Blog Anna Noord: sprakeloos

“We zijn er bijna” zegt Wietze bemoedigend. Inwendig foeterend zet ik de ene voet voor de andere op een schier eindeloze trap die tegen een bergwand opkronkelt. Ik weet zeker dat Wietze in een vorig leven geit geweest is of zoiets: hij klautert onbekommerd naar boven. Breed grijzend houdt hij de waterfles voor mijn hijgende gezicht als we even stoppen bij een bankje. En dan gaan we voor de laatste honderd treden tot de top.

Buiten adem staan we op de smalle richel, zoekend naar onze windjacks tegen de koude wind. Als we warm ingepakt zijn, nemen we het uitzicht in ons op. Normaal ben ik nogal een kletsmajoor, maar nu komt er geen woord over mijn lippen. Het is prachtig. De steile pieken van de eilanden om ons heen, het donkere groen op de hellingen en het prachtig blauwe water beneden ons. Het water is glashelder, dus je ziet haarscherp de ondiepe stukken waar wit zand tussen de stenen ligt. Heel ver beneden ons zien we het steigertje van Reine, waar onze Anna Caroline nog net een stipje is.

Vissershaventjes

Het begon eigenlijk gisteren al, toen we in onze eerste haven in de Lofoten  aankwamen. Een steigertje in de smalle haven van Sørvågen, waar zo’n 450 mensen wonen. Donkerrode vissershuisjes langs de waterkant, witte huizen verspreid over de hellingen. Het was stralend weer, dus de sneeuw op de berghellingen glinsterde in de zon. Typisch zo’n dag waarop je in een wandelingetje van twintig minuten evenveel foto’s schiet als normaal in een maand.

Prachtige haven van Sørvågen

We raken aan de praat met vissers, die een diepzeevis schoon staan te maken. Ze leggen uit hoe het vissen hier werkt (lange lijnen met heel veel haken), dat ze voornamelijk op kabeljauw en heilbot vissen en dat ze eigenlijk altijd vis eten. “Daarom leven we heel goedkoop” lacht er eentje. Als we vragen over de lange donkere winter, dan blijkt dat wel mee te vallen voor ze. “De sneeuw geeft ook licht en we krijgen hier regelmatig noorderlicht” zeggen ze. Als we teruglopen naar de boot, zien we bij de visafslag rijen meeuwen klaar zitten om elke snipper afval snel te verorberen. Af en toe wordt er een vissenkop in het water gegooid en is het meteen een gekrijs van jewelste.

De plaatsjes in de Lofoten zijn meestal vissershaventjes: kleinschalig en veelal pittoresk. En vaak al behoorlijk oud: we zien prachtige kerkjes en oude, scheefhangende pakhuizen die er al meer dan honderd jaar staan. Het contrast met de grote groepen toeristen is groot, maar kennelijk past het allemaal.

Reine

Nadat we de berg bij Reine beklommen hebben, slenteren we nog wat door het plaatsje. Het is warm: we zien zelfs mensen met korte broeken aan! Ook Reine is een lust voor het oog: prachtige uitzichten, overgoten met glasheldere lucht. Als we langs de camperparkeerplaats lopen, zien we een klein ottertje de weg oversteken. Even verderop staat een camperaar uit Nederland iets ingenieus in te klappen aan de zijkant van z’n kampeerbus. We raken aan de praat over hun reis en de onze. Grijnzend wijst hij met een breed gebaar naar z’n camper: “dit is jullie voorland, als jullie wat ouder zijn.” Proestend van het lachen lopen we verder naar het jachthaventje. Het is nog heerlijk rustig, de Noorse zomervakanties zijn nog niet begonnen en dus is er riant plek aan de gastensteiger.

Priegelen

Of dat in het volgende haventje ook zo is, betwijfelen we. In Nusfjord is plek voor maximaal vier zeilboten. We kunnen niet keren in het haventje en zullen er dus achteruit in of uit moeten. Met een lange kiel en zonder boegschroef is achteruitvaren altijd een avontuur, maar omdat het niet waait en er geen enkele andere boot ligt, gaan we ervoor. Tien minuten later liggen we in een ansichtkaart! Vlak naast een oude levertraankokerij. “Nooit geweten dat levertraan van kabeljauwlever gemaakt werd, ik dacht dat het van walvissen gemaakt werd” zeg ik na een bezoekje aan het museumpje. “Hoe dan ook, het is walgelijk” griezelt Wietze een jeugdherinnering weg.

