Actueel

Nu in Zeilen: Pieter Heerema over goed zeemanschap

16:16

Als kind leerde Pieter Heerema zeilen op de Kaag. Daar is de kiem gelegd voor goed zeemanschap. Tijdens het varen van de Vendée Globe putte hij uit de lessen die hij al jong leerde. Structuur aan boord is essentieel: “Als ik een verrekijker nodig heb, moet die op zijn plek liggen.”

Een jaar of tien is Pieter Heerema als hij voor het eerst op zeilkamp gaat. Aan het einde van de week vraagt de leiding of de jonge zeiler niet nog een week wil blijven. Ze vonden het leuk dat ik zo snel vooruitgang boekte. Ik had meteen gevoel voor de boot. Ik denk dat goed zeemanschap aangeboren is. Gevoel voor de boot en het water; dat zit in je genen. Vervolgens kun je dat verder aanscherpen en verbeteren.”
Heerema zeilt in zijn jeugd met zijn ouders en broers op de Kaag in onder meer een Flits, een FJ en een Pluis. Als dertiger breidt hij zijn vaargebied uit. Heerema verruilt de plassen voor de Noordzee en gaat varen op grotere boten. Ook op zee laat zijn instinct hem niet in de steek: “Ik kan van tevoren inschatten wat een boot gaat doen. Ik voel met welke golf ik me moet vasthouden en met welke ik met losse handen naar voren kan rennen. Na een winterstop moet ik dat gevoel de eerste dagen kunstmatig opwekken, maar daarna ben ik helemaal afgestemd op de boot, de zee en de omgeving. Mijn zintuigen staan dan op scherp. Zelfs als ik slaap, voel ik het als de boot overtuigd is.”

Herdershond met gespitste oortjes

Groot verschil tussen het varen op de plas en op zee is de voor­ bereiding, meent Heerema. “Een Pluis duw je af en dan zie je wel. Als ik een tocht op zee maak, ben ik een week voor vertrek al bezig met de voorbereidingen. Een goede schipper is een herdershond met gespitste oortjes. Dat begint al op de wal. Ik bekijk de weersvoorspellingen en laat er mijn eigen logica op los. Dan beginnen mijn oortjes al overeind te staan.”
Vaart Heerema met een groep onbekenden, dan zorgt hij dan iedereen de avond voor vertrek aan boord is. “Ik wil dat ze wennen aan het matras, aan de geluiden en de bewegingen van het schip en dat ze weten waar de lichtknop zit. Ik heb bovendien een checklist die ik met ze doorneem. Ik laat zien hoe de marifoon werkt, waar je het reddingsvlot lostrekt en hoe we op mijn boot de lijnen opschieten.”

Zeilen 09/2020

Ben je benieuwd naar de rest van het verhaal? Wat heeft Heerema nog meer te vertellen over goed zeemanschap? Welk verwijt krijgt hij weleens te horen? Waaraan hecht hij veel waarde aan boord? Welke ‘handicap’ heeft Heerema in benarde situaties gebracht? En wat is het sleutelwoord tijdens het solozeilen volgens de Vendée Globe-zeiler? Je leest het allemaal in Zeilen 09/2020! Koop het nummer hier online in de webshop of lees (het artikel in) Zeilen hier digitaal. De editie is ook tot en met woensdag 23 september verkrijgbaar in de winkel.

Omslagfoto en foto: Jacques Vapillon
Tekst: Floortje Gunst

Tags: , , , , , Last modified: 22 september 2020
Sluiten