Met een boot in het ijs: 3 verschillende ervaringen

Prachtig, al dat ijs. Maar wat doe je met je boot als de haven dicht gaat vriezen? Zet je hem op de kant of laat je hem in het water? Hou je het water rondom de boot vorstvrij, of laat je hem invriezen? En hoe doe je dat precies? Zoveel zeilers, zoveel meningen. Daarom vroegen we drie zeilers naar hun ervaring met een boot in het ijs.

Op de kant als het kan

(c) Floris Hout

“Het is het eerste jaar dat ik een boot in het ijs heb liggen.” vertelt Floris Hout, die sinds één maand eigenaar is van Clou, een Beneteau Oceanis 430. “Ik heb nog een andere boot, maar die staat op de kant. Als het mogelijk was geweest dan had ik deze ook op de kant gezet, want dat scheelt toch een hoop stress. Je hebt er dan niet zoveel werk mee. Je zorgt dat er antivries in de motor en de wc zit, en dat de tanks leeg zijn. Maar in het water moet je er ook voor zorgen dat de afsluiters winterklaar zijn. Stukgevroren afsluiters is wel het ergste wat er kan gebeuren. Als het gaat dooien zullen we zien of alles goed gegaan is!”

“Als het gaat dooien en het ijs gaat breken, dan zou er ook kruiend ijs de haven kunnen binnenkomen. Dat is vervelend voor je boot, want de scherpe hoeken van het ijs kunnen heel wat schade geven. Afgelopen weekend stond hier een heel harde oostenwind, waarin sommige boten helemaal onder het bevroren buiswater kwamen te zitten. Dat was wel heel uitzonderlijk. Mijn boot ligt gelukkig goed beschut. Ik zou het anderen aanraden om de boot op een rustige, beschutte plek in de haven te laten invriezen of hem op de kant te zetten als je kunt. Dan heb je veel minder om je zorgen over te maken en dan kan je het polyester laten drogen, wat goed is tegen osmose.”

(c) Jack Kramer

Vorstvrij in het water

Jack en Yolanda Kramer van zeilcatamaran Vita Nova (Lagoon 400) gebruiken al twaalf jaar een de-icer. “Die hangt vooraan in het water en is gericht naar het achterschip, waar een thermostaat hangt” vertelt Jack. “Bij één graden Celsius begint hij het warmere, dieper gelegen water naar de oppervlakte te pompen, waardoor we altijd ijsvrij blijven. Dat heeft drie voordelen: De boot blijft warm, want water isoleert beter dan ijs. Je krijgt geen krassen in de romp of in de antifouling, want het ijs rondom is wak. En je hebt geen last van krakend ijs naast de boot. We wonen aan boord, dus dat vinden we wel prettig”.

“Het is wel belangrijk dat er steeds stroom is, ook voor de verwarming van de boot. Daarom doe ik geen antivries in de motoren, maar hou ik ze vorstvrij met een radiator in de machinekamers. Zo blijven ze startklaar. Indien de walstroom uitvalt kan ik op ieder moment stroom draaien. We hebben al wat winters aan boord meegemaakt en dat ging altijd goed.”

Laten vastvriezen

(c) Marc Bosch

Marc Bosch en Monique Hut wonen aan boord van Quattordici V, een Grand Soleil 52. “Wij zijn van mening dat als een boot vastvriest er niet echt iets kan gebeuren. Je zit vast en dat voelt hetzelfde als op een bok staan. Als het dooit kom je geleidelijk weer los. We hebben niet zoveel voorbereid, enkel extra diesel gehaald voor de kachel en extra springen gelegd, want het ging niet enkel vriezen maar ook hard waaien. Tijdens die harde wind koelde de boot erg af en is er redelijk wat diesel doorheen gejaagd. Omdat we de boot constant op temperatuur houden doen we geen antivries in de afsluiters en de motor, dat maakt het dus een stuk makkelijker.”

“We hebben al een aantal winters in het ijs gestaan, ook met een vorige boot toen we er nog niet op woonden. Dat is altijd goed gegaan. Onze boot is uit 1988 en dik gebouwd en als het echt misgaat dan heb ik een bijl aan boord om ijs kapot te slaan, maar dat is nog nooit nodig geweest. Tips? Haal extra water aan boord als je een kleine watertank hebt, want de haven sluit bij vorst de waterleidingen af. Gasflessen met butaan kunnen bevriezen, dus die moet je inpakken. Bij propaan hoeft dat niet.”

Zeilerskoppels Jack en Yolanda, Marc en Monique verschenen eerder in Zeilen 05/2019. Lees hier het artikel ‘Wonen op je boot‘. Geen enkel artikel meer missen? Word dan hier abonnee!

Lees ook het artikel: De winter komt: Is de boot er klaar voor?

Tekst: Sanne Van Giel

Omslagfoto: Roos Bähr