“Weet je waar ik het meest zenuwachtig over ben?” Niels kijkt me nieuwsgierig aan. “Niet zozeer de sluizen, maar zes mensen aan boord. Hoe doen we dat met slapen, eten en toiletteren…”. Hij knikt. “Ja, vóóral als de Pilot naar het toilet moet. Wat als hij ontdekt dat we helemaal geen vuilwatertank hebben?” Zo zijn er nog 101 dingen die mis kunnen gaan aan de vooravond van onze transit door het Panamakanaal. Geruchten stuiteren over de steigers van Shelter Bay Marina, waar we een week liggen. Van boetes omdat het eten niet lekker is tot een u-turn maken vanwege een te langzame motor.
“Did you practice?” vraagt mijn Amerikaanse buurvrouw. We zitten aan een lange tafel in Shelter Bay Marina bij Colón. Niet in het restaurant, maar in de Palape: een vrije ruimte waar cruisers kunnen ´recreëren´, er wordt dus veelvuldig gebruik van gemaakt. Een BBQ hier, een Potluck daar. Allerlei nationaliteiten door elkaar. Supergezellig en vooral interessant, want vrijwel iedereen staat aan de vooravond van de transit. Dat schept een band. Nu wil het zo zijn dat merendeel van de cruisers nog nóóit de binnenkant van een sluis heeft gezien. Dat had ik me nog niet gerealiseerd, want voor ons Nederlanders is een sluis een nemen de normaalste zaak van de wereld.
Hoger niveau
Niels ging als kind al met zijn rubberbootje door de Wilhelminasluis van Andel; even een broodje gezond halen in Woudrichem. Alsof ze dat thuis in Heusden niet hebben. Het ging natuurlijk niet zozeer om de beloning, het zijn al de mijlpalen daartussenin en verder. En deze mijlpalen gaan nu naar hoger niveau. In meerder opzichten. Een verschil in waterniveau van 30 meter en een verplichte crew van zes volwassenen.
Zelf vinden we het schutten niet zo spannend – vooral heel erg gaaf – maar er zijn veel cruisers die een keer willen oefenen en daar maken wij graag gebruik van. Er zijn zelfs toeristen en backpackers die zich als vrijwilliger aanbieden; voor de ervaring of hun bucket list. En als je niet genoeg bemanning hebt, moet je zogeheten ´line handlers´ inhuren. Dit zijn dan ervaren Panamezen die, zo wordt gezegd, gerust buiten op dek overnachten. Gelukkig is onze crew al gauw compleet!
Ciao, Atlantische Oceaan
Met vijf mensen aan boord gepropt en een nog na smeulende creditcard op zak varen we om 13.00 ´s middags uit. “See you on the other side!” roepen we naar elkaar. Vlak na de haveningang moeten we het anker uitgooien, wachtend op het zesde bemanningslid: de Maritime Advisor, die met een pilotboat naar Black Moon wordt gebracht. Waarom dit niet in de haven kon, is mij een raadsel. Nu zit het hele dek onder de vettige bagger van het anker ophalen; lekkere start met al die mensen, fenders en lijnen aan boord. Harold, een enorme man, neemt plaats in de navigatiehoek. Hij laat zijn werkschoenen (maat 49 schat ik) aan, terwijl de rest op blote voeten over de boot wordt verdeeld. Niels achter het stuurwiel, Marie en Yalçin op het achterdek, Katie en ik op het voordek. Bij iedere line handler ligt een ruim 2 cm dikke blauwe tros van zo´n 50 meter lang. De eerste stap is een grote lus maken.
We naderen het eerste sluizencomplex. Aan weerszijde staan twee sluismedewerkers. Apenvuistjes maken korte loepjes in de lucht, vanuit de pols, alsof het een ´goedendag´ is (een middeleeuws wapen). Op een afstand van zo´n twintig meter worden de vier apenvuistjes één voor één op Black Moon geworpen. Eentje ploft op de buiskap. Gelukkig zonder afdruk. De zonnepanelen hebben we bedekt met kuipkussens. Het lijntje van de apenvuist gaat door de blauwe lus met wederom een paalsteek en dan halen de sluismedewerkers de scheepslijnen naar de wal: de blauwe lus gaat om de bolder. Daar ligt ons scheepje dan, onverwachts alleen te midden van een enorme sluis. Alhoewel, veel langer en breder dan de Volkeraksluis is het nou ook weer niet. Maar wel veel hoger, heftiger en complexer. Niet alleen vanwege de procedure – iedere sluis bestaan uit drie complexen om precies te zijn. De twee grote sluisdeuren sluiten achter ons. En daarmee ook het hoofdstuk Atlanische Oceaan.
