De aluminiumprijs is verdubbeld in een jaar tijd. Maar dat niet alleen: alles is duurder geworden, van masten tot lieren en van motorblokken tot verf. Botenbouwers rekenen deze prijsverhogingen door naar de klant.
Openhartig vertelt marketingmanager Jildou Huisman hoe het ervoor staat bij KM Yachtbuilders (KMY). “We bouwen aluminium boten,” zegt ze over de telefoon vanuit Makkum, “dus de prijsverhoging merken we enorm.” Waar een jaar geleden een ton scheepsbouwaluminium nog 3500 euro kostte, is die prijs dit najaar tijdelijk boven de 5500 euro gestegen. “Net als met staal is dit heel vlug gegaan. Daardoor werd het in een keer lastiger om aan de producten te komen,” zegt Jildou.
Vanwaar die schaarste?
Door de coronapandemie stortte de vliegtuigbouw in, waardoor aluminiumproducenten hun werkzaamheden remden. Tegelijkertijd werden er veel producten van aluminium verkocht voor vrijetijdsbesteding. Een voorbeeld is de sterk gestegen verkoop van aluminium motorboten wegens gebrek aan vakantiemogelijkheden voor Nederlanders.
Ook milieurestricties spelen een rol in de schaarste. In China – het land dat 58 procent van aluminium produceert – worden fabrieken sporadisch stilgelegd om aan CO2-uitstootnormen te voldoen. Daarbij wil de Chinese overheid dat het energieverbruik van aluminiumsmeltfabrieken verspreid wordt, waardoor ze vaker productie remmen. Met als gevolg verdere daling in de oplevering van de grondstof.
Duizenden kilo’s aluminium
Om de toekomstige schade te beperken, heeft KMY 70.000 kilo aluminium op voorraad ingekocht. “We wilden zo veel mogelijk op voorraad hebben zodat we de komende jaar genoeg hebben om schepen te blijven bouwen,” legt Jildou uit. Per boot gebruikt het bedrijf zes- tot vijftienduizend kilo van de grondstof.
KMY bestelt hun aluminium onder meer bij Snijtech, een leverancier in Joure. Commercieel directeur van Snijtech, Jacco Klok, vertelt hoe de onderneming met de stijgende prijzen is omgegaan. “Wij zijn direct naar de fabrieken gegaan om leverafspraken te maken,” zegt Jacco. “Door met zowel Nederlandse handelaren als fabrieken te werken proberen we de opties gespreid te houden.”
Een risicovolle voorraad
Ook Snijtech heeft een fikse voorraad aangelegd. Maar dat is niet zonder risico. “Want als de prijzen nu weer dalen, hebben we heel veel aluminium liggen dat voor meer geld is ingekocht,” speculeert Jacco, “Door lagere marktprijzen kan je dat dan niet doorberekenen aan de klanten.”
Naast aluminium verwerkt Snijtech staal en rvs, wat ook gebruikt wordt in schepen. “De staalprijs is meer dan over de kop gegaan en de prijzen van rvs zijn met tachtig procent gestegen,” deelt Jacco mee. Deze prijsverhogingen worden doorgevoerd aan de klanten, waaronder KM Yachtbuilders. Jacco: “Het moet wel, wij kunnen de kosten niet dragen.”
Just-in-timemanagement
Botenbouwer Saffier produceert zo’n honderd daysailers per jaar. Kay Heemskerk is manager Marketing en Sales en heeft ook last van de prijsstijgingen. “Alles is tussen de zeven en tien procent duurder geworden ten opzichte van vorig jaar. Blokjes, rails, masten, zeilen, lieren: alles,” zegt Kay.
Saffier bestelt haar materialen ver voorruit. Kay: “De meeste scheepsbouwers doen aan just-in-timemanagement. Dan wil je het product dat je morgen nodig hebt vandaag binnen krijgen.” Maar Saffier doet het anders. “We bestellen nu de materialen die we over een jaar pas nodig hebben. En daarom hebben we een voorraad,” zegt Kay.
De Nederlandse botenbouwer te IJmuiden heeft aan ruwe grondstoffen ‘gelukkig’ alleen polyester en hars nodig. De rest kopen ze als voltooid product in. “Dat de prijzen omhoog schieten met tien procent betekent niet dat ons eindproduct ook tien procent duurder wordt. Dit jaar merkten we dat onze boten gemiddeld vier procent duurder zijn geworden,” zegt Kay. De jachten van Saffier kosten tussen de 24.000 en 500.000 euro.
Het gaat een keer op
Bij KMY worden voor dit jaar de extra kosten grotendeels voor eigen rekening genomen. Jildou: “De klant kan er natuurlijk ook niets aan doen dat alles duurder is geworden. Maar in komende contracten moeten de prijzen omhoog.” Met hun huidige voorraad weet KMY dat ze in ieder geval dit jaar de afgesproken prijzen voor volgend jaar kunnen hanteren.
En hoe zit het in de toekomst? Want raakt aluminium niet langzaam maar zeker op? “Ja en nee,” antwoordt Jacco. “Wereldwijd is er nog genoeg aluminium te vinden. Maar inderdaad, het is een eindig product. Gelukkig kan je het goed recyclen.” En dat doet Snijtech veelal. Aluminium scraps worden terug verkocht aan fabrieken die er nieuwe producten van maken. “Dat zal in de toekomst steeds meer de norm worden,” aldus Jacco.
Beeld: (c) KMY en Snijtech
Tags: Grondstoffen Last modified: 2 december 2021
