Wist je dat ‘wad’ het oudste bekende Nederlandse woord is? En ken jij de betekenissen van ‘stuifdijk’, ‘zandhonger’, ‘nol’ en ‘baggerbezwaar’? Het zijn allemaal prachtige voorbeelden van oude en nieuwe woorden die verbonden zijn met het Waddengebied. Om de taalrijkdom van het gebied te eren schreef de Waddenacademie samen met het Genootschap Onze Taal een verkiezing uit. Vrijdag 10 september werd het winnende Waddenwoord bekendgemaakt: zilt.
Vijf woorden genomineerd
Liefhebbers van het Waddengebied konden vanaf juni hun ultieme Waddenwoord indienen. Uit 400 inzendingen selecteerde de jury vijf kanshebbers: ‘búttendyks’ (buitendijks), ‘kwelder’, ‘slenk’ en ‘wadlopen’. Vervolgens kon het publiek gedurende zes dagen in september stemmen op één van de genomineerde woorden. Het werd een nek-aan-nekrace met ‘búttendyks’, maar uiteindelijk kozen de meeste van de bijna 1300 stemmers voor ‘zilt’.
Mooiste toelichting
Het winnende Waddenwoord werd door zeven inzenders genomineerd, maar de toelichting van Sytske Jellema vond de jury het mooist: “De zoute zee, het gejutte hout, korrelig zand tussen je tenen en dikke, zachte schapenwolken in de lucht … alles ademt, voelt en proeft zilt. Het is authentiek en eigen, eigenzinnig.” Voor de prijsuitreiking werd er verbinding gemaakt met Brussel, de woonplaats van de winnares. Naast een oorkonde ontvangt Jellema ook een jaarabonnement op Onze Taal.
Jurylid Arno Brok en winnares Sytske Jellema (c) Lucas Kemper
“Kom niet aan onze Wadden”
Sytske Jellema vertelde tijdens de prijsuitreiking dat ze ’s ochtends nog een petitie had getekend tegen nieuwe gasboringen onder de Waddenzee. De Wadden liggen haar, ook in Brussel, na aan het hart. “Kom niet aan onze Wadden.” Het besluit van minister Blok om een nieuwe vergunning te verlenen aan gaswinningsbedrijf NAM/Shell voor gaswinning onder de Waddenzee stuit op veel op protest bij Waddenliefhebbers, bewoners, lokale bestuurders en politici.
Biodiversiteit
Met de verkiezing van het beste Waddenwoord willen de Waddenacademie en het Genootschap Onze Taal de diversiteit van het wad in de schijnwerpers zetten. “Biodiversiteit gaat per slot van rekening hand in hand met culturele diversiteit”, zegt Johan van de Gronden, filosoof en oud-directeur van het Wereldnatuurfonds in Trouw. “Verlies van biodiversiteit zorgt dus ook voor verlies van culturele diversiteit. Maar omgekeerd, als culturen of talen verdwijnen, dan verdwijnt daarmee ook heel veel kennis over de bijbehorende natuur.”
De Tweede Kamer debatteert op 15 september over de gaswinning onder de Waddenzee. Wij doen zoals Sytske Jellema en laten in klare taal weten wat wij daarvan vinden, via deze petitie van de Waddenvereniging!
Omslagfoto (c) 5snake5 Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication.
Tags: Waddenwoord Last modified: 14 september 2021
