Afgelopen woensdag is ESA Aeolus, een ultramoderne windmeter, succesvol de ruimte in gelanceerd. Aeolus moet vanaf 320 kilometer hoogte de wind op aarde in kaart gaan brengen. Dit doet de satelliet door middel van lasers die op allerlei hoogtes windmetingen gaan verrichten. Binnenkort kunnen we onze zeiltochten dus nog nauwkeuriger gaan plannen!
Het meten van de wind gebeurt nu door weerstations op de grond, zoals bij het KNMI in De Bilt. Zo nu en dan gaan weerballonnen de lucht in en vliegtuigen geven na het landen door met welke winden zij onderweg te maken hebben gehad. Het probleem is dat dit allemaal momentopnamen zijn. We weten alleen hoe de wind op een bepaald moment op een zekere plek waait. Het totale plaatje ontbreekt. Aeolus moet een sleutelrol gaan spelen in de zoektocht om de werking van onze atmosfeer beter te begrijpen. En de windmetingen kunnen een bijdrage leveren aan betere weersvoorspellingen.
Dit is hoe de hypermoderne windvaan eruit ziet. (c) Handout
‘Windprofiel’
De satelliet gaat in 1,5 uur rond de aarde draaien, van de noordpool naar de zuidpool en weer terug. De aarde trekt langzaam onder hem door en dat zorgt ervoor dat bij elke baan een ander stuk van de planeet in beeld komt. In een week tijd is de hele planeet in kaart gebracht. De missie van de Aeolus duurt op zijn minst drie jaar, maar er is genoeg brandstof aan boord voor nog twee jaar extra.
Om de wind te meten, stuurt de Aeolus laserbundels richting de aarde. De dampkring kaatst die stralen terug. Onderweg verandert het signaal door wat de straal tegenkomt. Een speciaal computersysteem, dat door KNMI is ontworpen, kan aan de hand daarvan uitrekenen met welke winden de straal onderweg is geconfronteerd. Dit noemt ESA een ‘windprofiel’.
(c) P. Baudon Handout
De lancering
Woensdagavond vond de lancering plaats vanaf het Franse Guiana Space Centre in Kourou. De satelliet ging omhoog met een Vega-raket van Arianespace. De windsatelliet, die 1360kg weegt, maakte binnen een klein uur na de lancering contact met een grondstation op Antarctica. Hierdoor kon worden geconcludeerd dat de Vega-raket de Aeolus-satelliet in de juiste baan om de aarde heeft gebracht.
Bewaarder van de winden
Aeolus is de naam van een zoon van Poseidon uit de Griekse mythologie. Hij is de ‘bewaarder van de winden’. Een dergelijke taak gaat dus ook de nieuwe satelliet uitvoeren; hij gaat op wereldwijde schaal de wind op verschillende hoogtes meten om zo een beter beeld te krijgen van de werking van de atmosfeer.
Bekijk hier de lancering van Aeolus:
Omslagfoto: Stephane Corvaja / Esa Handout
Tags: weerbericht Last modified: 25 augustus 2018
