Promo

Catamarans: dubbele romp, dubbel plezier

13:22

De beste boten maken het verschil. Je wilt van je tijd op het water immers een leuke tijd maken. Zeilers kijken met enige argwaan naar de catamaran, maar dat is nergens voor nodig. Waarom je na één keer dubbelromps zeilen verkocht bent? Wij zochten het uit. Bovendien stapten wij aan boord bij Helena Lucas, Brits zeilicoon en toegewijd enkelrompszeiler, om uit eerste hand te horen wat twee rompen met je doen.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met:Zeilboot huren voor je vakantie | Sunsail

Bij elkaar gebonden bomen

Het concept van een catamaran is honderden jaren oud. Onze exotische voorouders realiseerden al vroeg dat twee aan elkaar gebonden boomstammen veel meer stabiliteit boden dan een enkele. Het Zuid-Indiase Tamil gaf de constructie een naam: “kattumaram”. Bij elkaar gebonden bomen.

(c) Sunsail Greneda

Dankzij de twee rompen biedt een catamaran veel eigen woon- en slaapplek. Dat maakt de tijd aan boord ontspannen. Bovendien wordt veel ruimte en privacy geboden. Sterk gierende bewegingen komen aan boord van een catamaran niet voor. Het schip ligt stabiel op het water en zeilen met een catamaran is daardoor een stuk rustiger: je gaat zelden meer slagzij dan 5 graden. Catamarans kunnen daarnaast in praktisch elke baai voor anker, want dankzij de geringe diepgang is het mogelijk (én toegestaan) om dichter bij de kust te komen.

Slimme lay-out

Het valt direct op: een zeilcatamaran kent een slim ontwerp met meer volume benedendeks, een ruime stuurhut, en binnen- en buitenruimtes die naadloos in elkaar overgaan. Het aantal schuine wanden benedendeks is bovendien tot een minimum beperkt. Bij de dagelijkse handelingen aan boord (zoals koken, eten en een uiltje knappen in de middag) is dat een groot voordeel.

Je lievelingsplek heb je zo gevonden, met een riante zitplek op de brug met zeewind en een weids uitzicht op de horizon. En niet alleen is er voldoende plek in de slaap- en verblijfsruimten, ook voor bagage en proviand is meer ruimte aan boord dan bij een enkelromps zeilboot.

Lichter, sneller, makkelijker

Omdat een catamaran zijn stabiliteit te danken heeft aan de brede romp is een diep stekende kiel niet nodig, en is de boot in vergelijking met een monohull een stuk lichter. Door de geringe diepgang ondervindt een catamaran ook minder weerstand van water en golven, en is daarom meestal sneller, aan de wind tot wel 25 procent vlotter dan een enkelromps van vergelijkbare lengte, voor de wind tot wel 100 procent.

In je eentje zeilen is natuurlijk niet zo gezellig, maar de stuurman is in staat praktisch alle handelingen solo uit te voeren. Dat komt omdat de benodigde middelen verbonden zijn met de stuurmanspositie en de autopilot ondersteunt waar nodig. De twee motoren maken manoeuvreren bovendien gemakkelijker, vooral in havens (zie ook: aanmeren). Ook het vastmaken van de boot aan een meerboei is eenvoudiger.

Fluitend naar het voordek

Niet alleen de romp komt als duo, ook veel essentiële systemen zijn op een catamaran in tweetal aanwezig. Bedenk maar eens: er zijn twee motoren (één per romp) en ook twee roeren. Een catamaran biedt daarnaast een vlak dek en een brede loopgang. Vervaarlijk klauteren op weg over gangboorden naar het voordek is verleden tijd.

(c) Sunsail Vounaki Griekenland

Vanwege de omvang van een catamaran vereist het aanmeren ervan enige oefening, maar je hebt verrassend genoeg wel meer controle over je boot. De twee motoren zijn onafhankelijk van elkaar te bedienen en tijdens het aanmeren in de haven houd je voor de beoogde aanlegplek stil en draai je de catamaran om de eigen as, net zolang tot de achtersteven naar de box wijst.

Wel handig tijdens een aanmeermanoeuvre: twee bemanningsleden die met handgebaren een indicatie geven van de afstand tot de kade en de meerboei. De schipper ziet namelijk meestal niet de uiteinden van de catamaran.

