Eind augustus brak de mast van tweemastklipper Eenhoorn af. Gelukkig vielen er bij dit incident geen gewonden. Exact een jaar ervoor brak de giek van charterschip Risico, waarbij een meisje van 12 jaar om het leven kwam. Naar aanleiding van een eerder artikel kregen wij de vraag hoe de keuringen van de historische zeilschepen verlopen en dat zochten wij uit.
We hebben ook bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) , de toezichthouder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, nagevraagd of er inmiddels al meer bekend is over de toedracht van het ongeluk aan boord van charterschip Eenhoorn. In een reactie schrijft een woordvoerder van de ILT het volgende: “De ILT heeft al eerder aan TNO gevraagd breder onderzoek te doen naar mast en tuigage in de historische zeilvaart. Hierbij wordt ook het ongeval met de mast van Eenhoorn meegenomen. De verwachting is dat het onderzoek eind dit jaar gereed is.”
De ILT houdt toezicht op historische zeilende passagiersschepen, ook bekend onder de naam bruine vloot, op de binnenwateren. Nederland telt ruim 200 historische zeilende passagiersschepen. De ILT ziet erop toe dat deze zeilschepen de juiste en geldige certificaten hebben, waarmee de toezichthouder de veiligheid van de historische zeilende passagiersschepen wil bevorderen. Om te weten te komen hoe het in elkaar zit met de certificaten en keuringen werden wij doorverwezen naar hun website, maar op de volgende twee vragen ontvingen wij wel antwoorden.
Waar gaat het vaak mis, als er een mast breekt?
“Oorzaken kunnen technisch falen zijn, verkeerde handelingen of een combinatie van beide.”
Is het waar dat steeds meer schippers van historische charterschepen voor een stalen mast kiezen?
“Schippers zijn vrij om hun rondhout te vervangen door staal. Het opleggen van een verplichting is aan de wetgever. Mogelijk geeft het onderzoek van TNO meer inzicht in het veilig gebruik van houten masten.”
Hoofd- en deelcertificaten
Er is één hoofdcertificaat voor de historische zeilende passagiersschepen op de binnenvaart. Het hoofdcertificaat is 5 jaar geldig en wordt, als alles voor elkaar is, afgegeven door een keuringsinstantie of een klassenbureau.
En daarnaast is er een aantal deelcertificaten, zoals voor de brandblusser, zwemvesten en voor vloeibaar-gas-installaties. Ook is het Bewijs van Tuigage (BvT) verplicht, onder andere de mast, giek, ra en tuigage vallen hieronder. Het bewijs van tuigage is 2,5 jaar geldig. Dit bewijs wordt ook afgegeven door keuringsinstanties en/of klassenbureaus.
Keuringsinstanties en klassenbureaus
De inspecties aan boord van de historische zeilende passagiersschepen worden dus uitgevoerd door keuringsinstanties en klassenbureaus. Op deze partijen houdt de ILT toezicht. Er zijn drie keuringsinstanties erkend voor het keuren van deze schepen: Het Nederlands Bureau Keuringen Binnenvaart (NBKB), Register Holland en Bureau Scheepvaart Certificering. Er zijn ook drie erkende klassenbureau voor het keuren van de schepen: Bureau Veritas, Lloyd’s Register en DNV GL.
Steekproeven
De ILT houdt toezicht op deze keuringsinstanties door te onderzoeken hoe zij het certificeringsproces doorlopen. De ILT krijgt door deze onderzoeken inzicht in de vakkundigheid en zorgvuldigheid van de instanties. Ook houdt de ILT door middel van steekproeven toezicht op de schepen zelf. Als het juiste certificaat en bewijs niet voorhanden is of als een schip niet voldoet aan de gestelde eisen, kan zij handhavend optreden.
De eigenaar van een schip ontvangt tijdig een bericht over het verlopen van een certificaat en van het Bewijs van Tuigage door de keuringsinstanties. Als een schip niet meer over een geldig certificaat beschikt, informeert de ILT de eigenaar over het feit dat het schip niet meer gebruikt mag worden. De ILT houdt dit vervolgens in de gaten. Als blijkt dat het schip toch in bedrijf is, dan zal de ILT handhavend optreden. Deze informatie deelt de ILT met handhavingspartners, zoals havenmeesters, de nationale politie en Rijkswaterstaat.
Omslagfoto: © W. Bulach/CC BY-SA 4.0
Tags: Bruine vloot Last modified: 20 september 2023
Mooi dat hier aandacht voor is!
Maar het verhaal is niet zo mooi als het hier gebracht wordt. Naar aanleiding van de ongelukken in de afgelopen paar jaar, heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid een onderzoek gedaan en een stevig rapport opgemaakt. Hieruit blijk dat zowel ILT, als de keuringsinstanties, als de schippers/eigenaren de nodige steken laten vallen.
Na dit rapport heeft ILT snel een lijstje gemaakt van de certificaten en hun verloopdatum. Tot vorig jaar werd hier niets aan gedaan!
Overigens zijn er meer dan 200 schepen die in deze categorie vallen.
Hopelijk wordt de stijgende lijn van verbetering door gezet, op alle fronten.
In dit artikel staat geen informatie over hoe een keuring van de tuigage uitgevoerd wordt.
Gaat het om ‘de eerste indruk van de keurmeester’ of worden er daadwerkelijk onderdelen van de tuigage gescand of doorgemeten?
Beste redactie,
Het zou denk ik goed zijn een onderschrift te plaatsen bij de foto’s. De drie getoonde schepen hebben de in het artikel genoemde ongelukken gelukkig niet gehad.
Groeten,
Diederik