Winterstalling: mast erop of eraf?

Laten we de mast tijdens de winter op de boot of halen we hem eraf? Beide opties hebben zowel voor- als nadelen. Maar in beide gevallen moet je de mast voorbereiden op de winter.

Belangrijk voor de keuze om de mast wel of niet te laten staan, is de plek waar de boot overwintert. Is dat in de wind, dan is het verstandig de mast eraf te halen. In de wind krijgt de verstaging het behoorlijk te verduren nu de boot op de bok staat en niet meebeweegt. Min of meer uit de wind kan de mast prima blijven staan. Dit levert je zowel in het najaar als het voorjaar in elk geval minder werk op. De verstaging blijft gewoon op spanning, dus die puzzel heb je in het voorjaar niet. Door de spanning op de stagen, en daarmee op de mast te houden slijten de mast en het staande want niet.

Mast eraf

Als je besluit de mast eraf te halen, is het verstandig zoveel mogelijk onderdelen te demonteren. Haal de vallen en lijnen uit de mast, was ze en bewaar ze droog. Het verlengt de levensduur. Zorg dat verstaging en rolfokprofiel niet knikken of slecht in de berging komen te liggen. Alle vaste onderdelen hebben bescherming nodig, maar sluit ze niet op. Pak je bijvoorbeeld het toplicht in plastic, zoals op de foto, dan is er geen ventilatie mogelijk. Alle vocht wordt ingesloten, waardoor de kans op oxidatie van de aanhechtingen en bedrading groot is. Verpak het licht dus losjes in plastic met een ventilatiegat onderin, waar eventueel vocht uit kan weglopen. Prop in de onderkant van de mast een krant of lap, om te voorkomen dat vogels er een nest in bouwen.

Mast erop

De mast laten staan is natuurlijk ook een optie. Dit doen veel booteigenaren als de boot in het water blijft liggen. De wind die vat kan krijgen op de mast en verstaging krijgen minder te verduren door de boot die mee beweegt. Zorg wel dat de boot vrij kan bewegen, mocht er ijs liggen…maar met de Nederlandse winters van tegenwoordig zal dat wel een beetje meevallen. Bij een boot op de kant is het belangrijk om in de winter beschut te staan, waar de wind weinig vat krijgt op de boot. Ondersteun de boot goed met grote stempels. En zet de boot met spanbanden vast op de bok, zodat het vlak niet extra onder druk komt met harde wind. Als extra voordeel is het handig om polyester boten op het drogen te stallen, zodat die kunnen uitdampen en zo minder kans op osmose ontstaat.

Tip uitgelicht: Wantspanners markeren

Als we in de winter de mast eraf halen, moeten we in het voorjaar vaak weer stoeien hoe strak de verstaging ook alweer moet. We kunnen de spanning meten met een spanningsmeter en een keurig lijstje maken, maar het kan veel eenvoudiger. Plak tape rondom de draadeinden van de verstaging, precies op het punt waar de wantspanner begint. Komend voorjaar hoef je de verstaging alleen maar tot aan het tape te draaien voor een goede basisspanning. Bij de eerste keer varen zul je de verstaging toch altijd nog moeten naspannen, maar de basis is in elk geval gelegd.

Tien tips van de tuiger:

1. Kwetsbare en uitstekende voorwerpen demonteren, denk daarbij aan windex, windmeter en antennes.
2. Controleer de spanners.
3. Controleer zeilen op scheuren en ouderdom en berg ze droog op.
4. Check en smeer het rolfoksysteem.
5. Controleer de huiken, en maak ze eventueel schoon.
6. Haal de vallen uit de mast (door middel van dunne tijdelijke lijntjes) en was ze thuis. Tips om lijnen te wassen
7. Bij staande mast: neerhouder(rodkick) demonteren of de druk van de veer afhalen. Dit verlengt de levensduur van de veer.
8. Giek eraf of ondersteunen in kuip of op kajuitdak. En spinakerboom van mast naar voren aanbrengen en ondersteunen. Deze kunnen mooi dienen als ondersteuning van de wintertent (met staande mast).
9. Maak de mast eens goed schoon, vrij van spinnen, vogelpoep en zout.
10. En ga regelmatig ’s winters even bij je boot kijken.