Tips voor catamaranzeilen

(c) Sunsail ankeren

Lezen over hoe ontspannen catamaranzeilen is, dat is één ding. Het daadwerkelijk ervaren, dat is een tweede. Elke begin is moeilijk, en zelfs de meest doorgewinterde zeiler slaat goed advies niet in de wind – zeker niet letterlijk.

Met de volgende tips heb je het bezeilen van een catamaran zo onder de knie. Ook beginnende zeilers hebben van het imposante vaartuig niets te vrezen – het varen ermee is echt makkelijker dan je denkt.

  • Voor anker gaan – Een zeilcatamaran kent een groot aantal koersen die bezeild kunnen worden en weinig diepgang, waardoor minder weerstand optreedt. Boven de waterlijn heeft een catamaran veel oppervlakte, waardoor de boot gevoeliger is voor afdrijven. Daarom is bij ankeren haast geboden, vooral bij meer wind.
  • Slim positioneren – Om tijdens het positioneren de motoren het stuurwerk te laten doen, zet je het stuurwiel in de neutrale positie vast en werk je enkel met de gashendels.
  • Overstag gaan – De tactiek bij wenden: doe het met de nodige pit, desnoods met de fok een tijd bak, zodat de wind helpt de boeg weg te drukken.
  • Minder liggeld – De verhoogde stabiliteit wordt in sommige havens duur betaald, met verhoogd liggeld vanwege de breedte. Maar waarom zou je in een haven gaan liggen? Zoek simpelweg een idyllische baai en ga daar voor anker. Zo bespaar je het havengeld én geniet je van de rust.

Aan boord bij een catamaranmaagd

Hoe voelt dat nou echt, catamaranzeilen? Vooral als je voorheen alleen met enkelromps hebt gezeild. Brits zeilicoon Helena Lucas zeilde jaren in regatta’s. Met een monohull. Kortgeleden besloot ze te stoppen en ze huldigde dat feit met een stap buiten haar comfortzone. Ze ging met een catamaran zeilen op de Britse Maagdeneilanden. Hieronder lees je het relaas van iemand die niet anders gewend is dan met één romp te zeilen.

Helena begint: “Wat een mazzel! Rederij Sunsail helpt graag mee met mijn kleine experiment en stelt twee weken lang een Sunsail 444 ter beschikking voor een prachtige maar ook wel spannende zeilvakantie op de Britse Maagdeneilanden. Het is per slot van rekening een nieuwe ervaring voor me.” Zowel haar man als Helena zelf hebben nog nooit gezeild op een catamaran, dus het belooft voor het koppel een leerzame tijd te worden. Ze hebben in het verleden altijd op een monohull gezeild en hebben zelf een 33-voeter. “We staan daarom letterlijk te popelen om de zeilen te hijsen.”

Eersteklas reizen

(c) Sunsail genoeg ruimte

Zeilen op een catamaran biedt veel plek, vooral wanneer je met maar twee bemanningsleden uitzeilt. Helena: “Theoretisch heb je dan een romp per persoon tot je beschikking. Maar zonder gekheid: een catamaran biedt ruim plek voor vier koppels.” De centrale kajuit biedt een 360-gradenzicht met een ruime kombuis, grote koelkast, comfortabele zithoek en een generator voor airconditioning en andere gemakken zoals een blender voor smoothies of een koffiezetapparaat.

“De hele boot ademt ontspanning, met zo veel heerlijke plekjes om van de zon én de omgeving te genieten”, zegt Helena met een lach, “of je nu heerlijk je kleurtje wilt bijwerken, of juist wilt ontspannen in de schaduw met een verkoelend briesje, tijdens je zeilvakantie met een catamaran zit je letterlijk gebakken”. Echt geniaal vindt ze: “barbecueën op het achterdek en van een heerlijke maaltijd genieten tegen de achtergrond van een paradijselijke baai”. Ook erg handig: de elektrische kraan voor de bijboot. Met een druk op de knop hijs je de dinghy uit het water en is deze veilig opgeborgen aan de achtersteven van de catamaran. En het overnachten aan boord van een catamaran is: “vakantie op en top!”.

