Zeemanschap

Veiligheidsmiddelen

12:24

Voordat u straks zee kiest, moet u de veiligheidsmiddelen aan boord nauwkeurig controleren. In tijden van nood bent u er immers van afhankelijk. Bedenk wat u aan boord hebt en wat u dus moet nakijken. Dat is niet alleen een reddingsvlot en uw opblaasbare redvest. Kijk ook naar de joon, het noodvuurwerk, de houten proppen, de lifesling, werplijn, Epirb, brandblusser, lenspomp en reddingsboei.
 
• Het snelste bent u klaar met de reddingsboei. Zijn alle stiksels nog heel, zit er geen scheur in het omhulsel en zitten de lijnen nog zoals ze horen? Gooi hem even in het water en kijk of hij nog goed drijft. Wel even een touwtje eraan doen. Bekijk ook de ophanging van de boei. Zit die nog goed vast en vertoont hij geen onregelmatigheden? 

• Ook met het noodvuurwerk bent u snel klaar. Controleer de data op de verpakking. Verlopen vuurwerk moet u vervangen. Deze kunt u inleveren bij de politie.

Reddingsvlot en epirb

Het reddingsvlot is eigenlijk niet zelf te controleren. In Zeilen 9-2004 hebben we dat vastgesteld. Als het vlot over zijn keuringsdatum is, moet u hem naar een erkende instantie brengen. De keurmeester kijkt uw vlot na, ververst voorraden en noodsignalen en geeft u een keuringscertificaat. Belangrijk als u deze zomer gaat meedoen aan een wedstrijd op zee, want de organisaties vragen in de meeste gevallen om een erkend certificaat.

• U kunt de tas of container wel zelf bekijken op beschadigingen en zien of de treklijn nog eruit steekt. Mocht u het niet vertrouwen, breng het vlot dan weg. Bekijk de beugel waar het op vastgesjord wordt tijdens zeetochten. Geen losse bouten, roestplekken of haarscheurtjes in het polyester eromheen? Dan kan het (gekeurde) vlot weer mee aan boord.

• Waar vindt u keuringsinstanties? Er zijn er vele, kijk voor een overzicht op www.zeilen.com.

• Controleer ook de Epirb. Vervang de batterijen tijdig. Er zit een testknop op, waarmee u zelf de werking kunt controleren. Volgens de GMDSS-bepalingen moet hij zelfs elke maand getest worden. Schrik niet van de hoeveelheid lawaai en flitslichten die dat oplevert. U hoeft ook niet bang te zijn dat er binnen een paar minuten een helikopter boven uw huis of boot hangt. U alarmeert niet daadwerkelijk. Vraag anders uw leverancier. Sommigen kijken hem als service meteen even na.

Joon en reddingslicht

04-06 Veiligheidsmiddelen - foto joon

De joon en het reddingslicht moet u nauwgezet controleren. Doet het lampje het nog? Zijn de batterijen vochtig of geroest? Vervang ze. Kijk of de aansluitingen niet gecorrodeerd zijn. Schuur ze weer schoon met een schuurpapiertje. Is de joon uitschuifbaar, voel of hij dat nog daadwerkelijk kan. Vuil en zand zijn net lijm. Bewegende delen kunnen daardoor onwrikbaar vast komen te zitten. Een heel klein beetje Teflonspray of dunne olie ertussen doet wonderen.

• Is de buitenkant van het opgerolde vlaggetje niet van kleur verschoten? De felheid van de kleur kan het verschil zijn tussen iemand terugvinden of niet. Nieuwe vlaggetjes zijn te koop. U kunt ook bij de zeilmaker een stukje spinnakerdoek kopen en er zelf een maken.

• Tenslotte kijkt u of de joon nog wel doet waarvoor hij gemaakt is. Drijft hij nog? En rechtop? Een joon die slagzij maakt, is aan vervanging toe. Beter dat u er nu achter komt dan wanneer het te laat is.

Ook een reddingslicht onderwerpen we aan een dergelijke inspectie. Doet het lampje het nog als u hem rechtop houdt, zijn de batterijen ongeschonden en drijft hij nog? Is het touwtje waaraan hij aan de hekstoel hangt nog in orde? Vervang wat niet goed meer is.

Reddingsvest

Het reddingsvest moet periodiek gecontroleerd worden. Sommige vesten hebben een sticker met een einddatum; van anderen moet u zelf de controledatum onthouden. De meningen verschillen over die controles. Sommige zeilers laten hun vesten elk jaar keuren, anderen eens in de zoveel jaar.

• Zelf kunt u ook een aantal dingen controleren. Als u het vest opent, kunt u bij de gascilinder en het smeltpatroon. Kijk deze goed na. Bezuinig niet op het smeltpatroon; vervang het elk jaar. Bij sommige vesten moet u een compleet vervangingspakket kopen, bij andere zijn smeltpatronen en gascilinders los verkrijgbaar.

