Genoeg mooie bestemmingen die niet ver weg van Nederland zijn. Zo zit je binnen een week varen in Normandië, Londen of Helgoland. In een serie vertellen we meer over deze drie pareltjes. Vorige week kon je meer lezen over Normandië en nu is het de beurt aan Londen.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in Zeilen editie 07/2017
Tekst: Anje Valk
Wie snel in Londen wil zijn, neemt het vliegtuig of de trein. Maar heb je een week de tijd en ben je wel in voor een nieuwe uitdaging, neem dan vooral eens de zeilboot naar deze altijd bruisende metropool. Met deze vaarwijzer weet je precies wat je te doen en te wachten staat – zo blijft er genoeg tijd over om voluit te genieten van de Thames.
Heel anders dan de landschappelijk vriendelijke en beschutte oostkustrivieren is de Thames een grote rivier met druk verkeer en veel stroom.
Liefkozend genoemd Father Thames vormde hij ooit de slagader van het Britse Wereldrijk. Onderschat de oude rakker niet, bereid je goed voor. Het is een geweldige ervaring om deze beroemde rivier te bevaren en de skyline te zien opdoemen van die fascinerende, oude wereldstad!
De oversteek
Vanwege de lengte van de rivier, de sterke stroom en omdat er onderweg nauwelijks mogelijkheden voor een tussenstop zijn, is het nodig om de tocht de Thames op naar het centrum van Londen in één keer en in één tij te doen. De ideale plek om de tocht goed getimed te starten is Queenborough, bij Sheerness. Kies die plaats dus als doel van je zee-oversteek.
Overstekend vanuit zuidwest-Nederland krijg je te maken met een drukke, ingewikkelde verkeerssituatie. Het is aan te raden om pas zuidelijk van het voorzorgsgebied Hinder over te steken. De boeien Westhinder en Foxtrot 3 houd je dan aan bakboord. Als je Ramsgate als eerste aanloophaven kiest, vaar je zuid van het Thanet windpark langs. Anders zeil je het Queens Channel aan, noord langs het Thanet windpark.
Vanuit IJmuiden of Den Helder is de strategie om noord van Noordhinder langs te varen. Je zit dan meteen ten westen van alle scheepvaartroutes en vaart zonder moeilijke oversteken het Queens Channel dan wel Ramsgate aan.
Ook een mogelijkheid: eerst de kortste oversteek naar de Engelse kust (IJmuiden-Lowestoft, 100 NM, 270°) en dan in dagtochten zuidwaarts trekken, de Theemsmonding in. Dan is de route: Harwich, Medusa Channel, de Wallet, de Spitway, langs de Whitaker-boei, door het Middle Deep en de West Swin naar Queenborough.
Op naar Londen
De rivier is breed en de stroom zo sterk dat je in feite van open water kunt spreken. De vloedstroom kan oplopen tot ruim 4 knopen met springtij, de ebstroom tot 5 knopen. Bij wind tegen stroom ontstaan korte steile golven en verder stroomopwaarts krijg je bovendien hekgolven van schepen die door de kades worden teruggekaatst. Reken dus niet zonder meer op een rustig rivierreisje in beschut en kalm water, zoals op de meeste andere Engelse rivieren. Het is gewoon even doorbijten. De afstand van Queenborough naar de Tower Bridge is 45 zeemijlen. Gemiddeld heb je zo’n 2 knoop stroom mee, stroomafwaarts is dat nog iets meer. Het verval neemt stroomopwaarts toe, van gemiddeld 3,5 meter bij Sheerness tot gemiddeld 5,5 meter bij St. Katherine’s Dock.
Tussen de tijdstippen van LW Sheerness en HW London Bridge zit acht uur. Je kunt dus ruimschoots in één tij naar Central London komen. Terug zit er vijf uur tijd tussen HW London Bridge en LW Sheerness, maar als je bij HW vertrekt heb je ook voldoende tijd om het in één tij te halen.
De tocht
Na vertrek met LW Sheerness heb je nog niet merkbaar stroom mee, misschien zelfs nog iets tegen. Hij begint pas duidelijk mee te lopen als je ter hoogte van Holehaven bent, te herkennen aan de olieraffinaderijen op de noordoever.
Luister de verkeersbegeleiding London VTS uit op VHF kanaal 68. Er is elk halfuur een informatiebulletin over de scheepvaartsituatie en dergelijke, en door uit te luisteren houd je je bereikbaar voor aanwijzingen.
