Ik heb inmiddels met meerdere mensen gesproken die zeggen dat het oversteken van de Golf van Biskaje in de winter niet zo’n groot probleem is. De tijd tussen de goede weervensters wordt alleen langer. Dus ik heb minstens vier dagen behoorlijke wind nodig voordat ik voorbij Kaap Finisterre ben. Ik ben druk bezig om samen met mijn verzekering en de lokale jachtservice een reparatie te regelen. Dus ja, het is natuurlijk een grote tegenslag, maar er is geen andere optie dan Wolf zo snel mogelijk op te knappen en door te gaan.”

Foto’s: Jakob Lang