Aan het lijntje gehouden
Bevend en schuddend stijgen we zo´n 30 meter. De line handlers moeten beurtelings de lijnen aanhalen, weer een beetje vieren… Oplettend dat Black Moon in het midden blijft, zonder dat er vingers knel raken. Harold helpt ons waar nodig en stelt tussendoor zijn zoveelste quizvraag: “Hoe vaak zijn de sluisdeuren sinds 1912 vervangen?” “Nul keer!” roepen we in koor. Niels staat stand-by totdat hij de tweede en derde sluiskamer in moet varen. Dit gaat op wandelsnelheid, want de sluismedewerkers lopen met ons mee vanaf de wal – ons aan het lijntje houdend.
De line handlers blijven op positie met het apenvuistje in de hand, de blauwe scheepstros op dek. Anders is het voor de sluismedewerkers te zwaar zeulen. Vrachtschepen werden vroeger overigens getrokken door een muilezel, tegenwoordig is dat gelukkig een locomotief. Na de derde wisseltruc gaan de laatste deuren van de Gatúnsluizen open en varen we in het donker het Gatúnmeer op. Na een uurtje leggen we Black Moon aan een enorme mooring, waar quizmaster Harold opgepikt wordt en wij overnachten.
Panama’s drinkwatervoorziening
Het 81 kilometer lange zoetwatermeer verbindt twee oceanen met elkaar, en voorziet heel Panama aan drinkwater (sorry!). Het is een onmisbare scheepsroute. Mede daarom zit er wederom een Maritime Advisor aan boord. Met de dagplanning op schoot houdt hij serieus de scheepsbewegingen in de gaten, terwijl Niels geconcentreerd van boei naar boei motort. De line handlers hebben vijf uur pauze, op eentje na: ik sta in de kombuis een warme maaltijd te bereiden. Gelukkig had ik al het een en ander voorbereid en had daarbij de pittige pindasaus (helemaal uit Suriname, voor speciale gelegenheden) al door het rijstgerecht gemengd. De hele crew vond het lekker, op de belangrijkste persoon na… Ik heb hem maar wat extra bananencake toegestopt. Gelukkig kregen we geen boete. Ook het toilet bleef onopgemerkt, doordat we de afvoerslangen hadden afgedekt.
Hola, Stille Oceaan
In het tweede sluizencomplex zijn we wel gaan ´raften´, dit klinkt spannender dan het is. We liggen langszij een passagiersboot, die zelf aan de sluismuur afmeert. Dus niet in het midden, maar gewoon stapelen zoals wij dat in Nederland gewend zijn. We hebben dus niet veel om handen, behalve de traktaties die we van de buurboot krijgen en de vele vragen van de Amerikaanse toeristen beantwoorden. Later stuurt één van hen ons een berichtje via Facebook: “Meeting you was the highlight of our transit”. Die moest ik even laten bezinken, want het ontroert me. Wij hebben niet zomaar als een passagier het kanaal doorkruist. We voeren niet zomaar op een schip van de ene oceaan naar de andere, maar op eigen kiel. Een droom die uitkomt en weer een mijlpaal verder.
Eind juli 2020 zijn dertigers Greetje Tops en Niels Eikelboom uit Nederland vertrokken met Black Moon, hun Taling 33, voor een wereldreis. Iedere drie weken ontvangt de redactie van Zeilen hun flessenpost, met daarin alle avonturen en uitdagingen.
Klik hier voor alle andere avonturen van Black Moon, en klik hieronder voor hun sociale media:
Wil je meer vertrekkersverhalen lezen? Ontdek de avonturen van Column Anna, Sailors for Sustainability en Yndeleau.
Foto’s en tekst zijn van Greetje Tops en Niels Eikelboom van Sailing Black Moon
