“Kijk! Een walvis!” Wietze springt op en wijst. Op nog geen honderd meter van de boot zien we de ademwolk opstijgen en horen we de teug lucht naar binnen gaan. Stilletjes wachten we tot hij nog een keer tevoorschijn komt. En ja hoor: de rugvin komt weer boven, de rug kromt zich en hij duikt diep weg. “Een vinvis? Of een dwergvinvis?” raad ik. Wietze zegt stoer: “een grote vinvis natuurlijk!”
We varen tussen de eilanden ten noordoosten van Tromsø. Het is windstil, stralend weer. Het ijs op de bergen rondom ons glinstert in de zon. De motor doet het werk en we maken er dus maar een ‘wildlife safari’ van. De koddige papegaaiduikers vliegen in het rond, meeuwen in alle soorten en maten er tussendoor en af en toe steekt een zeehond z’n koppie uit het water. “Warm hè” zegt Wietze, als hij z’n vest openritst. “Nog even en ik ga de korte broeken pakken” grinnik ik.
De Lyngen Alpen zijn prachtig
Finnmark
We varen door de regio Finnmark, daar waar Noorwegen zich noordelijk van Finland uitstrekt. Het land van de Sami, een bijzondere bevolkingsgroep in het noorden van Zweden, Finland en Noorwegen. Ze hebben een eigen taal en een eigen cultuur. Overal zie je bordjes in twee of drie talen: Noors, Sami en Fins. Het is een overweldigend landschap waar we door varen: hoge, donkere bergen met best nog veel sneeuw er op. Verspreid liggen huisjes waarvan je denkt: “wie zou dáár nu willen wonen?” Kleine vissersdorpen met haventjes waar we ons nog maar nét bij kunnen wurmen tussen de stoere vissersboten. De Nederlandse vlag werkt weer als een klets-magneet: we hebben leuke contacten met ‘steigerslenteraars’ die met het mooie weer een ommetje maken en zin hebben in een praatje.
Royal and Ancient Polar Bear Society
Na weer een mooie dag varen, maken we vast in de vissershaven van Hammerfest. Een groot cruiseschip toetert z’n gasten weer terug aan boord en wij wandelen het stadje in waar de rust dus net weergekeerd is.
Bij het toeristische informatiebureau is een tentoonstelling over de vele poolreizen die door de eeuwen heen vanuit Hammerfest vertrokken zijn. “Het moet hier een drukte van belang geweest zijn” mompel ik als ik alle informatie gelezen heb.
Jagers, vissers, ontdekkingsreizigers: de beschutte haven van Hammerfest was een handige plek voor ze. Vaak namen de jagers ijsbeerwelpen mee van Spitsbergen, om te verkopen aan dierentuinen overal ter wereld. Daarom zijn op veel plekken in Hammerfest afbeeldingen van ijsberen te zien. Er is zelfs een club: de Royal and Ancient Polar Bear Society. Bijna 300.000 mensen zijn er lid van; je kunt alleen lid worden als je ook daadwerkelijk Hammerfest bezocht hebt. Wij sluiten ons ook aan op de ledenlijst en krijgen een fraai diploma.
Lid van de Royal and Ancient Polar Bear Society
We slenteren wat door het stadje, dat ligt te sudderen in de zon. De ijsjeswinkel doet goede zaken, zo op een zondagmiddag. Terug bij de boot, komt de buurman even een praatje maken. Een kolossale Noor, die veel in dit gebied gezeild heeft.
“Waar gaan jullie naar toe?” buldert hij. “Naar de Noordkaap.” zegt Wietze. Een grote hand davert op z’n schouder: “veel succes en verveel je niet. Er is geen klap aan.” Wietze trekt z’n schouder weer in model en vraagt: “waarom niet?” “Het is gewoon een saaie, hoge rots. Er staat geen wind, dus je motort er 40 mijl naar toe en weer 40 mijl terug. Je gaat je gang maar; ik heb een veel beter idee voor jullie.” “Vertel!” moedig ik hem aan. “Nou, Finnmark is heel mooi, maar dan moet je over land reizen. Laat je boot hier en rij het laatste stukje naar de Noordkaap. Dat kan niet rechtstreeks, dus je moet zo’n 200 kilometer rijden. Maar dan zie je tenminste wat meer van Finnmark.” We kijken elkaar aan met een denkrimpel boven onze ogen.
