Het artikel uit de Zeilen van mei getiteld ‘Somalische Roulette’ constateert een hoopgevende teruggang in de cijfers rond aanvallen van Somalische piraten in de Golf van Aden en op de westelijke Indische Oceaan over de eerste maand van 2009. De Europese Unie en andere belanghebbende staten stuurden eind 2008 extra oorlogsbodems naar het zonder twijfel gevaarlijkste vaarwater ter wereld. Was dit zo snel succesvol en was nu een nieuwe trend ingezet? Of zou het gevecht hierdoor alleen maar verharden en zou het strijdtoneel zich verder naar de open oceaan verplaatsen?
Vertienvoudiging
Helaas, een paar maanden later moeten we constateren dat de vrees voor de laatste optie bewaarheid is geworden. De Somalische piratenkoorts heeft nog alarmerender epidemische vormen aangenomen. Over het eerste kwartaal van 2009 zijn 61 incidenten geturfd, tegen 6 in het kwartaal van het jaar ervoor. Een meer dan zorgwekkende vertienvoudiging in een volledig geëscaleerde tropenkolder op volle zee. De inzet van marineschepen in de Golf van Aden is in zekere zin succesvol. De aanval-kaping ratio is er de laatste maanden substantieel afgenomen. Was in het laatste kwartaal van 2008 de kans op een succesvolle kaping nog 1 op drie aanvallen, dit is gedurende de eerste drie maanden van 2009 afgenomen tot 1 op 13. Daar staat een dramatische stijging van het aantal pogingen tegenover en het heeft geleid tot een verhoogde activiteit op de noordwestelijke Indische Oceaan. Bij 20 geregistreerde pogingen over het eerste kwartaal, werden daar 7 schepen gekaapt.
Uitgebreid gebied
En het ‘speelveld’ is niet langer beperkt tot het gedeelte van de Indische Oceaan dat grenst aan Somalië. Eind maart namen Somaliërs het commando over op de onder de vlag van de Seychellen varende catamaran Serenity. Het jacht, een maand daarvoor vertrokken uit Mahé (in het noordoosten van de Seychellen archipel) en op weg naar Madagaskar, werd naar het Somalische Garacad gedirigeerd. Het ligt er nog steeds. Haar drie opvarenden, Gilbert Victor, Andre Conrad en John Hoareau, worden gevangen gehouden. Een paar dagen na de aanval op de Serenity was het de beurt aan de eveneens onder de vlag van de Seychellen varende Indian Ocean Explorer. Het motorexpeditiejacht werd bij Assumption, een tot de Seychellen behorend eiland 200 mijl ten noorden van Madagaskar, geënterd. Sindsdien is er niets meer van vernomen maar men vermoedt dat het jacht met haar zeven opvarenden ondertussen ook ergens langs de Somalische kust geankerd ligt. De regering van de Seychellen heeft Amerika, Frankrijk en Engeland dringend om assistentie verzocht.
Alarmerende incidenten
Voor april zijn nog geen definitieve cijfers beschikbaar maar het aantal incidenten dat de aandacht van de media trok de afgelopen weken is wederom alarmerend. Per medio april waren tenminste 15 schepen met in totaal bijna 300 opvarenden, in handen van Somalische piraten. In de laatste 10 dagen voor 22 april registreerde het Piracy Report Centre (PRC) van het International Maritime Bureau in de gevreesde regio 13 aanvallen. In 5 gevallen werd het schip succesvol gekaapt en naar een vooralsnog niet bekend gemaakte locatie gedirigeerd. In 2 gevallen ontzette toegesnelde marine bemanning en schip. Daarbij werden de piraten opgepakt. Bij een aanval op het Amerikaanse schip Maersk Alabama werd kapitein Richard Phillips als gijzelaar afgevoerd. Het schip liet men daarop gaan. Een paar dagen later werd de kapitein bevrijd, na een eerdere onsuccesvolle wanhoopspoging om zwemmend een marineschip te bereiken. In het bijbehorende vuurgevecht lieten drie piraten het leven. Eerder had een Israëlisch schip succesvol voorkomen dat piraten aan boord klommen door de verschansing te voorzien van prikkeldraad. Een simpele en kennelijk doeltreffende methode.
Dodelijk getroffen
Op 10 april beleefde de kaping van het 42 voet lange Franse jacht Tanit een dramatische ontknoping. Het twee dagen daarvoor op 500 mijl uit de Somalische kust overmeesterde jacht werd weliswaar door de Franse marine ontzet, maar tijdens een schotenwisseling werden twee Somalische piraten en de 28-jarige schipper Florent Lemacon dodelijk getroffen. Zijn vrouw Chloë en hun 3 jaar oude zoontje, en twee bevriende passagiers bleven ongedeerd. Twee weken eerder melde Florent over het piratengevaar: ‘the pirates must not be allowed to destroy our dream’.
Interessante links:
– Homepage van het Internationale Kamer van Koophandels ‘International Crime Services’: http://www.icc-ccs.org/
– Kaart met alle aanvallen of pogingen daartoe door piraten in 2009: http://www.icc-ccs.org/index.php?option=com_fabrik&view=visualization&controller=visualization.googlemap&Itemid=219
– Piratenincidenten van de afgelopen 10 dagen: http://www.icc-ccs.org/index.php?option=com_fabrik&view=table&tableid=26&calculations=0&Itemid=82
