‘Hardcore zeilers’ Margot en Martin zijn klaar voor de Singlehanded

De 47e Singlehanded (en de zesde Duohanded) start zaterdag 19 oktober. Vanuit Lelystad gooien 49 solozeilers en 30 duohanded teams de trossen los om aan de circa 200 mijl te beginnen. Hoe bereid je je voor, op zo’n flink avontuur? Margot Banning en Martin-Paul Neys praten ons bij.

Wat is de Singlehanded (en Duohanded) prestatietocht?

Eerst even een korte uitleg van het evenement. De zeilaanwijzing die hoort bij de Singlehanded beschrijft de havens aan het Markermeer, het IJsselmeer en de Waddenzee die aangedaan moeten worden. Soms moeten er ook boeien worden gerond of een tijd achter anker worden doorgebracht. De volgorde van het uitvoeren van de opdrachten en de te varen route is aan de deelnemers zelf. Er moet zoveel mogelijk gezeild worden met minimaal motorgebruik. Uiterlijk 23 oktober om 13.00 uur moeten de deelnemers binnen zijn. De gezeilde tijd en het beste journaal en logboek bepalen onder andere wie de winnaar wordt.

‘Makkelijker eten en bijslapen’

Nog een paar dagen tot zaterdagmiddag het startschot klinkt. Margot en Martin zijn er klaar voor en vertellen hoe zij zich voorbereiden.

Naam: Margot Banning
Type schip: Bries Van de Stadt (uit 1972) Dulce
Aantal keer deelname Singlehanded: Dit wordt de tweede keer en (hopelijk) de eerste keer uitzeilen

Naam: Martin-Paul Neys
Type schip: Kelt 850 di Laphroaig
Aantal keer deelname Singlehanded: Drie keer uitgezeild (en één keer niet gestart omdat de motor geen zin had)

Ben je (bijna) klaar voor de Singlehanded?

Margot: “Ik ben er bijna klaar voor. Mijn schip Dulce is in orde en ik weet dat ik met windkracht 6 of 7 nog prima kan zeilen. Ik heb de benodigde documenten geprint, geplastificeerd en daarvoor een speciaal soort kaartenbakje gemaakt. Vorig jaar was ik mijn papier met daarop de opdrachten kwijt. Dat gebeurt als je moe bent. Dat moest nu dus anders. Verder weet ik hoe ik warm blijf en is mijn voeding op orde.”

Martin: “De afgelopen weken ben ik druk geweest om Laphroaig klaar te maken. Verder heb ik ook wat aan mijn conditie gewerkt, minder dan ik wilde, en heb ik geprobeerd om bij te slapen. De gezonde spanning begint zo’n twee weken van tevoren, als de eerste weerberichten binnenkomen. Die zijn vaak tegenstrijdig en daar word ik altijd een beetje zenuwachtig van. Maar daarin ben ik niet de enige, als ik de berichten van de andere deelnemers in de groepsapp lees. Op een gegeven moment moet je gewoon gaan. De start is altijd spannend. Een goede start is het halve werk en als die geweest is valt er echt iets van je af.”

Hoe bereid je je goed voor?

Margot: “Dit jaar heb ik een aantal zaken anders geregeld in vergelijking met de vorige keer. Toen dacht ik bijvoorbeeld te makkelijk over het eten. Onderweg kwam ik erachter dat ik daar eigenlijk weinig tijd voor had, omdat je bijna de hele tijd aan de helmstok zit. Ik heb een snelkoker aangeschaft die ik aan het handvat van het luik kan ophangen. Hiermee kan ik snel koffie, thee en chocolademelk maken. En het gevriesdroogde eten opwarmen. Dat is ideaal, want dat zit in zakjes die je weer dicht kun maken. Mocht je in ene overstag moeten gaan, dan kun je dat zakje zo weer afsluiten en later weer verder eten. Tijdens de vorige editie kreeg ik het koud, dus dat pak ik dit keer ook anders aan. Ik heb thermo-ondergoed gekocht en heb voor extra warmte van die hand- en voetwarmers die door wintersporters worden gebruikt gehaald.
En als ik weet dat ik lang in de kuip zit en niet het dek op hoef, dan trek ik lekker m’n warme Uggs aan. Verder had ik vorig jaar problemen met het opladen van mijn iPad, waarop ik navigeer. Het oude oplaadsysteem werkte niet snel genoeg dus op een gegeven moment moest ik alles op mijn telefoon doen. Nu is er een ander oplaadpunt dat ervoor zorgt dat de iPad continu opgeladen blijft. Ik heb ook veel video’s van andere deelnemers bekeken om te zien waar zij onderweg tegenaan liepen.”

Martin: “Mijn voorbereiding bestaat ook uit onder andere het maken van pakketjes eten voor overdag. Dan hoef ik onderweg over dat soort dingen zo min mogelijk na te denken. En ik ben wel dusdanig fanatiek dat ik vooraf alles wat overbodig is van boord haal, zoals kussens. Voordeel is dat de boot meteen half winterklaar is als dat gebeurd is. En wat ik leuk vind is om in de wintermaanden boeken over (solo)zeilen te lezen, dan begint eigenlijk al mijn voorpret. En ik volg de voorbereidingen in de aanloop naar de Vendée Globe. Mijn eigen solozeilavontuur duurt alleen maar vier dagen.”

