“Achter de boom!” roept onze gids Mphile plotseling. We sprinten zo snel als we kunnen naar de aangewezen boom. Terwijl we ons achter de stam verschuilen, stuift een kolossale neushoorn met haar kalf vlak langs ons. Dit is precies waarvoor we werden gewaarschuwd terwijl we de neushoorns van een afstandje bestudeerden. “Ze kunnen erg agressief zijn, zeker als er een kalf bij is,” drukte Mphile ons op het hart. Dat zal wel loslopen, dachten we toen nog. We slopen dichterbij en kregen de logge, vredig grazende vegetariërs steeds beter in beeld. Inmiddels weten we wel beter en kunnen we opgelucht ademhalen: het is goed afgelopen. Onze gids heeft zich nu al onsterfelijk gemaakt, terwijl we pas een paar uur op pad zijn. Wat voor avonturen staan ons nog meer te wachten in de Zuid-Afrikaanse wildernis?
Langzaam naderen we de neushoorns
Onder toeziend oog
Door de zeilersdementie lijken de gierend uit de hand gelopen bootklussen in Richards Bay alweer een eeuwigheid geleden als we het wildpark van Imfolosi binnenrijden, samen met medezeilster Kayo. “Een wandelsafari lijkt me veel gaver dan een beetje rondrijden,” aldus Floris. Zo gezegd, zo gedaan. We nemen intrek in het basiskamp voor wandelaars en ontmoeten daar Mphile en haar collega Spha. We doen ons best hun Zulu-namen zo goed mogelijk uit te spreken. Ze leiden ons naar de tenten en benadrukken dat het kamp niet omheind is. “Olifanten, leeuwen, luipaarden, wilde honden, giraffen, wildebeesten, bavianen, buffels en de andere dieren die in het park leven: ze kunnen hier allemaal heen komen,” melden ze. Zo veel wilde dieren om ons heen – dat vinden we best spannend. De geweren die Mphile en Spha continu bij zich dragen, stellen ons ook niet bepaald gerust. “Trouwens, let ’s nachts goed op. Als je ogen ziet, kun je beter niet naar het toiletgebouwtje gaan,” laten ze terloops weten. We slapen die nacht maar matig vanwege alle dierengeluiden. Gelukkig hoeven we niet naar de wc.
Met solozeilster Kayo en onze gidsen Mphile en Spha
Te gast in de wilde natuur
De volgende ochtend pakken we onze rugzakken in voor de meerdaagse wandelexpeditie. We zijn met een ongebruikelijk klein groepje: alleen wij, Kayo en de twee gidsen. Al snel steken we bepakt en bezakt een rivier over, die gelukkig ondiep blijkt te zijn. “Geen zorgen, de krokodillen en nijlpaarden zijn verderop,” zegt Mphile bemoedigend. We volgen haar en Spha over talloze kilometers aan wandelpaden. “Grote dieren hebben deze paden gemaakt,” legt Mphile uit, alsof ze de vraag voelde aankomen. “Die hebben ook geen zin om zich de hele tijd door doornstruiken heen te moeten worstelen.” Terwijl ze feilloos de weg vindt in dit labyrint van ongemarkeerde paden, vertelt ze uitgebreid over uitwerpselen, planten en insecten. We zien regelmatig neushoorns, zebra’s en impala’s, een antilopensoort. Tot onze teleurstelling zijn ze erg op hun hoede en houden ze meestal flink afstand – behalve dus de neushoornmoeder en haar kalf. “Dieren zijn als onze broers en zussen: we moeten ze met respect behandelen. Daarom willen we onze geweren niet gebruiken, echt alleen in geval van nood,” zegt Mphile. Ze omschrijft wat we allemaal voelen: we zijn overduidelijk te gast in deze wilde natuur.
