Actueel

IRC en ORC komen samen tijdens het WK Offshore in Den Haag in juli 2018

08:59

Scheveningen heeft de primeur om het Offshore Sailing World Championship te organiseren. Voor het eerst in de geschiedenis van het zeezeilen worden er twee ratingsystemen, IRC en ORC, gecombineerd tijdens de wereldkampioenschappen. In 2018 heeft Den Haag de primeur om het WK te organiseren met beide ratings. IRC heeft nog nooit eerder een WK gehad vanwege de geheime formule waarmee het handicapgetal wordt berekend. World Sailing, het bestuursorgaan van de sport zeilen, heeft in haar statuten staan dat een klasse alleen een wereldkampioenschap mag organiseren als het een open formule heeft. IRC heeft dit dus niet. Omdat ORC en IRC samen dit WK organiseren is het wel mogelijk om met dit ratingssysteem een WK te varen.

Wat is IRC?

Wereldwijd zijn er twee grote handicapsystemen, waarbij kajuitzeiljachten op basis van een handicapformule tegen elkaar kunnen varen. Die twee systemen hebben elk hun eigen karakter.

Erik van Vuuren
© Klaas Wiersma

Met het IRC-systeem (International Rating Certificate) wordt in Europa onder andere gevaren in België, Engeland en Frankrijk. “IRC is voor velen een raadsel, niemand, behalve de mensen die er heel dicht bij betrokken zijn, weet hoe dit handicapgetal tot stand komt,” vertelt professioneel zeiler Erik van Vuuren. “Dit systeem is waarschijnlijk op basis van een zeer nauwkeurige meting van de ware performance.” De ‘ware’ performance komt tot stand door alle bootspecificaties in de geheime formule te stoppen. Hiermee wordt berekend hoe snel jouw boot zou kunnen gaan. Dit wordt vervolgens vergeleken met andere boten.

Uit deze vergelijking komt een handicapfactor genaamd TCC (the resulting time corrector). In de volksmond wordt dit getal kortweg rating genoemd. Dit getal wordt vermenigvuldigd met de gezeilde tijd. Dit is de tijd die een boot erover heeft gedaan om van de start over de finish te komen. Uit dit product komt een nieuwe, gecorrigeerde tijd. Degene met de laagste gecorrigeerde tijd wint.

Wat is ORC?

In tegenstelling tot IRC is ORC (Offshore Racing Congress) een open systeem, waarbij ontwerpers zicht hebben hoe dit handicapgetal tot stand komt. Met dit ratingssysteem wordt in Europa onder meer gevaren in Scandinavië en Duitsland. “Door verschillende metingen uit te voeren aan bijvoorbeeld de zeilen, het gewicht en de romp, wordt de ware performance van de boot berekend. Dit wordt berekend voor verschillende windsnelheden. Zo wordt er een rating per boot toegekend voor lichte, gemiddelde en zware wind.”

Worlds Championship Offshore

© Sander van der Borch

“Elke windsoort heeft dus een andere rating,” vertelt Erik. Op deze manier is een lichte boot met lichte wind gelijk aan een zware boot met lichte wind. De lichte boot zal een snellere gezeilde tijd hebben, maar een bij die omstandigheden passende ORC-rating, waardoor er uiteindelijk een eerlijk klassement wordt opgesteld.

Wat er dus gebeurt bij een rating is dat ze jouw boot terugrekenen naar een getal dat vergelijkbaar is met andere boten die volledig anders zijn. “Op deze manier kunnen verschillende boten eerlijk tegen elkaar varen,” concludeert Erik.

Zo voeren er 10 jaar geleden tijdelijk vreemde vierkante bakken rond om een zo’n gunstig mogelijke ORC-rating te krijgen

– Erik van Vuuren

Mooi en innovatief

Is ORC dan nauwkeuriger dan IRC? “Nee, ondanks dat ORC verschillende ratings heeft voor verschillende windsnelheden, is ORC niet nauwkeuriger dan IRC. Door de geheime formule van IRC is hier eigenlijk geen uitspraak over te doen. Intern bij de IRC-organisatie zijn er slechts enkelen die precies weten hoe dit getal tot stand komt. Dit maakt het lastig om bijvoorbeeld boten of zeilen te ontwerpen om een gunstige IRC-rating te krijgen.”

Wel kun je volgens Erik een iets positievere IRC-rating krijgen door het ontwerpen van mooie en innovatieve boten. “IRC wil dit namelijk stimuleren.” Daarentegen zijn er wel verschillende ontwerpers die in het begin van de ORC-periode en binnen de grenzen van de regels boten hebben ontworpen om een positieve ORC-rating te krijgen. “Zo voeren er 10 jaar geleden tijdelijk vreemde vierkante bakken rond om een zo’n gunstig mogelijke ORC-rating te krijgen,” zegt Erik.

“In een jaarlijks congres worden bij zowel IRC als ORC details en verbeteringen besproken. Op deze manier wordt de handicap van beide systemen verfijnd. De ratingssystemen worden dus jaarlijks geoptimaliseerd en aangescherpt.’’

Hoe krijg je een meetbrief

Om een IRC- of ORC-meetbrief te krijgen, zijn er verschillende mogelijkheden. Wanneer je wedstrijden vaart met een van de meetsystemen, moet je een meetbrief hebben. Om een meetbrief te krijgen, geef je de daarvoor benodigde informatie over jouw boot door aan het Watersportverbond. Je kunt ook met je metingen of vragen over de meting terecht bij de Noordzeeclub. “Noordzeeclub is de

Worlds Championship Offshore

© Sander van der Borch

Nederlandse klassenorganisatie voor gemetenjachten. Hier zit alle kennis en kunde over zowel ORC als IRC.” Vervolgens gaan zij aan de slag met jouw rating. Indien je mee wilt doen met officiële wedstrijden, zoals het WK, is het van belang dat je boot en zeilen gemeten zijn door een officiële ‘meter’. “Hij meet je boot met nieuwe technieken, zoals een 3D-laser. Op deze manier wordt je boot van a tot z gemeten en krijg je ook een preciezere rating. Zo wordt er gekeken naar bemanning, zeilmaten en rompvorm. Bij IRC noemen zo’n meting door een meter een IRC endorsed certificate en bij ORC heet dit ORC international (ORCi).”

Eigen meetfout meegerekend

Wanneer een schipper van zijn eigen boot de maten doorgeeft, krijgt hij een minder voordelige rating, dit heeft te maken met het feit dat een schipper gunstigere waardes door kan geven dan dat de boot daadwerkelijk heeft. Bij het zelf meten van je boot wordt dus een correctiefactor toegepast(!).

Scheveningen

© Sander van der Borch

Inschrijven

Vanwege de combinatie van ORC en IRC bij het WK Offshore in Den Haag zijn er veel geïnteresseerden. In de eerste twee weken, na opening van de inschrijvingen, zijn er al 89 boten ingeschreven. Het WK belooft een zeilspektakel te worden in en om de haven van Scheveningen met een Race Village, een zeilersparade en de historische zeilwagen van Hagenees Simon Stevin. Van 12 tot en met 20 juli 2018 is het wereldkampioenschap zeezeilen in Den Haag.

Omslagfoto: Sander van der Borch
Tekst: Anouk Boermans

 

Tags: , , , Last modified: 26 oktober 2017
Sluiten