Wat zijn je verwachtingen?

Margot: “Ik verwacht dat ik dit keer de Singlehanded ga uitvaren. Vorig jaar ben ik in Medemblik gestopt. Ik was op. Toen heb ik wel geleerd dat ik dit keer dingen anders moet doen, zoals de voeding. Ik weet nu veel meer wat me te wachten staat. De Singlehanded is een tocht waarbij je al je grenzen verlegt. Je gaat echt door tot je niet meer kunt. Dit is hardcore zeilen. Iemand noemde het eens ‘de Elfstedentocht binnen het zeilen’. Henk Bezemer heeft ooit gezegd dat je moet weten wat je schip kan en wat je zelf kunt. Dan kunnen de trossen los. Als je dat niet weet, dan moet je er niet aan beginnen.”

Martin: “Eén verwachting staat vast en dat is dat de Singlehanded altijd erg gezellig is. Het begint al met het schippersdiner dat aan de vooravond plaatsvindt. En in de havens kom je andere deelnemers tegen die de opdrachten uitvoeren. Dat is erg leuk, om die andere ‘gekken’ die hieraan meedoen te ontmoeten. Als het nodig is, dan help en steun je elkaar. De saamhorigheid is heel groot. Je doet het alleen, maar ook echt samen.”

Wat wordt een uitdaging?

Margot: “In de Kwebbel-WhatsAppgroep gaat het geregeld over het ‘Rondje Meep’. Hiervoor moet je een rondje varen om de plaat die onder Terschelling ligt. Hierbij heb je deels stroom tegen, dus je moet goed timen. En daarbij ook geluk hebben met de windrichting. Ik heb dat punt alvast klaargezet in Navionics.”

Martin: “De Singlehanded is een zwaar evenement. Helemaal de vorige editie die met veel wind was. Dan vraag je je weleens af: ‘waarom doe ik dit?’ Op een gegeven moment zeilde ik in het donker in een bui, in het windmolenpark op het IJsselmeer en toen dacht ik ‘dit is waanzin’. Zelf ben je eigenlijk de grootste uitdaging. Ik ben altijd aan het twijfelen en daardoor word je weleens bang. Helemaal als je ook vermoeid bent. Op dat moment moet je jezelf erdoorheen praten en oppeppen. Er is een kwebbel-WhatsAppgroep, dus dat geeft wel een boost. En ik heb een WhatsAppgroep met de thuisblijvers. Woorden als ‘houd vol’, motiveren dan. En natuurlijk heb ik een playlist met goede muziek achter de hand.”

Waar zie je tegenop?

Margot: “Twee jaar geleden was er een ankeropdracht op de Waddenzee. Als we die deze editie ook moeten doen, dan ga ik wel even zweten. Ik zeil al vanaf dat ik vier ben en weet hoe het is om zeilend voor anker te gaan, maar ik heb dat lang niet meer gedaan. Sommige deelnemers doen de Singlehanded met twee vingers in hun neus. Je mag elkaar niet helpen, maar natuurlijk wel aanmoedigen. Het is heel mooi dat iedereen het elkaar gunt. In de WhatsAppgroep kun je gemakkelijk anderen benaderen. Dat is heel fijn. Het is echt een soort community. Alle deelnemers delen dezelfde passie.”

Martin: “Wat ik net vertelde over het mentale gedeelte. En je moet rekening houden met improviseren. Er gaat altijd wel iets stuk en dat moet worden gerepareerd. En als dat niet lukt, dan is het niet anders. Het weer speelt ook een grote rol en aan de hand daarvan moet je indien nodig je plannen bijstellen. Vooral als je moe bent en het een klein beetje tegenzit, houd je jezelf zo voor de gek.”

En waar kijk je juist naar uit?

Margot: “Ik kijk er erg naar uit om zoveel te zeilen. Ik, de boot, genieten van het weer.
Laatst heb ik een oude windvaan op mijn boot gezet en heb er zin in om daar vier dagen mee te spelen. Ik ben heel gelukkig met mijn man en twee kinderen, maar ik vind het ook heerlijk om vier dagen voor mezelf te hebben. Om 06.00 uur gaan de trossen los en ik wil doorgaan tot 00.00 uur. Ik maak dus vier keer de zonsopkomst en zonsondergang mee. Ik zie als het water wakker wordt. Vorig jaar, toen ik onderweg was van Volendam naar Enkhuizen, zakte de zon heel langzaam weg na een onstuimige dag. Er keerde een soort rust terug op het water en de sterren kwamen tevoorschijn. Dat was echt wauw.”

Martin: “Ik kijk enorm uit naar het zien van de maan. We hebben volle maan en dan is ’s nachts varen prachtig. Ik ben heel benieuwd of we die komeet gaan zijn. Überhaupt is nachtzeilen iets magisch. En dat doe je niet alleen, maar met kameraadschap van de andere deelnemers en deelneemsters. Wat ik stiekem ook leuk vind is dat je op maandag- en dinsdagochtend om 9.00 uur foto’s krijgt doorgestuurd van de landrotten die hun eerste kopje koffie uit de automaat halen. Op dat moment heb ik al lekker drie uur gezeild.”

Omslagfoto en foto’s: © Privéarchief geïnterviewden