Wie overweegt tijdens de wintermaanden zelf zijn zeilgarderobe een wasbeurt te geven, moet op zijn minst beschikken over een flinke badkuip en een ruimte om de zeilen te laten drogen. Zijn die faciliteiten beschikbaar dan kunt u met gebruik van speciale reinigingsmiddelen een goed resultaat bereiken. Weken in handwarm water van ongeveer dertig graden en daarna het losgeweekte vuil afspoelen met schoon water, aldus de adviezen van deskundigen.
Naden en stiksel
Volgens Pierre Jongebloed van zeilmaker M.F. De Vries in Lemmer is grondige reiniging van de zeilen echter niet voldoende. “Schoon wil niet zeggen dat er niets aan de zeilen mankeert. Zodra klanten hun zeilen bij ons brengen voor een winterse onderhoudsbeurt, controleren wij namelijk ook alle naden en het stiksel. Flinke beschadigingen vallen uiteraard snel op, maar juist de kleine onvolkomenheden kunnen in de loop van het seizoen tot een probleem leiden als ze niet bijtijds zijn gerepareerd. Vooral de combinatie van zout en zon kan funest zijn voor het stiksel. Vakmensen kunnen tijdig inschatten waar de zwakke punten in het zeil zitten die in de loop van het seizoen tot scheuren kunnen uitgroeien.”
In 1980 begon de Lemmer zeilmaker met het wassen van zeilen en inmiddels verwerkt het bedrijf circa 80.000 vierkante meter per jaar. “Daarnaast reinigen we jaarlijks tussen de vijf- en zeshonderd kappen, kleden, rolfokhoezen en spatzeilen,” aldus Jongebloed. Weken vormt bij het schoonmaken van zeilen het sleutelwoord. “We gaan niet met geweld de zeilen schoonboenen, maar laten ze in de week staan om ze daarna schoon te spoelen. Daarna nemen we ruim de tijd om de zeilen in een loods te laten drogen. Dat moet vooral niet geforceerd gaan, want dan verkleuren ze.”
Jongebloed adviseert ook om de zeilen niet pas in het voorjaar, als de boot gereed wordt gemaakt voor het nieuwe seizoen, naar een zeilmaker te brengen. Dan is het bij hem en zijn collega’s topdrukte en kan de levertijd flink oplopen. “Breng ze in het najaar als u de boot prepareert voor de winter,” raadt hij aan. “Dan hebben wij alle tijd om voldoende aandacht aan de controle en eventuele reparatie te besteden en heeft de klant de zeilen ruimschoots op tijd terug. Bovendien beschikken de meeste zeilmakers net als wij over ruimte om de zeilen droog te bewaren.”
Wassen uitbesteden
Niet iedereen zal thuis voldoende mogelijkheden hebben om de vele vierkante meters zeildoek zelf te wassen. In dat geval kunt u onder meer ook terecht bij Utramar in Oosterhout. Dit is samen met Belser Conditioning in Made één van de weinige bedrijven in Nederland waar het reinigen van zeilen ‘core business’ is. “We zijn in 1998 begonnen en inmiddels bestaat negentig procent van onze klanten uit watersporters. Per jaar krijgen we duizenden zeilen binnen via onze 120 inzamelpunten verspreid over Europa,” aldus Pieter Visser van de zeilwasserij.
Bij Ultramar worden de zeilen eerst in de week gezet in een bassin. Nadat het vuil voldoende is losgekomen, gaat de hogedrukspuit op de zeilen en worden vuil, algen en andere ongerechtigheden weggespoten. Daarna volgt het droogproces. Voordat de zeilen terug gaan vindt nog een controle plaats. Ook worden ze gemeten om de prijs van het reinigen te bepalen.
Naast een standaardreiniging kan Ultramar de zeilen ook water- en vuilafstotend maken. In dat geval worden ze eerst op de normale manier gereinigd. Hierna krijgen beide zijden van het zeil een behandeling met een water- en vuilafstotend middel. Door deze methode krijgt vervuild water, zoals aluminium lekwater van de mast, minder kans in het doek te dringen en blijvende grijze vervuiling achter te laten. Verder zijn zout, vliegjes en algen gemakkelijk met water te verwijderen.
Omdat volgens Pieter Visser een toenemende groep watersporters er de voorkeur aan geeft zelf de zeilen regelmatig bij te houden, heeft zijn bedrijf een onderhoudsset voor particulieren ontwikkeld. Dat bestaat uit een shampoo en een zogeheten protector waarmee het zeildoek wordt geïmpregneerd. Het eerste dient voor de reiniging, het tweede voor de bescherming van het zeil.
Beschermlaag
Bij Belser in Made worden de zeilen niet alleen gereinigd, maar ook voorzien van een speciale beschermlaag op basis van de nanotechniek. Volgens Jean Paul Krijgsman van Belser Conditioning is alleen wassen niet voldoende. “Schimmels, algen en vuil dringen in dacron en laminaatzeilen en zijn in de loop der jaren lastig te verwijderen. De door de fabriek aangebrachte beschermlaag, de coating, op het doek blijkt vaak niet afdoende opgewassen te zijn tegen de omstandigheden in de lage landen.”
Nog een reden over het ontstaan van schimmels in het doek is, dat een nieuw zeil bij de fabricage wordt gestikt en voorzien van tape. Het stikwerk perforeert het doek en er ontstaat een gaatje waardoor de vezel in het doek bereikbaar wordt voor de schimmel.
Na diverse testen stelde Belser vast dat een nieuw zeil beter achteraf behandeld kan worden met een coating. Daarmee worden de perforaties gedicht en wordt het zeil in zijn geheel afgesloten voor schimmels, algen en ander vuil. Het bedrijf gebruikt daar SealnGlide voor. Een behandeling met dit product op gebruikte zeilen is volgens Krijgsman even effectief als op een nieuw zeil. “Wij raden SealnGlide vooraal aan voor wedstrijdzeilen. Voor bescherming tegen de nadelige invloeden van ultraviolette straling hebben we een eigen product ontwikkeld.”
Kosten
En wat kost het? Ultramar rekent voor een standaardreiniging vijf euro per vierkante meter. Voor extra behandelingen gelden aangepaste tarieven en het wassen van spinnakers kost vijftien euro per kilo. De Vries rekent voor het schoonmaken van jachtzeilen vier euro per vierkante meter. Kappen kosten tussen de tussen de 100 en 125 euro. Ook De Vries heeft verschillende vertegenwoordigingen verspreid over het land. Daar kunt u, net als bij Ultramar, de zeilen inleveren en ophalen. Belser rekent voor zeilen tot tien vierkante meter zestig euro. Een zeil van zestig vierkante meter kost driehonderd euro. Voor het grondig en zorgvuldig reinigen bent u de zeilen gemiddeld drie tot vijf weken kwijt. Belser kent ook een zogenaamde SOS-service. Dan worden de zeilen binnen een week opgehaald, gewassen en weer teruggebracht. Een behandeling volgens de nanotechnologie kost tussen en 100 en 150 euro per nieuw zeil. Voor gebruikte zeilen moet u rekenen op bedragen van 160 tot 210 euro. Voor de doe-het-zelver is een pakket beschikbaar dat 29,95 kost. De genoemde prijzen gelden tot najaar 2006 en kunnen inmiddels zijn gewijzigd.
Tags: 404, Tuigage, zeilmaken Last modified: 18 maart 2021
