Actueel

Toen in Zeilen: Wat kost je boot?

11:00

Even snel een leuke oproep, dachten we. Maar jullie reageerden zo massaal op onze online enquête ‘Wat kost jouw boot?’ dat onze nieuwsgierigheid was gewekt. Walewijn de Vaal ging op onderzoek uit en vroeg acht zeilers het hemd van het lijf. Zij gunnen ons een eerlijke blik in hun portemonnee. Kijk en vergelijk – wat geef jij uit aan je favoriete hobby?

Dit artikel is eerder gepubliceerd in Zeilen 02/2018
Tekst: Walewijn de Vaal

Het is een heikel punt: wat kost je zeilboot? De aanschaf is al een flinke hap uit je spaargeld, maar dan begint het pas. Zomerligplaats, winterstalling, wat
havengeld in de weekenden. En dan hebben we het nog niet gehad over de verzekering en natuurlijk het reguliere onderhoud. Als je dat allemaal bij elkaar op telt, is dat best een bedrag. En dan – o, nee! – komt er nog een onverwachte tegenvaller: een motor die vastloopt, een grootzeil met een dikke scheur. Betekent dit einde hobby? Of is je liefde voor het zeilen – en je portemonnee – veerkrachtig genoeg?
Met een enquête op onze Facebookpagina vroegen we naar jullie jaarlijkse kosten. Maar liefst 354 zeilers deden mee en vulden de vragenlijst in. Een paar opvallende zaken: zestien zeilers die de lijst invulden, bezitten geen eigen zeilboot. Zij zeilen met anderen mee en huren of lenen een boot. Hun uitgaven bestaan voornamelijk uit zeilkleding, een verrekijker, hand-gps en wat navigatiekaarten.
Als we alle bedragen bij elkaar optellen, dan hebben de 354 respondenten ruim 2,5 miljoen euro uitgegeven. Niet alleen in 2017, sommigen voerden totaalkosten op van langdurige renovaties, waarbij de kosten over meerdere jaren lopen. Filteren we dat eruit, dan komen we uit op zo’n 1,8 miljoen euro in 2017, ofwel ruim 5000 euro per boot per jaar. Onze hobby mag wat kosten.

Bootlengte

Hoe lang is jullie boot? Van de mensen die de enquête hebben ingevuld, hebben er twaalf een boot die kleiner is dan 6 meter (3 procent), waaronder een aantal Kolibri’s en Waarschepen. Ongeveer 20 procent vaart een boot tussen de 6 en 8 meter. Maar de meesten bezitten een zeilboot tussen de 8 en 10 meter (31 procent) of 10 tot 12 meter (32 procent). De lengte 10 tot 11 meter is met 75 mensen het sterkst vertegenwoordigd. Ruim 15 procent zeilt een boot van 12 meter of langer, voornamelijk tussen 12 en 13 meter (33 zeilers, 9 procent van het totaal). Aan het onderzoek deden zes eigenaren mee met boten van 15 meter of langer, waaronder een zeiljacht van 24 meter in de Middellandse Zee en een jacht van 36 meter.

Klik op de afbeelding om deze groter te bekijken.

Kostenverdeling

Tellen we alle bootlengtes bij elkaar op, dan komen we uit op bijna 3,5 kilometer. Op basis van die gegevens kost een meter boot ons jaarlijks gemiddeld 528 euro. Waar geven we dat geld allemaal aan uit? Het grootste deel van dat bedrag gaat op aan onderhoud (39 procent). En dan voornamelijk aan bijzonder onderhoud (28 procent van de totaalkosten), zoals specifieke aanpassingen of verbeteringen, reparatie van motor of apparatuur en complete renovaties. Aan regulier onderhoud, zoals motoronderhoud, winterklaar maken en antifouling, besteden we jaarlijks 11 procent van ons budget.
Verder gaat er 25 procent van het budget naar ‘nieuwe’ aankopen. Veel genoemd werden: nieuwe zeilen en apparatuur, bijvoorbeeld kaartplotters en AIS-systemen. Maar in deze categorie vallen ook de spullen die tweedehands zijn gekocht, bijvoorbeeld via Marktplaats. Zo’n 7 procent van de ruim 5000 euro gaat op aan de verzekering.

Ligplaats

Van onze jaarlijkse uitgaven gaat 19 procent naar de zomerligplaats en 10 procent naar de winterstalling (totaal ligplaatsen: 29 procent). In de onderstaande tabel zie je de verschillen in liggeldprijzen tussen de regio’s. Hierbij is geen onderscheid gemaakt tussen commerciële marina’s, gemeenten en verenigingen. Maar die prijzen verschillen behoorlijk: in een commerciële marina betalen we gemiddeld 162 euro per meter (dus niet per vierkante meter) voor een zomerligplaats, in verenigingshavens 77 euro.
De winterstalling kost gemiddeld 78 euro per meter scheepslengte. Een aantal zeilers bespaart op de ligplaatskosten doordat ze een ligplaats aan huis hebben of hebben gekozen voor een boot die gedurende het winterseizoen achter het huis (op een trailer) kan staan.

Klik op de afbeelding om deze groter te bekijken.

