In jachthavens is het te merken dat de winter voor de deur staat. Booteigenaren slepen over de steigers met allerlei spullen die beter thuis op een droge, vorstvrije plek kunnen overwinteren en de havenmeesters hebben de handen vol met het stallen van boten. Wat moet u doen om niet alleen uw boot, maar ook uzelf een onbezorgde winter te bezorgen? We zetten de belangrijkste wintertips op een rij.
Los van de doorgewinterde zeiler die gewoon blijft varen, is het zeilseizoen voor de meesten voorbij. Boten worden winterklaar gemaakt en gestald. Dat zorgt elk najaar weer voor heel wat rompslomp en werk. Van het aftuigen, de zeilen opbergen, de winterbeurt van de motor tot het van boord halen van allerlei waardevolle spullen, zoals losse apparatuur. Vroeger werden boten veelal op oude, lege olievaten gezet. Tegenwoordig wordt op bijna alle havens gebruik gemaakt van flexibele bokken, die aan elke vorm onderwaterschip kunnen worden aangepast. Vaak is niet meer nodig dan de
boot te stutten met wat blokken hout. Het doel van de schoren is de boot rechtop op de bok te houden, maar beslist niet om haar te dragen. Een zeiljacht dient op de kiel te rusten. Daar zit immers de grootste gewicht. Overleg vooraf met uw winterstaller hoe uw boot het beste uit het water kan worden getakeld. Markeer op de romp vast de plek waar de hijsbanden en de plaats van de steunen van de bok moeten komen.
Schade
De meeste schade ontstaat volgens ANWB-verzekeringen aan tuigages van zeiljachten die op het droge met staande mast overwinteren. De masten zijn enorme windvangers. Er komen grote krachten op te staan. Tuigages van boten in het water hebben daar minder last van, omdat een deel van de krachten overgaat in bewegingen die de romp in het water maakt. Sommige winterstallingen hebben speciale rekken waarop de gedemonteerde mast kan worden gelegd. Loop voordat de mast wordt ‘gestald’, onder meer de verstaging even na. Vervang direct alles wat aan vervanging toe is.
Op de wal kunt u mooi om uw boot heen lopen en eens goed en rustig inspecteren op bijvoorbeeld beschadigingen aan polyesterwerk, hout of staal. Gebruikelijk is het om in het voorjaar het schilderwerk te doen. Vaak zijn de weersomstandigheden dan verre van ideaal met kou, veel wind en een relatief hoge luchtvochtigheid. Natuurlijk moet u tijd en wat geluk hebben, maar in het najaar hebben we vaak nog een paar mooie klusdagen. Grijp die kans!
Zeilen kunnen het beste in een droge ruimte worden opgeslagen. Ook hiervoor geldt: inspecteer ze bij het van uw boot halen en breng ze naar de zeilmaker als er reparaties noodzakelijk zijn. In de wintermaanden heeft hij meer tijd voor u; in het voorjaar is het hoogseizoen.
Als u alle najaarsklussen heeft gedaan, dek uw boot dan af met een dekzeil. Pas op voor klapperen, want dat kan voor beschadigingen aan de romp/gelcoat zorgen. Onder het zeil moet genoeg ventilatie zijn om schimmelvorming tegen te gaan.
In het water
Er zijn meerdere redenen te bedenken om uw boot in het water te laten overwinteren. Het kan behoorlijk in de winterstallingskosten schelen. Niet onbelangrijk in crisistijd. Met een boot in het water kunt u uw vaarseizoen ook zo lang maken als u zelf wilt. Ook op een mooie winterdag kunt u een middagje gaan zeilen. “Als boten bij ons in het water blijven, dan houden de eigenaren deze vrijwel vaarklaar”, vertelt Menno Klein van de Compagnieshaven in Enkhuizen.
Zeilers die willen blijven varen, doen er verstandig aan om aftapbare kogelafsluiters of verwarmingslinten te gebruiken. Het vol laten lopen van leidingen en afsluiters met antivries is een nogal tijdrovende klus. In een doorsnee Nederlandse winter is het lichtelijk overdreven om afsluiters die onder de waterlijn zitten met antivries te vullen. Tot dertig centimeter onder de waterlijn zal water alleen bij extreme vorst bevriezen. De laatste keer dat dit op sommige ondiepe plekken gebeurde, was in 1997, de winter van de laatste Elfstedentocht.
Wanneer de boot in het water blijft, maar u niet van plan bent te gaan varen, dan verdient het aanbeveling om de kogelafsluiters van de rompdoorvoeren af te tappen, droog te blazen en met antivries of koelvloeistof te vullen, danwel te verwarmen. Blijft de mast staan? Laat u uzelf dan in het voorjaar met een bootmansstoel in de mast hijsen om de topverlichting en het staand wand te inspecteren.
Motor
Vervang bij voorkeur vóór de winter de motorolie en zorg dat de brandstoftank geheel is gevuld. Dit voorkomt condensvorming. Het koelwatersysteem van de motor kan helemaal leeg of worden gevuld met koelvloeistof. De laatste optie heeft de voorkeur, vanwege roestgevoeligheid van de leidingen in lege staat. Door de waterinlaat in een emmertje met antivries te houden en de motor kortstondig te laten draaien, vult het hele systeem zich met antivries. U kunt ook de watertoevoer dichtdraaien en de wierpot met antivries vullen. In beide gevallen is het dan wel aan te raden in het voorjaar even een emmer bij de uitlaat te houden voor het opvangen van het goedje. Overigens vormt vorstschade aan motoren de grootste kostenpost bij overwinteraars in het water. “…En het gros van deze schade wordt pas in het voorjaar bij ons gemeld”, aldus Delta Lloyd.
Romp en tuigage
De romp heeft over het algemeen, mits deze goed in de antifouling staat, minder te verduren in het water dan op de kant. De verf is nu eenmaal bedoeld om onder water te fungeren. In rustig water gebeurt er vrij weinig met de romp zelf, mits rekening is gehouden met eventuele veranderende waterstanden. Als er schade ontstaat, dan komt dit meestal door ijsschotsen die in de dooi tegen de romp worden gesmeten.
Inbrekers
Ook in de wintermaanden is een boot, zelfs als hij in een bewaakte afgesloten ruimte staat, een gewild doelwit voor inbrekers. Absolute beveiliging bestaat niet, maar u kunt het voor ongewenste bezoekers wel minder interessant maken.
Sluit kajuitdeur, ramen en kuipbanken goed af. Haal alle eenvoudig verwijderbare (navigatie)apparatuur van boord. Dat geldt ook voor dvd-spelers en de lcd-schermen. Leg de ladder waarmee u op de wal aan boord klautert aan de ketting en maak van de kajuit geen etalage: sluit de gordijnen. Neem ook even contact op met uw verzekeringsmaatschappij en vraag wat u uit oogpunt van diefstalpreventie moet doen. Sommige verzekeraars stellen namelijk aparte voorwaarden. Alarmsystemen worden steeds geavanceerder; niet alleen bij inbraak, ook bij brand en lekkage is het mogelijk om bijvoorbeeld via de mobiele telefoon een alarm te ontvangen. Toon inbrekers door middel van stickers dat uw boot is beveiligd.
Laat u uw boot vaarklaar en wilt u uw verhaal daarover kwijt? Stuur uw belevenissen naar info@zeilen.nl
Tags: Winter Last modified: 6 mei 2021