Bij het zeilklaar maken van de boot een val verkeerd ingeschoren? Zonder het zogenoemde muislijntje of pilotlijntje kom je niet ver. Een stappenplan om een nieuwe spinnakerval door een liggende mast te trekken. Staat de mast al? Ook dan kan deze methode uitkomst bieden. Een trip omhoog is dan echter niet te voorkomen.
Benodigdheden
Een dunne pilotlijn van de dubbele mastlengte. Maak zelf van massief koperdraad (2,5 mm2 diameter) diverse gereedschappen om mee te duwen, te trekken en te haken. (Goedkoop verkrijgbaar bij bijvoorbeeld de Action.) De lange (op de foto opgerolde) trekveer is alleen nodig als er helemaal geen val in de mast zit.
1. Trek het grootzeilval (of de kraanlijn) helemaal in de masttop om onder aan de mast meer lengte te creëren en zet hem, strak in de mast gespannen, vast.
2. Plaats de (groen/geel) gebogen koperdraad vanuit de zalinggaten in de mast onder het strak gespannen grootzeilval.
3. De groen/gele koperdraad houdt het grootzeilval omhoog, waardoor deze dichter bij de spivalopening komt en je de pilotlijn gemakkelijker kunt opvissen.
4. Steek de grote koperen haak door de spivalopening onder aan de mast en haak hem om het grootzeilval. Haal vervolgens de spanning van het val en trek het val omhoog uit de mast in een kleine lus.
5. Maak de dunne pilotlijn met een niet te strakke mastworp (anders krijg je ‘m straks niet meer los) vast op het grootzeilval.
6. Haal het grootzeilval bij de masttop door…
7. … totdat de pilotlijn recht onder de spivalopening in de mast zit (in dit geval net boven de voorstagputting).
8. Vis de pilotlijn met de koperen haak door de juiste mastopening, haal wat extra lengte door en zet de lus vast.
9. Haal met de achterkant van de koperen haak de mastworp uit de pilotlijn, zodat deze los is van het grootzeilval.
10. Trek het losse eind van de pilotlijn door de spivalopening uit de mast.
11. Zet de pilotlijn bovenin vast (bijvoorbeeld bij de wantputting) en zoek de juiste lijn uit de berg met vallen.
12. Knoop het val vast aan de pilotlijn. Maak eerst een mastworp om het eind van het val en houdt zo’n 20 centimeter over. Knoop de overtollige lijn verderop om het val vast met een halve steek en een paar steken eromheen.
13. Trek het pilotlijntje voorzichtig door de mast. Houd wat spanning op de pilotlijn om te voorkomen dat het val blijft haken achter beslag in de mast.
Winterberging
Met zo’n dunne pilotlijn kunnen alle vallen natuurlijk worden vervangen tijdens bijvoorbeeld de winterperiode om ze schoon te houden of thuis te wassen. Zet de pilotlijnen onderaan het val dan wel eerst vast met een paar goede strakke en dubbele mastworpen voordat je deze door de mast trekt. Bovenin, buiten de mast, heb je genoeg ruimte om deze los te maken. Zet de pilotlijn vervolgens vast op een kikker.
Tekst en foto’s Vincent Velthuijs
Dit artikel verscheen eerder in Zeilen 04/2016
Ziet er goed uit voor op de wal.
Soms gebeurt het onderweg dat er een val breekt en daarvoor was altijd 1,5 m1 gordijnlood als gereedschap aan boord.
Een lange dun lijn als voorloper aan het gordijnlood en ja je moet er wel voor de mast in
Vervolgens het gordijnlood laten zakken in de mast en met de koperen haak er uit vissen . Vervolgens kan de nieuwe val simpel worden aangebracht
Wij hadden de tip gekregen om (bij staande mast) een oude fietsketting te gebruiken om een hulplijntje door de mast te trekken. Een aan het uiteinde krom gebogen spaak deed dienst om de val door de geëigende opening te trekken. Beide attributen gratis bij de rijwielhersteller!
Ik snap enigszins het hoe en wat echter in het topbeslag van mijn mast zitten twee blokken met een plaat er tussen. Wat ik ook geprobeerd heb ik krijg de dunne lijn niet op het tweede blok (grootzeilval zit goed. De kraanlaan moet ingeschoren worden) De mast staat op het schip. ik ben al drie keer naar boven geweest met dun lijntje met heel veel moertjes als verzwaring en ook met fietsketting. De lijn zakt echter niet naar beneden. wie weet nog raad.
Harry