Exponentiële kostenstijging

Ben je duurder uit per meter met een grotere boot? Ja, en niet zo’n klein beetje ook. Per toename van de scheepslengte lopen de kosten per meter exponentieel op. In de categorie tot 8 meter bedragen de jaarlijkse kosten ongeveer 420 euro per meter scheepslengte, tussen 8 tot 10 meter is dat al 536 euro. De jachten tussen 10 en 12 meter besteden 643 euro en schepen boven 12 meter gemiddeld 925 euro per meter scheepslengte. De twee grote zeiljachten in dit onderzoek (24 en 36 meter) besteden zelfs 4745 euro per meter scheepslengte.
Waar komt die exponentiële kostentoename vandaan? We zien verschillende oorzaken. Zo beschikken grotere zeiljachten in het algemeen over meer navigatiemiddelen, zoals kaartplotters, radar en AIS-transponders. Verder hebben deze boten vaak een wat luxere uitrusting, zoals een koelkast, verwarming en boiler. Al die extra uitrusting vergt onderhoud en mogelijk reparatie of vervanging. En niet te vergeten: met de lengte neemt vaak ook de breedte toe, waardoor er in totaal relatief meer oppervlakte is om te onderhouden en wat (in sommige gevallen) een ligplaats duurder maakt. Met name de winterstalling wordt vaak niet op scheepslengte, maar op totaal aantal benodigde vierkante meters beprijsd.

Zelf klussen

Omdat onze nieuwsgierigheid nog niet helemaal was bevredigd, vroegen we zestig zeilers om aanvullende informatie. Zij voeren in 2017 gemiddeld 910 mijl, varierend van 50 mijl (een Randmeer) tot 6500 mijl (Dufour 40 Performance). Als we de gemiddeld gevaren afstand relateren aan de gemiddelde uitgaven (5000 euro), dan betalen we per gevaren mijl ongeveer 5,50 euro. Gelukkig genieten we ook in de haven en op de ankerplek volop van ons bezit.
Een manier om de kosten wat te drukken, zo beamen haast alle zeilers, is het zelf klussen aan de boot. Ruim 80 procent van de respondenten geeft desgevraagd aan de kosten te drukken door zo veel mogelijk werk zelf te doen. “Zo leer je bovendien je schip goed kennen, wat niet alleen leuk is, maar ook je zelfredzaamheid vergroot. Als je motor net voor de Maasmond uitvalt, is het best handig dat je zelf een brandstoffilter kunt vervangen.” Enkele respondenten raden een lidmaatschap van verenigingen zoals de Kustzeilers en Toerzeilers aan. “Zij verzorgen techniekcursussen voor zeilers.”

Liever een vakman

Maar er zijn ook zeilers die juist zo veel mogelijk overlaten aan de vakman. Deels ingegeven door tijdgebrek, deels omdat zij (specialistische) werkzaamheden niet zelf kunnen of willen uitvoeren. Andere zeilers aarzelen om een ander aan hun schip te laten werken. “Je hoort nog weleens verhalen over slecht uitgevoerd werk.” Hoe je – zelfs in het buitenland – de juiste monteur selecteert, lees je in de interviews op een van de volgende pagina’s. Ook geven meerdere zeilers aan dat hun hobby best wat mag kosten. “Wij varen een klassiek schip en willen haar behouden voor de toekomst. Dat doen we door goed voor haar te zorgen en daar zit nou eenmaal een prijskaartje aan.”

Marktplaats

Veel respondenten vergelijken (op internet) prijzen en wachten op aanbiedingen bij (hun vaste of favoriete) watersportwinkels. Haast iedereen koopt regelmatig tweedehands onderdelen, meestal via Marktplaats of zeilersforums. “Je kunt op Marktplaats een zoekopdracht instellen. Als je onderdeel dan wordt aangeboden, krijg je automatisch bericht.” Een enkeling vergelijkt internationaal prijzen. “Door valutaschommelingen vind je soms mooie aanbiedingen in Groot- Brittannië of de Verenigde Staten.”

Bespaartips

Tussen alle opmerkingen lezen we regelmatig dat je – als je écht kosten wilt besparen – je veel beter kunt huren. Of kiezen voor deel-eigenaarschap. “Je koopt een aandeel in een boot, bijvoorbeeld 20.000 euro en wordt dan voor een vijfde eigenaar van een schip van een ton. Jaarlijks leg je 1000 euro in voor onderhoud en verder heb je geen zorgen.” Ook wordt gezamenlijk inkopen als mogelijkheid tot besparen genoemd. “Misschien moeten jullie eens overwegen om een product collectief in te kopen voor Zeilen-abonnees. Bijvoorbeeld antifouling. De marges van de handel zijn groot genoeg om kortingen voor bepaalde doelgroepen te genereren, als het volume maar groot genoeg is. Voor zeekaarten en boekwerken zou een uitleen- of verhuurfaciliteit kostenbesparend kunnen werken.”

Met volle teugen

De beste tip? Dat is misschien wel deze: “Sta niet te lang stil bij de kosten. Koop gewoon een eenvoudige boot die ruim binnen je bestedingsruimte past. Dan geeft die boot je in ieder geval nooit geldzorgen. Stap aan boord, gooi de landvasten los, duw je boot de box uit, hijs het grootzeil en neem plaats op de kuipbank met in je ene hand de groot-schoot en je andere hand losjes op de helmstok. Adem in, zie hoe de wind het grootzeil vult, voel hoe je boot versnelt en hoor hoe het water langs de romp stroomt. Geniet met al je zintuigen. Dat is waar zeilen om draait. En dat plezier is niet in geld uit te drukken.”

Omslagfoto en foto: Privéarchief geïnterviewden
Tekst: Walewijn de Vaal
Onderzoek: Walewijn de Vaal en Anouk Boermans

Wil je meer van dit soort verhalen? Wordt dan hier abonnee!

Tags: , , , , Last modified: 26 januari 2021
Sluiten