Onder zeil
Wacht houden bij het kampvuur
Aangekomen bij een platte rots naast de rivier, slaan we ons kamp voor de nacht op. Onze gidsen spannen een zeil tegen de regen. Onze vijf matjes met slaapzakken passen er precies onder. We sprokkelen hout voor een kampvuur. “Het belangrijkste is dat het vuur de hele nacht aan blijft,” vertelt Mphile. “Dieren ruiken de rook en houden dan afstand.” Na een eenvoudige maar smakelijke maaltijd die onze gidsen op het kampvuur hebben bereid, wordt het snel donker. Het wachtschema begint en we schuiven de houtblokken om de beurt steeds iets verder naar het midden van het kampvuur. We horen een kakafonie van dierengeluiden. Het geschreeuw van de bavianen klinkt wel heel dichtbij. “Wat een bizar idee dat de neushoorns praktisch naast ons slapen…” fluistert Floris vol ontzag.
Zulu King Shaka
Uitzicht vanaf Shaka Zulu_s rots
De stijfheid van een nacht op de harde ondergrond verdwijnt snel als we ‘s ochtends weer verder trekken. We lopen naar een uitzichtpunt en pauzeren even. Mphile vertelt over de geschiedenis van haar volk. “Dit is de rots van Shaka, de beroemdste Zulu-koning. Hij kwam hier vaak om te jagen. Dat deden de Zulu overigens heel beheerst, zodat het natuurlijke evenwicht nooit verstoord raakte.” We zien hoe de rivier door het landschap meandert en ontwaren meerdere olifanten in de verte. Mphile blijft ons verbazen met haar niet-aflatende kennis van de natuur, dieren en Zulu-cultuur. We beseffen dat grote delen van Zuid-Afrika er voor de Europese kolonisatie ongeveer zo moet hebben uitgezien.
Licht uit!
Kamperen langs de rivier
Na nog een nacht naast de rivier, keren we terug naar het basiskamp. We knappen op van een douche en een uitgebreide maaltijd. Als we ’s avonds weer in onze tent liggen, horen we plotseling geritsel en geknaag vlakbij. Floris pakt de hoofdlamp, ritst onze tent open en schijnt naar buiten. Wat een spektakel: nog geen scheepslengte verwijderd van onze tent doen twee volwassen mannetjesolifanten doen zich tegoed aan boomtakken. “Snel, doe het licht uit!” sist Ivar. “Straks schrikken ze en stormen ze op ons af!” Maar de olifanten lijken ons helemaal niet opgemerkt te hebben en knagen onverstoorbaar door.
Succesvolle herwildering
De witte neushoorns doen het goed hier
Voordat we naar Richards Bay terugkeren, rijden we nog een rondje door het park. De dieren in dit deel lijken gewend aan auto’s. Nu kunnen we giraffen, zebra’s en wilde honden van dichtbij zien. In het bezoekerscentrum leren we dat de neushoorns in Zuid-Afrika honderd jaar geleden bijna uitgestorven waren door stroperij. Dankzij de oprichting van dit gigantische wildpark worden de neushoorns zó goed beschermd dat ze inmiddels zelfs met te veel zijn. Om het evenwicht te herstellen, verdoven de parkbeheerders regelmatig dieren en verhuizen ze naar andere delen van Afrika. Niet alleen de neushoorns floreren, ook alle andere inheemse wilde dieren, insecten en planten profiteren van het wildpark. En vergeet de sociale voordelen niet: de lokale bevolking vindt er werk als gids en in de souvenirshops, logementen en horeca. Of als parkwachter, want er zijn nog altijd stropers. Toeristen zoals wij zorgen voor de benodigde financiën. We concluderen: als je bij de neushoorns slaapt, steun je een buitengewoon succesvolle vorm van herwildering.
Meer informatie? Kijk hier voor duurzame oplossingen en de zeilavonturen van Sailors for Sustainability.
Meer vertrekkersverhalen? Lees alles van Column Anna, Black Moon en bekijk de vlog van Yndeleau.
Tags: Sailors for Sustainability Last modified: 20 juni 2023