Anders. Aangenaam anders

Helena nuanceert: “De manier van zeilen was anders dan we gewend waren. Logisch natuurlijk. Ook hadden we even tijd nodig om de catamaran en het zeilen opnieuw te leren kennen. Vooral anders is de beweging van de boot en onder de knie krijgen hoe je de catamaran optimaal laat presteren. Maar al snel werden we één met onze multihull en genoten we van een prachtige zeiltocht van Virgin Gorda naar Anegada, op 18 knopen. Soms bereikten we snelheden tot 19 knopen, zelfs met een rif in het grootzeil, en wisten we enkele monohulls in te halen. Niet dat het een wedstrijd is, maar het is toch ergens een gewoonte van me geworden. Het zal mijn regattaverleden wel zijn, dat raak je zo snel niet kwijt.”

Een kleine reefindicator naast de stuurstand bleek erg handig om vrij nauwkeurig uit te vogelen hoeveel zeiloppervlakte optimaal is onder verschillende windomstandigheden. Een catamaran helt namelijk niet over, zoals een monohull dat wel doet, dus je moet vertrouwen op andere hulpmiddelen.

Helena fronst en zegt: “Uiteraard moeten we eerlijk zijn, en is zeilen op een catamaran niet alleen maar rozengeur en maneschijn”. Ze legt uit dat je onder bepaalde weersomstandigheden soms wat beperkt bent, omdat een catamaran het zowel aan als voor de wind moet afleggen tegen een monohull. Maar los daarvan is catamaran zeilen een en al gemak. Er volgt een brede lach: “Van de kleine dingen, je hoeft je geen zorgen te maken dat je koffie omkiept, tot de grote, je hoeft niet alles vast te maken en op te bergen voordat je gaat zeilen”. Op de motor is het bovendien gemakkelijk manoeuvreren, weet ze te vertellen, met twee krachtige aandrijvingen: “Door de schroeven in tegenovergestelde richting te laten draaien, draait de boot letterlijk om de eigen as.”

Zeilvakantie zoals het bedoeld is

(c) Sunsail lekker ontspannen

Wil je tijdens je zeiltocht aangenaam, comfortabel en van alle gemakken voorzien leven aan boord? Is een boot voor jou niet enkel een zeilboot, maar ook een (t)huis op het water, waarmee je in alle vrijheid van de ene prachtige ankerpaats naar de volgende vaart? Hoef je niet continu te zeilen, en neem je ook genoegen met af en toe een tochtje op de motor? “Dan is de catamaran jouw boot!”, stemt Helena in. Bovendien is met een catamaran op vakantie gaan de ideale optie wanneer je met families, vrienden of kinderen op pad gaat. De ruimte en stabiliteit van de catamaran, tijdens zeilen en voor anker, maken het bewegen aan boord veilig en gemakkelijk.

Moet het per se de Cariben zijn? Zeker niet! Je slaat mogelijk een flater met een catamaran op onze Wadden of het IJsselmeer, maar op de turkooisblauwe Middellandse Zee misstaan twee rompen allerminst.

“Een catamaran huren voor een zeilvakantie op de Middellandse Zee wordt steeds populairder”, weet Raphael Moons, vakantieplanner bij Sunsail. De verklaring daarvoor ligt voor de hand: “Juist nu snakken families en vriendengroepen naar één of meerdere weken een fijne tijd met elkaar. Een catamaran is daarvoor perfect”. Wanneer hoog aan de wind zeilen geen must is, dan is een dubbele romp inderdaad de logische keuze. Je hebt uiteindelijk ook veel meer zitplek, ook tijdens het zeilen. Je bent dus niet meer gebonden aan kajuit of salon. En de kinderen vinden de trampoline tussen de beide rompen fantastisch, ze wanen zich een echte ontdekkingsreiziger, terwijl het wit spattend zeewater onder ze doorstroomt. “Daar kan ook ik trouwens kinderlijk enthousiast van worden”, geeft Raphael eerlijk toe.

Zelf de zeilen hijsen aan boord van een catamaran? Bij Sunsail boek en reis je met vertrouwen.

Tags: Last modified: 8 december 2022
Sluiten