Haringvlietdam: sluizen binnenkort op een kier

Binnenkort gaan de sluisdeuren van de Haringvlietdam, na 47 jaar, een heel klein stukje open. Jarenlang was het Haringvliet hermetisch afgesloten van de zee. Dit zorgde ervoor dat trekvissen niet meer hun paaigebieden stroomopwaarts in de Rijn en de Maas konden bereiken. Daar komt verandering in!

De Haringvlietdam is het zesde bouwwerk van de Deltawerken. De dam verbindt Goeree-Overflakkee met Voorne-Putten. De Haringvlietdam, met daarin de Haringvlietsluizen, is is een primaire waterkering en beschermt Nederland tegen de zee. De dam is 5 kilometer lang en 56 meter breed en heeft in totaal 17 sluizen die elk ruim 56 meter breed zijn. De scheepvaart heeft een aparte sluis, de Goereese sluis. Het is voor het eerst sinds 15 november 1971 dat de Haringvlietsluizen regelmatig op een kier gaan. Daardoor herstelt na 47 jaar de verbinding tussen Rijn en Maas met de Noordzee.

Hoe zit het met verzilting, eb en vloed?

Wanneer de sluizen precies een stukje open gaan, is nog niet duidelijk. Door de lage waterstand van de rivieren heeft Rijkswaterstaat het openen van de sluizen voorlopig uitgesteld. Wanneer het waterpeil in het Haringvliet lager is dan de zee, dan gaan de sluizen op een kier.

Door de openstelling van de Haringvlietsluizen, wordt het zoete water gemengd met zout water. Voor de kier geldt dan ook een voorwaarde: er moet voldoende aanvoer van zoet rivierwater zijn, want het zoute water vanuit zee mag niet verder doordringen dan tot de lijn Middelharnis-Spui. De opening is overigens niet dermate groot dat in het Haringvliet de invloed van eb en vloed merkbaar zal zijn. Het rivierwater blijft bepalend.

(c) Peter van Rodijnen

Met de neus tegen de dam

Voordeel van de openstelling is dat het ecologische leven in de rivieren zal verbeteren. Het doel van de kier is om het voor trekvissen, zoals steur, zalm en zeeforel, weer mogelijk te maken om naar hun paaigebieden in de Rijn en Maas en zijrivieren als Moezel en Main te zwemmen. De Haringvlietdam blokkeerde hun weg en sindsdien kwam het unieke deltaleven tot stilstand en werd het Haringvliet zoet en stil. Tevens kustvogels en andere planten- en diersoorten verdwenen.

Ook op andere plekken in het stroomgebied waren door sluizen barrières ontstaan. De afgelopen tien jaar is daar veel gebeurd om vispassage mogelijk te maken. De voordeur, de Haringvlietdam, was de laatste die nog moest worden geopend.

Omslagfoto: Quistnix/CC BY-SA 2.5