In een tijd waarin ieder apparaat tot op de meter nauwkeurig weet waar het is, gaat Geert Folkertsma aan de slag met een echt retro-instrument: de sextant. Niet als back-up voor als de elektriciteit uitvalt of andere doemscenario’s, maar gewoon, omdat het kan. Je leest het hele verhaal in Zeilen editie 07/2025!
Bij de scouting leerde ik navigeren met kaart en kompas. Iets wat goed van pas kwam toen ik na mijn studie begon met zeilen en ook klassieke navigatie onderdeel bleek van het lesprogramma, met coördinaten, kruispeilingen en gegist bestek. Waar ik in mijn werk veel met technologie en moderne sensoren bezig ben, vind ik het juist leuk om bij het zeilen back to basic te gaan. Als in: natuurlijk vermaak ik me ook met zelfbouw-navigatiecomputers en open source-routeringssoftware, maar navigeren met papieren kaart en kompas, een koersplotter en passer vind ik minstens zo leuk. Bij scouting ontdekte ik al hoe je door de Poolster te vinden het noorden bepaalt. Dankzij de webinars van Dick Huges leerde ik dat je, door vervolgens de Poolshoogte te meten, ook direct ongeveer je breedtegraad weet. Na de inspirerende avonturen van Mark Slats in de Golden Globe Race wist ik: daar wil ik meer over leren.
En dus kocht ik vorig jaar het boek Celestial Navigation van Tom Cunliffe, een Britse zeilauteur met een leuke schrijfstijl, als eerste stap om zelf te leren met een sextant mijn locatie te bepalen. Misschien is een cursus Astronavigatie bij Dick Huges, de Zeezeilers of een ander gerenommeerd instituut sneller, maar ik doe het graag op mijn eigen manier. Gewoon een sextant kopen en aan de slag!
Sextantkeuze
Ik twijfel wat voor sextant ik zal aanschaffen. Davis Instruments maakt instap-sextanten van kunststof, die in mijn ogen uiteenlopen van speelgoed (Mark 3 van wit plastic) tot een serieuze navigatietool (Mark 25 met oculair, spiegels en verduisteringsglaasjes). Die eerste lijkt me niets en die laatste kost 500 dollar. Een stuk minder dan de Japanse aluminium-met-bronzen Tamaya’s van 3300 dollar, maar toch veel voor een plastic sextant. Gelukkig zijn er vrij veel tweedehands sextanten op de markt; veel vrachtschepen varen nog steeds rond met een sextant aan boord. Na niet al te lang zoeken is het raak: op Marktplaats biedt iemand een echte Cassens & Plath aan uit de jaren tachtig van de vorige eeuw voor 550 euro. Ik ben verkocht!
Zeilen 07/2025
Wil je de rest van dit verhaal lezen? Bestel nu een digitaal jaarabonnement op Zeilen, dan heb je direct toegang tot dit artikel en vind je in ons digitale archief nog veel meer. Bestel hier.
Óf bestel een jaarabonnement 12x Zeilen+ digitaal lezen, dan krijg je maandelijks ons magazine thuisbezorgd én heb je met onze app altijd en overal de kennis van Zeilen tot je beschikking. Bestel hier.
Omslagfoto en foto: © Geert Folkertsma
Tekst: Geert Folkertsma
