Hartje winter zijn de dagen kort en koud. Moet dat je ervan weerhouden om het Wad op te gaan? Zeker niet. In de winter is de weidsheid er nog verrukkelijker. De grote bonus? Die lees je in Zeilen editie 03/2023!
Op het land vertoont de zon zich ’s winters dikwijls als een waterig aftreksel van haar zomerse verschijningsvorm. Niet op het Wad. We zijn net vertrokken uit Harlingen, en de zon, die zich nog geen acht uur per dag laat zien, prikt krachtig gouden zonnestralen dwars door de grijze luchtkastelen heen. Iedere wolkenpartij kondigt een bui aan, en bij iedere bui hoort een felle regenboog. Het is een paar graden boven het vriespunt, zeker fris, maar ook weer niet botdoordringend koud.
Voor veel zeilers is de winter een onderbreking tussen twee vaarseizoenen. De boot wordt op de kant gehesen,
de klussenlijst komt tevoorschijn en de handen gaan uit mouwen. Op de keper beschouwd is dat doodzonde. Zeker, (zee)zeilen in de kou heeft zo zijn uitdagingen, maar als het getij en weer een beetje meewerken, kun je zelfs tijdens de korte winterdagen uitgebreide tochten maken. Het lukte ons bijvoorbeeld om Vlieland en Terschelling te bezoeken én droog te vallen in slechts drie dagen.
Geschikte boot
Om in de winter een mooie tocht te maken is het comfort aan boord belangrijk. Het oorspronkelijke plan om met redactieboot Zoef op pad te gaan laten we daarom maar varen. Met z’n drieën is dat ontzettend krap en het bootje ontbeert een kachel. Dat is niet alleen oncomfortabel, maar kan zelfs gevaarlijk zijn. Als iemand onverhoopt overboord gaat, is het lastig diegene weer warm te krijgen. Zeilschool Zeezeilers van Marken biedt de helpende hand: we mogen hun Jeanneau 319 Richel lenen; normaliter wordt deze boot vanuit Harlingen verhuurd.
Richel is voorzien van een klapkiel en dubbele roeren, waarmee je uitstekend kunt droogvallen. Binnen is het met de kachel aan goed toeven; we zijn blij dat we met deze boot gaan varen. We lopen een rondje langs de motor en andere systemen, controleren de tanks en gooien dan los. We mogen niet te lang treuzelen in Harlingen: er staat nog maar een paar uur stroom mee, net genoeg om Vlieland te halen.
Natuurfilm
We verlaten Harlingen en varen langs de Pollendam. Deze dam, die bij hoogwater onder het wateroppervlak verdwijnt, illustreert de onvoorspelbaarheid van de Waddenzee. Hij werd in 1874 aangelegd om de dwarsstroom in de geul naar Harlingen te verminderen, met de verwachting dat de geul zich ten noorden van de dam zou vormen. Het Wad besloot anders en er ontstond een geul aan de zuidkant, die tot de dag van vandaag in gebruik is. Vissersboten en loodsboten varen ons voorbij terwijl we de Blauwe Slenk naderen. Ondanks de buien is het weer magistraal. Na iedere bui piept de zon weer door het wolkendek, nét voordat we doorweekt raken. Zeehondjes kijken ons nieuwsgierig aan met hun glimmende, zwarte puppyogen. Af en toe duikt een grijze zeehond op – de grotere en brutalere variant van de gewone zeehond. Het zal ongetwijfeld antropomorfisme zijn, maar we fantaseren over die verschillende zeehondenkopjes en de karakters die erin verscholen liggen. Even wanen we ons in natuurfilm, als een hele kolonie visdiefjes opvliegt vanaf de zandplaat Griend. Een passerende grindzuiger schudt ons wakker; er wordt ook gewoon gewerkt.
Zeilen 03/2023
Ben je benieuwd naar de rest van het verhaal? Wat moet je weten over droogvallen op het wad? Wat wordt bedoeld met ‘wandelend wad’? Wanneer snappen Joris en Jasper het vreemde stuurgedrag onder zeil en tijdens het motormanoeuvreren? Wat vinden de heren een vreemde gewaarwording? En is het een feit of fabel dat de wind in de winter harder aankomt dan in de zomer? Je leest het allemaal in Zeilen 03/2023. Koop het nummer hier online in de webshop of lees (het artikel in) Zeilen hier digitaal. De editie is ook tot en met woensdag 22 maart verkrijgbaar in de winkel. En wil je vanaf nu elke maand dit soort verhalen lezen? Word dan hier abonnee.
Tekst: Joris Westerveld en Jasper Themans
Omslagfoto en foto: Eric van den Bandt
