Zodra er over vervuiling van onze wateren wordt gesproken, gaat het vaak over plastic afval. Maar heb je er ook weleens bij stilgestaan hoe schadelijk bijvoorbeeld sigarettenpeuk of een bananenschil voor de natuur zijn? Hetzelfde geldt voor kauwgom en een glazen fles. De afbraaktijden van deze producten variëren van 1 tot één miljoen jaar.
Steeds vaker hoor je termen als ‘oceaanvervuiling’ en ‘plastic soep’ in het nieuws. De foto’s van vervuilde kustlijnen en dieren die bivakkeren tussen het afval liegen er niet om… Het feit dat een plastic flesje nooit zal worden afgebroken door de natuur zullen velen van ons weten. Maar ook producten waarvan je het misschien niet verwacht, kennen een zeer lange afbraaktijd.
Sigarettenpeuken
De milieuorganisatie The Ocean Conservancy vond meer dan 60 miljoen sigarettenpeuken in zwerfvuil dat van stranden van over de hele wereld is verwijderd gedurende de afgelopen 32 jaar. Dit cijfer staat gelijk aan een derde van al het verzamelde vuil en is hoger dan het aantal plastictasjes, flessendopjes, flessen én eetgerei samen! Een sigarettenpeuk kan (per ongeluk) rechtstreeks in het water belanden, maar het is ook mogelijk dat deze via regenwater in rivieren terechtkomen. Uiteindelijk komen deze op die manier in andere wateren terecht en uiteindelijk in de zee. Een shockerend cijfer is dat chemische stoffen afkomstig van sigarettenpeuken in 70% van de zeevogels en 30% van de zeeschildpadden zijn aangetroffen. Dit komt door het feit dat peuken uiteenvallen in microplastics die door dieren gemakkelijk doorgeslikt kunnen worden.
Het verschilt hoe lang zwerfafval erover doet om afgebroken te worden. Dit hangt onder andere af van zonlicht en zuurstof. Verval komt op gang door een complex proces van chemische reacties, waardoor het afval uiteenvalt en bacteriën afbraakproducten van het polymeer kunnen opeten. Volgens Milieu Centraal duurt het minimaal 2 tot 12 jaar voor een sigarettenpeuk is afgebroken.
Van bananenschil tot papieren zakdoek
Ook een bananenschil blijft nog aardig lang circuleren in de natuur. Doordat de schil het taaie cellulose bevat, bedraagt de afbraaktijd 1 jaar. Een ander product waarvan je niet verwacht dat het zo lang duurt, is een papieren zakdoek. Deze zal bijvoorbeeld al snel een maand rondzwerven, voordat hij is afgebroken. En gooi je weleens je kauwgom weg (ergens anders dan in de prullenbak)? Voor dit is afgebroken zijn we twintig jaar verder…
Eén miljoen jaar
Glazen potten en flessen blijven nog veel en veel langer bestaan. De afbraaktijd hiervan duurt maar liefst 1 miljoen jaar! Dit komt omdat ze voornamelijk uit silica bestaan, één van de meest permanente mineralen ter wereld. Archeologen zijn blij dat glazen producten zo lang mee gaan, maar als zwerfafval is dit materiaal minder gunstig.
Omslagfoto: PXhere
Tags: Bananenschillen, Oceaanvervuiling, Plastic soep, sigarettenpeuken, Wateren, Zwerfafval Last modified: 18 juli 2019