Actueel

Marker Wadden, een onzalig project?

Als het aan prof. dr. ir. Bart Schultz ligt, zullen de Marker Wadden zonder menselijk ingrijpen de komende jaren verzakken en verdwijnen.

10:46

Op 5 januari van het nieuwe jaar zien we in de Gelderlander een artikel over de Marker Wadden. Een minder positief artikel over de Marker Wadden dan andere artikelen die regelmatig verschijnen: ‘Dit wordt een vogelparadijs!’, ‘Meer planten en dieren op Marker Wadden’, ‘Eerste landzoogdier gesignaleerd’, etc. etc.

Totaal onzalig

In het stuk spreekt emeritus hoogleraar prof. dr. ir. Bart Schultz zich kritisch uit over het miljoenenproject. Hij meent dat het project een totaal onzalig plan is, omdat de wadden zijn gemaakt van een laag slib van 4,5 meter. Op de bodem van het Markermeer ligt ook een laag slib van 4 meter en slib op slib zakt weg, zegt Schultz. Dus kunnen we beginnen met afscheid nemen van de Marker Wadden?

“Dat de bodem op sommige plekken verzakt is geen probleem”, zegt Shanti Haas van Natuurmonumenten. “Het zorgt voor de nodige variatie in het landschap. En dat is weer goed voor de leefomgeving van vele plant- en diersoorten. Er komen geen hele woonwijken op de eilanden, daarvoor heb je een stabielere ondergrond nodig.” Haas ziet het als een verschil van mening: “We verschillen niet over de feiten, want slib op slib zakt na verloop van tijd weg. Dat wisten wij van tevoren al, daarom zijn de eilanden extra hoog aangelegd. We verwachten dat ophogen alleen de eerste tijd nodig is, maar houden rekening met elk scenario. De vraag is of het de moeite waard is.  Schultz denkt van niet, wij denken van wel.”

Bovenaanzicht Marker Wadden

Hergebruiken

Volgens Haas is het hele idee van de eilanden dat er samengewerkt wordt met en voor de natuur van het Markermeer. “Rondzwervend slib in het Markermeer was een groot probleem, het water was troebel, biodiverse evenwichtige plantgroei kwam niet op gang en vissen bleven weg.” Doordat er gebruik is gemaakt van overtollig slib uit het Markermeer noemt Haas het een win-win situatie.

Dat gedeeltes van de eilanden zouden wegzakken was dus al voorzien. Maar hoort regelmatig ophogen van het wad ook bij dat plan? “Naast vijf eilanden hebben we ook een slibvanggeul gemaakt, dit is een geul die het weggezakte slib opvangt. Zo gaat het slib niet terug het Markermeer in en kunnen we het hergebruiken voor het ophogen van de wadden. Het gaat om kleine gedeeltes die wegzakken”, legt Haas uit. Op de vraag of het ophogen van de eilanden niet erg duur is, antwoord ze: “Mede doordat we veel slib zelf kunnen opvangen en hergebruiken, kunnen we dat relatief goedkoop en kostenefficiënt doen.”

Interessante ontwikkeling

Stefan Aarninkhof is hoogleraar Kustwaterbouwkunde aan de Technische Universiteit Delft. “Ik vind de Marker Wadden geen onzalig project. Juist een eyeopener. Midden in het Markermeer een ongestoord gebied door mensenhanden gemaakt, dat vind ik een interessante ontwikkeling. Het is ook een plek die voor veel experimenten gebruikt kan worden, een testcase. Dat betekent ook dat er altijd nog dingen aangepast kunnen worden.” Stel dat het slib de komende jaren dusdanig zakt, dan heeft Aarninkhof een goed idee voor het ophogen van de wadden op een effectieve manier: “De zakking geleidelijk aanvullen door een klein beetje van het slib te combineren met water en dat over de eilanden te spuiten. Zo groeit het op een natuurlijke manier weer aan.”

Natuurlijk experiment

Hij ziet de Marker Wadden als een visitekaartje voor Nederland. “Een natuurlijk experiment om de biodiversiteit aan te wakkeren. Wegzakken en verdwijnen zoals Schultz benoemt is zeker niet aan de orde”, vermeldt Aarninkhof. Bart Schultz heeft voor een deel gelijk, het klopt dat gedeeltes van de Marker Wadden verzakken. Maar dit was vooraf al bekend. Geld is er om te verhogen en aan creatieve oplossingen ook geen gebrek. Of het een onzalig project is, is een mening, maar wegzakken en verdwijnen? Dat niet.

Foto’s: Klaas Wiersma

Last modified: 19 juni 2022
Sluiten