Een stalen boot in de winter

Onze Helena Cristina is een stalen schip. Een van de prettige eigenschappen van staal is dat we ons weinig zorgen hoeven te maken dat de ingevroren boot door het ijs gekraakt wordt. Maar ondanks dat wij de boot ‘s winters nooit uit het water halen, nemen wij wel een aantal voorzorgsmaatregelen.

Onze buitenboordafsluiters zijn kogelafsluiters. Je sluit of opent deze door ze een kwartslag te draaien. In gesloten toestand blijft er altijd water in de kogel zitten. Bij zeer strenge vorst zou dit water de afsluiter kapot kunnen laten vriezen. Wij halen de slangen los die op de afsluiters uitkomen en vullen deze met wat antivries. Terwijl Hella met de luchtpomp van de opblaasboot lucht in de slang pompt, sluit ik de afsluiter. We hopen dan dat er wat lucht in de kogel zit, zodat het ijs ruimte heeft om uit te zetten, of dat er in ieder geval wat antivries in zit. Deze methode heeft ons nog nooit problemen opgeleverd.

Onze motor is voorzien van een warmtewisselaar en in het koelwater van de motor zit koelvloeistof met voldoende antivries. De buitenboord waterpomp moet wel afgetapt worden. Dit doe ik door het dekseltje van deze pomp los te draaien. Ook laat ik het water uit de uitlaatpot lopen. De drinkwatertank pompen we leeg. Voor de rest halen we zo veel mogelijk lijnen van dek, zoals de grootschoot, de lopende bakstagen en de neerhouder. Als je deze aan dek laat, zijn ze na de winter groen uitgeslagen. De teakhouten kuipbankroosters halen we eveneens naar binnen. Ik heb dit eens een winter niet gedaan en het kostte me moeite om in het voorjaar de groene alg te verwijderen.

In de winterperiode verrichten we voornamelijk onderhoud binnen. Buitenboord en aan dek doen we ’s zomers tussen het varen door als het mooi weer is. In het voorjaar gaan we een paar dagen de kant op om het onderwaterschip te doen en eens in de drie of vier jaar schilderen wij de romp boven water.

Toen wij in 1985 het casco van onze boot lieten bouwen is er zeer veel aandacht besteed aan het stralen en het conserveren van het staalwerk. Hiervan hebben wij ontzettend veel profijt. Als je de moeite neemt om ieder roestpunt dat zich laat zien onmiddellijk beet te pakken, heb je betrekkelijk weinig onderhoud aan een stalen boot. Echter als de eerste behandeling en de onderlagen van de conservering niet in orde zijn, is het dweilen met de kraan open. Dan houdt geen enkele verf en is de strijd tegen het roest onbegonnen werk. De enige oplossing is dan het staal volledig kaal halen en opnieuw beginnen. Stralen en vervolgens spuiten met een epoxy onderlaag is de enige juiste manier. Wij zelf zijn na de epoxy op gaan bouwen met ééncomponent verven. Dit omdat we dachten dat dit gemakkelijker bij te houden zou zijn, maar we zijn er achter gekomen dat het aanmaken van een kleine beetje tweecomponenten verf ook geen probleem is.