Je passeert eerst de grote, drukke containerterminal London Gateway aan stuurboord. Hiervoor kun je het beste naar de zuidkant van de vaargeul oversteken en die aanhouden. Blijf vanwege de modderbanken wel enigszins in de buurt van de betonning.
De zogeheten Sea Reach (benedenloop) van de Thames eindigt bij de Crawford Ness (Erith), een stukje voorbij de Queen Elizabeth II Bridge (de hoge brug waarover de drukke snelweg M25 loopt). London VTS schakelt hier over naar Kanaal 14. Na 5 mijl kom je langs Margaret Ness, het begin van de controlezone aan weerszijden van de Thames Barrier. Deze stormvloedkering in de Thames is bekend vanwege zijn karakteristieke architectuur: een rij zilverkleurige koepels met daar tussenin beweegbare vizieren waarmee de rivier hermetisch kan worden afgesloten. Steeds staan twee van de in totaal tien doorgangen tussen de koepels open voor de scheepvaart in beide richtingen, maar dat zijn niet steeds dezelfde. Daarom word je geacht je hier aan te melden via kanaal 14 voor een instructie ten behoeve van de passage. Je kunt dat als volgt doen: “London VTS (3x), This is yacht …., inward bound. Permission for the Barrier, please? Over.” Je krijgt dan instructie welke doorgang door de Barrier je moet nemen. Dit kan trouwens nauwelijks missen, want alles wordt overduidelijk met grote lichten, groene pijlen, rode kruizen en informatieborden aangegeven. (Bij de tocht stroomafwaarts meld je je even voorbij de Millennium Dome bij London vts.)
Na de passage van de Thames Barrier begint in feite pas het echte Londen op te doemen en daardoor worden de resterende 7 mijlen van de tocht veel leuker. Al gauw geeft je gps de passage van de nulmeridiaan aan. Nadat de rivier nog een paar enorme slingers neemt rond Greenwich en het Isle of Dogs komt de Tower Bridge in zicht: voor zeiljachten het einde van de tocht.
Queenborough
De haven van Queenborough heeft ruimte voor veel passanten, door grote aantallen moorings plus een steiger voor kort verblijf. Er vaart een bootje (trot boat) om je naar de kant te brengen. De havenmeester bereik je via VHF 8 of tel +44 7456459754. Zie ook www. queenborough-harbour.co.uk voor alle informatie.
Voor wie liever gaat ankeren: dat kan heel goed een klein stukje verderop, in de Stangate Creek, aan de zuidoever van de Medway.
Moorings op de Thames
Algemeen: De recreatiesite van de Port of London Authority (www.boatingonthethames.co.uk) geeft onder meer info over moorings op de rivier. Echter, van deze PLA-moorings moet je je niet veel voorstellen. Het lukt je misschien om er aan vast te maken, maar van lekker rustig liggen is op de hectische snel- stromende rivier geen sprake. Als je om wat voor reden dan ook je reis wilt/moet onderbreken, zijn de enige bruikbare moorings die van een drietal jachtclubs. Deze zijn in volgorde van opvaart:
• Thurrock Yachtclub: even voorbij Tilbury aan stuurboord, tel +44 1375-373720. Geen aparte bezoekersboeien, maar gebruik van vacante boeien van leden.
• Erith Yacht Club: aan bakboord iets voorbij de QEII- brug, bij Crawford Ness. Gebruik van vacante boeien van leden. Kanaal 37 en 14, telefoon +44 1322-332943.
• Greenwich Yacht Club: bij Greenwich. Op afspraak vooraf. VHF 37 +44 (0)84 4736-5846
Jachthavens aan de Thames
Havens aan de Thames liggen vanwege het grote verval allemaal achter een sluis, die een beperkt aantal uren aan weerszijden van HW wordt bediend. In de jaren zeventig was het oude havengebied van Londen – The Docklands – sterk in verval geraakt. Tegenwoordig is het gebied ontwikkeld als woon- en werkgebied en zijn in veel van de in onbruik geraakte oude docks jachthavens ingericht.
St. Katherine’s Yachthaven is daarvan de allerbekendste, maar er zijn er meer. Limehouse Basin, South Dock Marina en Gallions Point Marina zijn een prima alternatief. Alle zijn met perfect openbaar vervoer (DLR, metro, rivierbus Thames Clippers) met het centrum verbonden en de liggelden zijn ongeveer de helft van die van St. Katherine’s.