Priegelen in Nusfjord

We zitten in de kuip gezellig te kijken naar een brede stroom toeristen die door het museumdorp wandelt. Dan ineens: “hebben jullie soms een M10 imbussleutel?” Drie tanige mannen in wielerkleding zijn van Nederland onderweg naar de Noordkaap en er is een probleem met één van hun fietsen. Sprakeloos horen we hun verhalen aan: zelden hebben we zulke fitte pensionado’s ontmoet.

Fotoshoot

Varend van Nusfjord naar Henningsvaer is het bladstil. Op de olieachtige zee zien we in de verte een ingezakte gennaker. Grinnikend zetten we koers naar de Lyrics: een Nederlands jacht dat we al eerder tegenkwamen. Voor de lol schieten we uitgebreid foto’s van elkaars boten en kletsen wat over al het moois dat we hier zien. Nog geen uur later zwemt een complete orka-familie voorbij; het kán niet op vandaag.

Lyrics op een spiegelgladde zee

Zodra we in Henningsvaer vastliggen, gaan de wandelschoenen weer aan. Ook hier zien we overal rekken met stokvis die te drogen hangt. Er hangen nu ook vissenkoppen bij, samengebundeld als trossen druiven. Als we een praatje maken met één van de ‘visophangers’, vertelt hij ons dat het een exportproduct is dat naar Nigeria gaat.

Gateway

We lopen Cor en Ineke tegen het lijf, die hier met hun Gateway telkens weer rondvaren. “We hebben enorm geluk gehad en één van de schaarse overwinterplekken in Lofoten te pakken kunnen krijgen. We vinden het hier heerlijk, in elk seizoen” zeggen ze opgetogen. “Wat ons het meest aanspreekt hier is de overweldigende natuur en de manier waarop de Noren dit in hun leven geïntegreerd hebben; dat begint al met het onderwijs op natuurscholen gedurende enkele weken per jaar voor alle kinderen. We genieten hier van veel spectaculaire gebeurtenissen: midzomernachtzon, noorderlicht, ontmoetingen met orka’s, walvissen, zeearenden, elanden, rendieren en zo meer.

Ineke en Cor op de Gateway

Weet je wat het grootste misverstand over Noren is? Dat ze gereserveerd en introvert zijn. Integendeel: ze respecteren elkaars privacy, maar zijn tegelijkertijd heel druk met allerlei vrijwilligerswerk en zijn actief in verenigingen”.   Als ik vraag of ze zelf ook zoveel vis eten als de Noren, grinnikt Cor: “Ik ben opgegroeid op en rond het water, dus ik vis veel. De laatste tijd wil Ineke wel eens wat anders op het menu”.

Visarenden

Net voordat we los willen gooien in Henningsvaer, krijgen we ineens drie douanebeambten aan boord. Via de zeilers-tamtam hadden we al gehoord dat er intensief gecontroleerd wordt. Ze willen weten wanneer we Noorwegen binnengekomen zijn. Omdat we ons al bij aankomst in Haugesund gemeld hadden, zijn we snel klaar. Daarna maken we nog een praatje met ze. Ik heb de indruk dat ze het controleren van jachten wel een leuk klusje vinden, zeker nu de zon zo uitbundig schijnt.

Trollfjord is prachtig

Na een korte stop in de hoofdstad Svolvaer, die leuker blijkt dan iedereen zegt, gaan we voor het volgende hoogtepunt in de Lofoten: Trollfjord. Het is een minifjord van anderhalve mijl lang. De grote attractie is dat hij ook heel smal is. En dat er een groep visarenden woont. We hebben enorm geluk als we er in varen: we zijn de enige. Geen cruiseschepen, geen snelle RIBs met in overlevingspakken gehulde toeristen. Alleen wij. De ‘vliegende deuren’ cirkelen met hun vleugels wijd boven onze hoofden. We laten Anna Caroline drijven en kijken onze ogen uit. Ik zucht tevreden: “de Lofoten is toch wel het hoogtepunt van deze reis.” “Dat weet ik nog niet zo zeker” grinnikt Wietze. “Ze zeggen dat Vesterålen nog mooier is. En daar zijn we vanavond.”

Zeearenden vlakbij de boot

Lofoten, Noorwegen, juni 2023