Omstreden Myanmar-teak mogelijk gebruikt op De Groene Draeck

Op De Groene Draeck, de Lemsteraak van prinses Beatrix, is controversieel teakhout uit Myanmar gebruikt bij de recente renovatie. Dit blijkt uit een onderzoek van RTL nieuws dat zaterdag gepubliceerd werd. Ervaren teakdekleggers analyseerden het hout aan boord van de Lemsteraak en ze zijn zo goed als zeker dat het ‘fout’ teakhout uit Myanmar betreft. De import daarvan is illegaal vanwege de grootschalige ontbossing en mensenrechtenschendingen waarmee de houtkap gepaard gaat. De Rijksvoorlichtingsdienst zegt niet te weten waar het gebruikte teak precies vandaan komt.

Illegale import

Ondanks de mensenrechtenschendingen en grootschalige ontbossing die teakhout uit Myanmar in de hand werkt, maken Nederlandse (super)jachtbouwers nog volop gebruik van het luxe hout. Het is namelijk nou eenmaal de hoogste kwaliteit teak ter wereld. Het gebruiken of kopen van teakhout uit Myanmar is in ook Nederland niet illegaal – het importeren ervan daarentegen wel. De Nederlandse overheid is dan ook actief bezig met het opsporen en vervolgen van houthandelaren die het hoogwaardige teak illegaal importeren. Dat ditzelfde teak vervolgens op het zeiljacht van de voormalige koningin gesignaleerd wordt, is op zijn zachtst gezegd dus erg opmerkelijk.

Onderzoek

Tussen 2021 en afgelopen april is de koninklijke Lemsteraak grootschalig gerenoveerd. De renovatie werd betaald door belastinggeld uit de begroting van het Ministerie van Defensie, aldus RTL Nieuws. Dat is in 1957 zo afgesproken, toen Beatrix het schip cadeau kreeg van de Nederlandse bevolking. De Groene Draak ligt normaliter in een besloten haven, maar tijdens een werkbezoek van de koning afgelopen mei lag de Lemsteraak in de jachthaven van Terschelling. Een fotograaf heeft van die gelegenheid gebruik gemaakt om in opdracht van RTL Nieuws foto’s van het teak van dichtbij te nemen. Drie ervaren teakdekleggers konden vervolgens inzoomen op de details van het teakhout en dit zo classificeren.

“Zij kijken daarbij vooral naar de jaarringen in het hout,” aldus RTL Nieuws. “Myanmar is het enige land ter wereld dat nog wilde teakbomen uit het oerwoud kapt en exporteert. Bomen in deze bossen groeien veel langzamer dan die op plantages, en dat is te zien aan de jaarringen die bij teakhout uit Myanmar heel dicht op elkaar liggen.” De deskundigen zijn zo goed als zeker dat het hout uit Myanmar betreft – volledige zekerheid over de herkomst is alleen mogelijk door een monster van het hout in een lab te testen.

Daarnaast had plantagehout ook niet de voor het dek benodigde lengte kunnen leveren. Tenslotte bevestigde een anonieme bron die betrokken was bij de renovatie aan RTL nieuws dat teakhout uit Myanmar gebruikt is bij de renovatie.

Reactie Beatrix

De Rijksvoorlichtingsdienst zegt in een reactie niet te weten waar het teak precies vandaan komt. Volgens de RVD kon de werf een deel van het oude teak, dat van Java kwam, hergebruiken. Voor de rest van het benodigde hout was er echter geen Java-teak in de gewenste lengte te krijgen. Daarom is gekozen voor Moulmein-teak, dat uit verschillende landen kan komen, aldus de RVD. Volgens een onderzoeker van de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties is Myanmar echter het enige land ter wereld dat momenteel teakhout dat nog in het wild groeit produceert. Hij bevestigt ook aan RTL Nieuws dat het dus hoogstwaarschijnlijk om teakhout uit Myanmar gaat.

Naar aanleiding van het bericht van RTL heeft de RVD navraag gedaan bij de houtleverancier: “De Duitse houtleverancier heeft aangegeven dat het hout ouder is dan 2013 en daarvóór is geïmporteerd. Wegens het verstrijken van de bewaartermijn van gegevens van het hout kan de leverancier echter geen specifieke afkomst noemen,” aldus de RVD. Beatrix zou het “betreuren als door de opdrachtnemer of de leveranciers de geldende weten regelgeving niet zou zijn gevolgd of wanneer er niet zorgvuldig gehandeld is.”