Jachthavens in volgorde van opvaart
GALLIONS POINT MARINA
Bereikbaar: VHF kanaal 37 en 80, tel. +44 20 7476 7054 Bediening van de sluis HW + 5 uur. De locatie is op de noordoever, letterlijk onder London Airport. gallionspointmarina.co.uk
SOUTH DOCK MARINA
Deze haven van de gemeente Southwark ligt aan de zuidoever, niet ver van Greenwich, heeft 300 ligplaatsen en is 2 uur aan weerszijden van HW toegankelijk. De havenmeester is 24 uur bereikbaar op kanaal 37 en tel. +44 20 7252-2244. www.southwark.gov.uk/info/200065/south_dock_ marina
LIMEHOUSE BASIN
Deze haven van de British Water Ways heeft 90 ligplaatsen en ligt aan de noordoever, circa 3 mijl ten oosten van de Tower Bridge. De brug en sluis worden tussen 08.00 en 18.00 uur bediend tussen 4 uur aan weerszijden van HW. Van tevoren aanmelden is belangrijk: tel. +44 20 7308 9930 of via Kanaal 80. In 2016 was het tarief £ 4 per meter lengte. Het hoofdkwartier van de Cruising Association staat naast de sluis. Je bent daar als passant welkom aan de bar voor drank, spijs en gezelligheid. bwml.co.uk/limehouse-basin-marina/
ST. KATHERINE’S YACHTHAVEN
Als je ‘Londen’ en ‘boot’ in één adem noemt, denkt menigeen meteen aan deze jachthaven in het voormalige St. Katherine’s Dock. De ligging is zonder meer ideaal ten opzichte van de stad, letterlijk in de schaduw van de iconische Tower Bridge.
Er zijn 250 ligplaatsen. Sluisbediening tussen 2 uur voor HW en 1,5 uur erna (van 06:00 uur tot 20.30 uur). Contact via kanaal 80. De haven is erg populair en kan in het seizoen behoorlijk vol zijn. Vooraf boeken is aan te raden. Liggelden beginnen bij 7 pond per meter lengte voor boten tot 10 meter, en voor langere boten stijgt het tarief per meter. Het weer naar buiten schutten gaat op afspraak.
Boek zo vroeg mogelijk je schutting naar buiten, om niet de kans te lopen een dag te moeten wachten. Er is een wachtsteiger voor de haven, maar die kan vanwege de sterke stroming en het drukke verkeer erg onrustig zijn. Houd je boot maar gaande tot ze je kunnen schutten. Dat is overigens geen straf, want je bent gewoon je eigen rondvaartboot op dit beroemde stuk Thames. Je kijkt je ogen uit. www.skdocks.co.uk/marina
KAARTEN
Voor de oversteek en de Thamesmonding gebruik je de gebruikelijke zeekaarten. Detailkaart voor de vaart op de Thames: Imray C2. Maar je kunt ook heel goed volstaan met een actuele almanak (Reeds, Cruising Almanac) en de kaartjes die daar in staan.
INFORMATIE OP INTERNET
www.boatingonthethames.co.uk/Cruising
UITERST INSTRUCTIEVE FILMPJES OP YOUTUBE
• Thames Sea Reach
http://bit.ly/2r2pKk1
• Over het passeren van Thames Barrier
(en meer) http://bit.ly/2razDdT
Omslagfoto en foto’s: Anje Valk
Tekst: Anje Valk
Jullie gaan volledig voorbij aan de draconische richtlijnen en verplichtingen die gepaard gaan met een tochtje naar Brexit Land en terug.
To name a few:
Een reispas, een “aangifte pleziervaart”online indienen bij de grenspost.
De “National Yachtline” oproepen bij binnenkomen van de 12 mijls zone (advanced notation). Melden van het eventueel aan boord hebben van verboden goederen, het aan boord hebben van zieke bemanningsleden, het aan boord hebben van personen die ingeklaard moeten worden.
Het invullen en opsturen van formulier C1331 deel 2.
Het heisen van de gele “Q” vlag. Deze vlag mag niet naar beneden alvorens de inklaring afgehandeld is.
Je mag pas van boord als je toelating hebt gekregen van de douane.
Geen honden aan boord, onder geen enkele voorwaarde indien ze het land binnengebracht worden met een plezierjacht. De opties zijn terugvaren of laten inslapen.
Ik kies wel een andere bestemming.
Oeps,
Een andere “verplichting” is dat je hijsen met een lange “ij” schrijft natuurlijk 😉