Droogtoiletten: allemaal één pot nat?

De twaalf droogtoiletten die voor onze test ter beschikking zijn gesteld, roepen naast de nodige scepsis ook veel vragen van geïnteresseerde watersporters op. Eén ding is zeker: de toiletdiscussie begint te leven in watersportland. Op de ‘groepsfoto’ is al te zien dat er grote verschillen zijn in uiterlijk en afmetingen, maar minder zichtbaar zijn de verschillende principes die zijn toegepast om deze toiletten met zo min mogelijk geur en gedoe hun werk te laten doen. De overeenkomst van al deze toiletten is dat ze zonder spoelwater werken, vandaar de naam droogtoilet. Welke soorten droogtoiletten zijn er eigenlijk allemaal?

Op vrijwel elk toilet kan een ventilator worden gemonteerd, dus dat aspect laten we hier buiten beschouwing. Input, opslag en output komen wel aan de orde. Deze hebben in de praktijk nogal wat impact, en zijn dus van belang voor de potentiële droogtoiletpionier om een goede keuze te maken. Op de ervaringen bij het gebruik van de verschillende systemen zullen we later verder ingaan.

Soort 1: urinetank en uitwerpselenemmer met opvangzak

Dit principe is de basis voor verreweg de meeste droogtoiletten. Nog eens kort samengevat: bij het toiletbezoek moet je ervoor zorgen dat de urine in de urinescheider vooraan in de pot terechtkomt en de ontlasting iets verder naar achter. De urine komt dan vanaf de urinescheider in een tankje terecht, de uitwerpselen in een vuilzak. Die laatsten worden eventueel afgedekt met een laagje hennepvezels of houtkrullen om ze te drogen en aan het zicht te onttrekken.

Na verloop van tijd wordt de urinetank overboord of in een waltoilet geleegd. De zak gaat dichtgeknoopt in een vuilcontainer, of bij gebruik van een biologisch afbreekbare zak mogelijk ver op zee overboord.

Soort 2: urinetank en uitwerpselenemmer met mengstang

De Air Head werkt zonder opvangzak. Het deel waar de vaste stoffen in terechtkomen wordt half gevuld met kokosvezels. Na elke grote boodschap draai je de handel aan de buitenkant een paar keer rond zodat deze gemengd wordt met de kokosvezels.

Als de emmer vol raakt, stort je de droge en geurloze inhoud in een vuilzak die weer de vuilcontainer in kan (of je stort het op volle zee direct overboord). Behalve de Air Head uit het project werkt ook de Nature’s Head volgens hetzelfde principe.

Soort 3: scheiding na toiletgang

Het Nonolet, dat niet meedoet met deze test, werkt heel anders. Urine en fecaliën vallen samen in een opvangbak. Elke grote boodschap wordt afgedekt met enkele lagen papier, waarna het papier wordt aangeduwd met een stang.

Het papier en het aanduwen zorgen er voor dat de urine wordt afgevoerd, door gaatjes in de bodem van de emmer, naar een tankje. Alleen de grote boodschap blijft achter in de emmer. Het is de vraag of de urine waarin ook fecaliën-bacteriën terechtkomen al dan niet in het oppervlaktewater geloosd mag worden.

Soort 4: afsluitbare zak met absorptie materiaal

De toiletzakken van Cactus kunnen met een adapter in een bestaand boordtoilet worden geplaatst. Je gaat dan ook naar het toilet zoals bij elk boordtoilet, waarbij grote en kleine boodschap in de zak terecht komen. Het poeder in de zak maakt van het geheel een vaste massa.

Een deksel dat met die adapter op de zak kan worden geklikt sluit de boel geur en vochtdicht af. Voor de volgende boodschap gebruik je weer een nieuwe zak met deksel. Gebruikte zakken kunnen in de vuilcontainer. Als je het toilet aanpast zodat er alleen urine mee kan worden weggepompt, voldoe je hiermee naar verwachting aan de nieuwe regelgeving.

Hoe één van de deelnemers van zijn bestaande scheepstoilet gemakkelijke een urinoir heeft gemaakt, lees je in Zeilen editie 7/2023. Ook lees je daar alles over de eerste bevindingen van onze testers.

Tekst en afbeeldingen: Jasper Themans