Zeemanschap

Rustig en veilig voor de wind varen op hoge zee

14:57

Het waait hard. We varen voor de wind en surfen zo af en toe de golven af. De snelheid loopt daarbij aardig op. Het grootzeil hebben we helemaal gevierd. Een bulletalie zorgt ervoor dat het zeil niet spontaan kan overkomen. Over het andere boord staat de uitgeboomde fok. Met deze zeilvoering ligt de boot uiterst rustig in de hoge golven. Hij rolt niet, maar glijdt door het water.

Bulletalie

Een bulletalie is eigenlijk een vereiste bij ruime koersen in zware zeegang. Niet alleen bij een voordewindse koers, maar ook bij ruime wind kan de giek ongewild overkomen als de boot hevig rolt. Met een bulletalie fixeren we de buitenboord hangende giek, zodat deze geen kant meer op kan. Mocht u per ongeluk, door een golf of een ongelukkige roerbeweging, binnen de wind komen en de wind van de verkeerde kant in het grootzeil vallen, dan kan de giek niet spontaan overkomen. Een klapgijp, met alle gevolgen van dien, is dus niet mogelijk.

Noordzee (92)Als u van tevoren weet dat het hard gaat waaien en u voornamelijk ruime koersen gaat varen, dan is het prettig de bulletalie alvast in de haven of sluis klaar te maken. Het scheelt geworstel op zee met een buitenboord hangende giek.

Het aangrijpingspunt van de bulletalie op de giek moet zover mogelijk naar achteren liggen, om de hoek naar voren zo groot mogelijk te maken. Hij kan het beste ter hoogte van de schoothoek, bijvoorbeeld op het oog van de grootschoot vastgezet worden. De talie gaat vervolgens buitenom de stagen, zover mogelijk naar voren op het voordek. Neem een lijn van twee keer de scheepslengte, zodat u hem door de kikker op het voordek en vervolgens weer naar achteren om de schootlier kan halen. Dan kunt u hem vanuit de kuip bedienen en in geval van nood snel losgooien.

Om de giek goed te fixeren zetten we eerst de bulletalie vast en strak en zetten vervolgens de grootschoot goed door. De giek kan nu geen kant meer op.

Op sommige boten zit de grootschoot voor de buiskap op het kajuitdak. Het aangrijpingspunt van de grootschoot zit dan halverwege de giek. De bulletalie kan in dat geval van het oog van de grootschoot zover mogelijk naar opzij en naar beneden, bij voorkeur naar de middenbolder of de voetrail in het midden van het schip bevestigd worden. Ook dan is de giek goed gefixeerd en kan niet spontaan overkomen.

Gijpen

Als we moeten gijpen, zal de bulletalie losgemaakt moeten worden en aan de andere kant bevestigd. Daarom is het zo prettig om deze vanuit de kuip te kunnen losmaken. Na de gijp moet er helaas iemand naar het voordek om de lijn buiten de verstaging om door de kikker op het voordek naar achteren te leiden. Pas dan kunt u de bulletalie weer zetten. Als u slim bent geweest, hebt u in de haven niet een, maar twee bulletalies voorbereid. Zodat u de ene kunt laten vieren en de ander kunt doorzetten. Voorwaarde is wel dat u twee stevige lijnen van twee keer de scheepslengte aan boord hebt.

Noordzee (83)Fok zetten

Om rustig op de golven te kunnen varen, is ook de fok bij een voordewindse koers bijna onmisbaar. De boot heeft dan minder de neiging steeds op te loeven. De fok moet dan wel aan het andere boord uitgeboomd worden. Als u een rolfok hebt, is er een handige truck om de boom te zetten, terwijl de fok ingerold is. U hebt dan geen last van een steeds invallende fok op het voordek en kunt rustig de boel voorbereiden.

Zet de boom op de giek en klem de bek van de spinnakerboom in de fokkeschoot. Zet de boom met de ophouder op de goede hoogte. Rol nu de fok uit tot zover het nodig is. Bij harde wind vaart de boot lekkerder met een gereefde fok. Fixeer fok en boom met een strak doorgezette schoot.

Als u geen rolfok hebt, kunt u beter de boom in de fok zetten achter het grootzeil. De fok vangt dan geen wind en u kunt de boom rustig zetten. Nadat de fok staat, kunt u gijpen en het grootzeil aan het andere boord fixeren.

Last modified: 6 mei 2021
Sluiten