Als catamaranzeiler Jaco Baak van zijn boot afvalt, moet hij urenlang zwemmen voor zijn leven. Vrijwilligers van de KNRM vinden hem vlak voor de kust van Urk. Uit eigen ervaring weet hij nu: het dragen van een reddingsvest kan het verschil betekenen tussen leven of dood. Dat ondervinden reddingwerkers ook tijdens reddingsacties. “Het vergroot in koud water de overlevingskans met een factor vier.” Lees zijn verhaal in Zeilen editie 05/2024.
Het is een mooie zondagmiddag in mei, 2023. Jaco Baak besluit een rondje te gaan zeilen op het IJsselmeer met zijn Wharram Hinemoa catamaran van 23 voet. Er staat een windkracht 4. Baak heeft de haven van Lelystad achter zich gelaten en vaart richting Urk. Als hij overstag wil gaan, krijgt hij de catamaran niet goed door de wind. Dus maakt hij een gijp. Tijdens die manoeuvre komt de overloop van de grootschoot plotseling snel over naar de andere kant. Baak raakt uit evenwicht en valt achterover in het water. Hij kijkt om zich heen en ziet zijn boot wegdrijven richting de Ketelbrug.
Zijn reddingsvest is inmiddels opgeblazen. “Ik probeerde achter de boot aan te zwemmen om weer aan boord te komen, maar die dreef te snel weg. Ik schatte de afstand naar Urk in op 3 kilometer en trok al gauw de conclusie dat er niets anders op zat dan naar de haven te zwemmen.” Baak zwemt richting Urk, afwisselend op zijn buik en rug. Om het kwartier rust de zeiler even uit. “Ik maakte gebruik van het drijfvermogen van het reddingsvest.” Hij draagt een T-shirt met daarover een Goretex-zeiljas en een korte broek. Zijn sandalen liggen nog op de boot. “Ik ben geen geoefend zwemmer. Ik had moeite mijn ademhaling onder controle te houden. Na een paar honderd meter heb ik het reddingsvest bijgesteld zodat het minder strak zat en ik beter kon ademen.”
Baak ziet de ernst van de situatie in, maar raakt niet in paniek. “Ik heb in Curaçao vaak lange stukken gesnorkeld. Ik weet dat een kilometer altijd langer zwemmen is dan je denkt. Mentaal was ik erop voorbereid dat die 3 kilometer zouden tegenvallen.”
© Matty van Wijnbergen
Kritieke toestand
Rond 21.00 uur, het begint te schemeren, ziet Baak iets zwarts in het water liggen. Het havenhoofd van Urk, denkt hij. Als hij dichterbij komt, ziet hij dat het een voor anker liggende duwbak is, gevuld met zand. “Ik had geen acute kramp dus zou theoretisch kunnen doorzwemmen naar Urk. Maar het werd bijna donker en ik was moe.” Baak klimt op de duwbak. In de verte denkt hij een zeilboot te zien. Hij is zijn bril verloren en heeft met zijn min drie beperkt zicht. Hij pakt het fluitje van zijn reddingsvest en probeert de aandacht te trekken. Tevergeefs.
Zeilen 05/2024
Ben je benieuwd naar de rest van het verhaal? Bestel nu een digitaal jaarabonnement op Zeilen, dan heb je direct toegang tot dit artikel en vind je in ons digitale archief nog veel meer. Bestel hier.
Óf bestel een jaarabonnement 12x Zeilen+ digitaal lezen, dan krijg je maandelijks ons magazine thuisbezorgd én heb je met onze app altijd en overal de kennis van Zeilen tot je beschikking. Bestel hier.
Omslagfoto: © Vincent Snoek
Tekst: Floortje Gunst
