‘Waterland’ doet naam eer aan

Veel mensen dachten dat beelden die op vrijdag 1 april rondgingen op social media nep waren. Een deel van Monnickendam, dat aan Gouwzee grenst en in de gemeente Waterland ligt, stond namelijk onder de water. Niet alleen het Monnickendamse Hemmeland en de jachthaven, maar ook voorlandjes in Volendam, Edam en Warder waren eind vorige week overstroomd. Marco van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) legt ons uit hoe dit kan.

“Ik vergelijk dit soort situaties altijd met een soepbord,” zegt Marco. Als je gaat blazen, dan overstroomt het bord, maar zodra je ermee stopt zakt de soep weer terug naar het midden. Datzelfde is de afgelopen tijd eigenlijk ook gebeurd bij die voorlandjes. Vorig jaar eind februari hadden we een soortgelijke situatie meegemaakt.”

Straffe oostenwind

Woensdag 30 maart trok de oostenwind aan en werd het water onze kant op geblazen. “De straffe wind kwam vanuit Friesland en Overijssel,” legt Marco uit. “Daar was het waterpijl ook stukken lager dan bij ons. Het water was zogezegd niet meer waterpas en dit wordt scheefhang genoemd.”

“Het niveauverschil tussen het water en die buitendijkse landjes is normaal gesproken al amper te zien en als het water dan ook nog eens 40-50 centimeter stijgt, dan krijg je al snel te maken met ondergelopen stukken land. Het water staat überhaupt al vrij hoog in het IJssel- en Markermeer. We hebben best een natte januari en februari achter de rug en daardoor is ook de toevoer vanuit de Rijn en vervolgens de IJssel groter. Dit komt dan weer terecht in het IJsselmeer en Markermeer.”

Achterland en voorland

Marco: “We zijn verantwoordelijk voor het achterland, maar toch hebben we bij Warder, Edam en op het Hemmeland mobiele pompen neergezet zodat het land daar versneld droog wordt. De westenwind doet nu de rest, want op het moment dat de oostenwind stopt en draait, dan blaast de wind het weer van het land af terug het meer in. Dan kunnen het Hemmeland en andere de voorlanden weer droogvallen. In Warder en Edam was het water al snel weer weg.”

Zijn we wel veilig?

Gelukkig hoeven we niet bang te zijn dat het water nog verder het land in stroomt. Marco: “De grote bescherming is de Markermeerdijk. Aan die dijk wordt nu ook hard gewerkt. De voorlandjes liggen buiten de dijk en worden dus niet beschermd. Het Waterschap is verantwoordelijk voor het land dat achter de dijk ligt, het achterland. De ondernemers en perceelhouders op de grond ervoor weten dat dit af en toe kan gebeuren omdat het onbeschermd gebied is en dat draagt natuurlijk risico’s met zich mee. Wat is gebeurd, is een natuurlijk verschijnsel. Gelukkig is de meeste hinder na een paar dagen weer voorbij. Alleen moet je bijvoorbeeld niet met je auto in het gras gaan rijden, want de grond moet wel weer even steviger worden.”