Zeemanschap

De voordelen van een tweede voorstag

De rest van het verhaal lees je in de huidige editie!

11:11

Of je nu wedstrijden zeilt of tochten maakt, het juiste voorzeil maakt een wereld van verschil als het gaat om snelheid, vrijheid en comfort. Zeker op aandewindse koersen komt het best wel nauw. Peter Schermer gaat op onderzoek uit en slaat vervolgens aan het klussen: hij maakt een wegneembaar voorstag voor zijn Victoire.

Al een paar zomers zeilen we naar Noorwegen, een fantastische vakantiebestemming waar we geen genoeg van krijgen. Het enige ‘nadeel’ is het tweede deel van de reis. Als we vertrekken vanaf
Vlieland met 4 Beaufort uit het westen, is er nog niets aan de hand. Dankzij de rolreefgenua en het volledige groot­ zeil is het vlot en aangenaam zeilen. Mocht de wind toe­ nemen, zet ik een rif in het grootzeil en draai ik de genua kleiner. Maar 240 mijl verder, 60 mijl zuid van de Noorse kust, ruimt de wind vaak naar het noordwesten. Zeeën bouwen op en de wind haalt aan. Hoogte lopen wordt een probleem. De enige oplossing is dan te kiezen voor een ander haventje, oostelijker aan de Noorse zuidkust. Ook prima, maar het zet me aan het denken. Hoe mooi zou het zijn als ik de genua kon wegdraaien, om in een handom­draai een high aspectfok te hijsen? In gedachten zie ik de boot al hoger, minder scheef én een tandje harder gaan.

Back to basic

Een goed voorzeil heeft de juiste vorm en oppervlakte bij een bepaalde windsnelheid, onder de gewenste windhoek. Belangrijk daarbij is dat de grootte van het voorzeil over­ eenkomt met het aantal vierkante meters doek áchter de mast.
Nu zijn er veel toerzeilers die zeggen: “Ach, ik trek gewoon een rif in mijn grootzeil en rol de genua iets in, dan ben ik er toch ook?” Dit is echter slechts ten dele waar. Het klopt dat je op deze manier de oppervlakte vermindert, maar de vorm van je zeil is niet optimaal. Daarbij zal in de loop van de tijd, afhankelijk van de doekkeuze, de vorm alleen maar slechter worden. Het gevolg is dat de bootsnelheid afneemt, de boot lager vaart en de hellingshoek ten opzichte van het aantal vierkante meters doek steeds groter wordt.
Een oplossing die wel aan beide eisen tegemoet komt – voldoende oppervlakte én een goede vorm – is een voor­ zeil aan een tweede voorstag. Ik besluit deze optie verder uit te zoeken. Welk voorzeil heb ik dan nodig en hoe pak ik dit aan?

Rolinstallatie: de oplossing?

Wil je snel een zeil kunnen wisselen, dan is de relatief betaalbare tuffluff de beste optie. Terwijl je op het ene voorzeil zeilt, hijs je aan hetzelfde voorstag een tweede zeil. Heb je eenmaal nummer twee gehesen, strijk je het eerste zeil. Veel wedstrijdzeilers zweren erbij. Een andere, iets minder snelle maar wel goedkopere aanpak is door de voorzeilen op leuvers te plaatsen.
Voor de meeste toerzeilers zijn beide opties misschien te uitdagend. Immers, voor het verwisselen van het zeil zul je naar het voordek moeten, meestal kruipend, met een prop zeil in je armen. Het is niet voor niets dat een rolinstallatie tegenwoordig tot de standaarduitrusting van een toerboot behoort.
Fanatieke toerzeilers zeggen misschien: “Ik laat mijn rolgenua uit het profiel zakken en hijs een kleiner zeil.” Dit deed ik voorheen ook weleens. Als op een rustige dag de wind afneemt is het zeker mogelijk om op deze manier van een kleiner naar een groter zeil te gaan. Maar op zee, bij aanwakkerende wind en opbouwende zee, is dit een zware klus waarvoor je minimaal twee man nodig hebt. Ook bestaat de kans dat tijdens het hijsen de pees uit het profiel komt en dan kun je opnieuw beginnen.
Zijn er zeiltechnisch dan alleen maar nadelen aan een rolinstallatie? Nee, zeker niet! Een rolgenua is ideaal bij het doseren van de vierkante meter doek op ruimere koersen, of als je even het zeil wilt wegrollen tijdens het zetten van een spiboom als fokkeloet. Daarbij: geen natte zeilen in de kajuit is een groot pluspunt.

Zeilen 12/2021

Ben je benieuwd naar de rest van het verhaal? Wat zijn de voordelen van een wegneembare voorstag? Hoe verloopt operatie spant bouwen? Welk soort zeilplan heeft jouw boot? Wat voor zeil wordt er gemaakt? En hoe bevalt de zaak in de praktijk? Je leest het allemaal in Zeilen 12/2021. Je leest het allemaal in Zeilen 12/2021! Koop het nummer hier online in de webshop of lees (het artikel in) Zeilen hier digitaal. De editie is ook tot en met woensdag 23 december verkrijgbaar in de winkel. En wil je vanaf nu elke maand dit soort verhalen lezen? Word dan hier abonnee.

Omslagfoto en foto: © Vincent Bakker
Tekst: Peter Schermer

Tags: Last modified: 3 december 2021
Sluiten