04-06 Veiligheidsmiddelen - foto Reddingsvest• De gascilinder kunt u wegen. Op de buitenkant staat hoe zwaar hij moet zijn. Is hij veel lichter dan zal het vest zich maar gedeeltelijk opblazen als de cilinder wordt geactiveerd en moet hij dus vervangen worden.

Als u de cilinder en het smeltpatroon eruit hebt geschroefd, kunt u het mechanisme goed controleren. Werkt het touwtje naar behoren en beweegt het ontstekingspalletje goed? Sommige vesten hebben een groene stip die vanzelf rood wordt, als de patronen aan vervanging toe zijn. Er zijn ook vesten die geen smeltpatroon hebben, maar die door de waterdruk geactiveerd worden.

• Blaas het vest handmatig op met het blaaspijpje en laat het 24 uur liggen. Is er geen lucht uitgelekt? Goed. Om het weer leeg te laten lopen, drukt u het ventiel in het blaaspijpje in. Het laatste beetje lucht is moeilijk eruit te persen. Daar hebt u wat meer handen voor nodig. Probeer niet om het laatste beetje lucht via het blaaspijpje eruit te zuigen, want de binnenkant van het vest is gepoederd.

• Draai de cilinder en smeltpatroon er weer in en vouw het vest weer netjes op. Doe het klittenband dicht. Controleer als laatste nog de banden die aan het vest zitten.

Als u slim bent geweest, hebt u het vlot en de reddingsvesten al in het najaar ter controle aangeboden aan de keuringsinstanties. Als alle zeilers dat in het voorjaar pas doen, loopt de wachttijd behoorlijk op.

Reddingslijnen04-06 Veiligheidsmiddelen - foto reddingslijn

Ook uw veiligheidsharnas verdient elk jaar inspectie.

• Bekijk de banden en de stiksels. Nog stevig en geen beschadigingen?

• Bekijk ook de musketonhaken grondig. Gaan ze nog makkelijk open en dicht en werkt de veiligheidspal goed? Het is handig om de onderkant van de haken (opnieuw) in te tapen, zodat ze het dek niet beschadigen en geen lawaai maken als u over het gangboord naar voren loopt en de haak aan de veiligheidslijn op dek zit. Trouwens, vergeet deze lijn niet te controleren! Stiksels verarmen door zonlicht en kunnen dan gemakkelijk breken.

• De werplijn en lifesling moet u nauwkeurig bekijken; geen schavielplekken of andere beschadigingen? Zit de lijn niet in de war? Haal de lijn eruit of rol hem af en speur naar ongerechtigheden. Rol de werplijn weer netjes op en stop de lijn van de sling zonder knopen of kinken terug in de doos of zak. Sommige lifeslings hebben een automatisch opblaasbare reddingsboei aan de lijn bevestigd. Bekijk de controledatum, vervang net zoals bij een reddingsvest eventueel gascilinder en zouttablet of breng hem weg om te laten controleren.

Pompen, blussen, proppen

Lens- en bilgepomp zijn ook essentiële onderdelen in geval van nood. Houd tijdens het seizoen de bilgeput schoon en kijk of er zich geen vuil rond de aanzuigopening ophoopt.

• Voordat de boot in het water gaat, kunt u beide pompen nakijken op ongerechtigheden. Is de bilge schoon? Zijn alle slangen goed aangesloten? Voelt u weerstand als u handmatig pompt, zit er nergens een gat in de slang naar buiten, zijn de elektriciteitsdraadjes van de bilgepomp nog ongeschonden en goed verbonden met het pomphuis? Eenmaal in het water kunt u de werking van de pompen in het echt controleren. Als u wat water onderin de bilge giet en dit weer wegpompt, ziet u of ze nog goed werken.

• Ook de brandblusser is een veiligheidsmiddel. Hieraan valt bij veel blussers behalve de verloopdatum en de drukmeter (staat hij nog in het groen?) niet veel zelf te controleren.

U kunt hem leegspuiten, dan weet u zeker dat hij het deed. Maar de meeste kleine brandblussers zijn niet meer te vullen. Regelmatig vervangen is de enige optie.

Sommige (grotere) brandblussers kunnen wel gekeurd en gevuld worden. Als u een brandblusser boven de motor hebt hangen die automatisch afgaat als de temperatuur in de ruimte te hoog wordt, vergeet die dan niet na te kijken.

04-06 Veiligheidsmiddelen - foto prop

• De houten proppen die u in geval van nood in een gat in de boot of in een kapotte huiddoorvoer kunt stoppen, zijn niet zozeer aan slijtage of bederf onderhevig, maar het is altijd goed om te controleren of ze wel aan boord zijn. Hebt u proppen in verschillende maten? Als er per ongeluk vocht  bijgekomen is, zijn ze wellicht minder bruikbaar en aan vervanging toe. Maar dat kunt u zelf het beste beoordelen.

• Als laatste controleert u nog uw voorraad reserveonderdelen. Batterijen, lampjes, reservepatronen voor het reddingsvest, motoronderdelen als filters, V-snaar, olie en koelvloeistof. Hebt u nog voldoende? Dan grijpt u van de zomer niet mis.

Last modified: 6 mei 2021
Sluiten