Rendieren
In Hammerfest lopen de rendieren door de stad
De volgende dag staan we bij de autoverhuurder. “Hou er rekening mee dat je zeker drie uur over die 200 kilometer doet” zegt hij. “Rendieren lopen hier los.” Nu hadden we ze op straat in Hammerfest al gezien, dus verbazen we ons niet meer als we af en toe slalommend tussen de geweien door naar de Noordkaap rijden.
De Noordkaap bereikt
De stralende zon verwelkomt ons als we uit de auto stappen en naar het beroemde monument lopen. “Zeg, die kaap daar steekt toch nog verder uit?” wijst Wietze. Ik grinnik: “klopt, kijk maar op de kaart. Kennelijk konden ze hier makkelijker een weg naar toe leggen.” We gaan op een bankje zitten en smikkelen van onze lunch terwijl we dit moment toch even laten bezinken. “Ruim 1500 mijl en we zijn dus nu op ons keerpunt” zucht ik. “Ja, leuk!” zegt Wietze. “Kunnen we eindelijk aan de wensenlijst beginnen van plekken die we op de heenweg overgeslagen hebben.” Ik grinnik, want overmorgen gaan we met het eerste punt op de wensenlijst beginnen.
Bivrost
De Bivrost wiskey ligt te rijpen in het longhouse
“Ja, rustig aan ruiken” zegt gids Mikal op rustige toon. Ik probeer me te concentreren op het glas dat ik onder mijn neus hou, maar ben meteen weer afgeleid door het waanzinnige uitzicht in de verte. We zijn in de Lyngen Alpen, een hooggepiekt berggebied noordoost van Tromsø. Fjorden van tientallen mijlen diep, steile bergen en lichtblauwe gletsjers. “Gletsjerwater en arctische gerst gebruiken we hier” moedigt Mikal me nog een keertje aan. Ik heb genoeg van het aroma genoten en neem een slok van de verrukkelijke whiskey. “Heerlijk” knik ik naar hem.
Tevreden slaat hij z’n armen over elkaar. “Ja, je bent nu op de meest noordelijke whiskeystokerij ter wereld. We zitten op 69 graden noord” zegt hij. Ik proef nog een slokje, nadat Mikal er een drupje gletsjerwater bijgedaan heeft. Ah, nog beter. Hij wijst naar het etiket: “Bivrost is het woord dat de Vikingen gebruikten voor het noorderlicht, de brug tussen Asgard (hemel) en Midgard (aarde). We laten ons hier graag inspireren door de Noorse mythology.”
Sarah, Mikals collega, komt erbij staan en legt uit: “hieronder zitten oude bunkers uit de tweede wereldoorlog; later zijn dit Navo-bunkers geworden. Toen die niet meer nodig waren, is hier de Aurora Distillery ontstaan. De bunker wordt gebruikt om de aquavit te laten rijpen in vaten; voor de whiskey hebben we een traditioneel ‘viking longhouse’ gebouwd.” We leren veel over de complexe verhouding die Noorwegen met alcohol heeft. Jaren van drooglegging en illegale stokerijen. Van aardappels werd bijvoorbeeld aquavit gemaakt: gevaarlijk Viking-vuurwater waar we regelmatig op buurboten mee te maken krijgen.
Tegenwoordig heeft de staat het monopolie op alcoholverkoop: in Vinmonopolet-winkels kun je, tijdens beperkte openingstijden, alcohol kopen. Licht bier is in supermarkten verkrijgbaar. “Dus ik kan hier geen fles van dit lekkers kopen?” vraag ik verbaasd. Resoluut schudden ze beiden hun hoofd. “Proeven mag wel” grijnst Mikal. Wietze lacht: “Toch wel handig dat jullie twee kleine havens zo dicht bij hebben liggen.”
Thuiskomen
Als we Tromsø weer in varen, voelt het een beetje als thuiskomen. “Gek hè, om weer ergens terug te komen?” zeg ik terwijl ik de stootwillen ophang. “Ja, normaal gaan we altijd naar een plek waar we nooit eerder geweest zijn” knikt Wietze. “Dat zullen we voorlopig nog wel even blijven doen” zeg ik met een lachje, denkend aan de lange wensenlijst.
Tromsø, Noorwegen juli 2023
Tags: Blog Anna Noord Last modified: 8 augustus 2023
