Reisverhalen

Sailors for Sustainability: Zeilend vrachtvervoer – aan boord bij Tres Hombres

09:08

Porto - Tres Hombres en Lucipara 2 voor Eiffelbrug

De rivier de Douro opvarend zien we de marina van Porto al snel aan stuurboord liggen. Nog voor we het havenpersoneel via de VHF kunnen oproepen, snelt ons een rib met hulpvaardige “marinheiros” tegemoet om ons naar een drijfsteiger in de vrij nieuwe marina te loodsen. De marina is van alle gemakken voorzien, maar helaas ook daarnaar geprijsd. “Eens kijken of we ergens een alternatieve ligplaats kunnen vinden,” oppert Ivar, “aangezien we hier volgens de weervoorspelling nog wel even verwaaid liggen.”

Porto-Tres-Hombres-naast-Lucipara

In het centrum van Porto vinden we een kade tegenover de porthuizen en voor de gekleurde Ribeira, de oude wijk aan de rivieroever. We zouden hier, naast de brug die Gustave Eiffel ooit ontwierp, voor niets kunnen liggen. Alleen jammer dat de plek bezet is. Op weg terug langs de rivier zien we hoe een loodsboot een dwarsgetuigde tweemaster helpt met afmeren tegenover de marina. “De Tres Hombres,” roept Floris, “Het vlaggenschip van rederij FairTransport!” Al jaren zijn we fan van deze pioniers in zeilend vrachtvervoer, maar wat een toeval dat we elkaar hier tegenkomen. We gooien los, varen naar de Tres Hombres en vragen of we langszij mogen. ‘‘Natuurlijk!,” roept kapitein Andreas Lackner.

Fossielvrij vrachtvervoer

Andreas en Ivar

Even later ontmoeten we de crew en interviewen we Andreas, die de rederij in 2007 samen met twee vrienden oprichtte. “Wij hebben de grootste rederij met zeilende vrachtschepen ter wereld. Met twee schepen bevaren we de Atlantische Oceaan en de Noordzee,” vertelt hij trots. “Onze schepen hebben geen motor, maar varen volledig op de wind. Zonnepanelen en windgeneratoren leveren de stroom voor onze communicatie- en navigatieapparatuur. Voor noodgevallen hebben we een generator op gerecycled frituurvet.”

Hun missie: “Wij willen laten zien dat schoon transport mogelijk is. Zeetransport vervuilt gigantisch. Uit de verbranding van stookolie komt CO2, roet, zwavel- en stikstofdioxiden vrij, en die verzieken de lucht en het klimaat.” “Dus jullie willen goederen anders vervoeren dan de rest van de branche?” concluderen wij. Andreas reageert ad rem: “Nee, wij willen het juist normaal doen. Die anderen, die doen het anders! Ze vervuilen en transporteren veel te veel spullen die niemand echt nodig heeft.”

Tot verandering aanzetten

FairTransport vervoert niet alleen duurzaam, ook de vracht is dat. Andreas kent zijn leveranciers en weet dat zij met respect voor natuur en arbeiders produceren. “Bovendien transporteren we alleen luxegoederen, zoals koffie, cacao en rum. We voorzien dus in een behoefte, maar zonder het milieu te schaden. Andere producten kun je beter lokaal produceren, zodat er bijna geen transport nodig is,” licht Andreas toe. Een transportbedrijf dat minder wil transporteren, snijdt dat zich niet in de vingers?

“Natuurlijk zijn we een bedrijf, en zo werken we ook. Maar het geld dat daarin omgaat, staat in geen verhouding tot wat wij in de harten van mensen teweegbrengen,” straalt Andreas. “We stimuleren mensen erover na te denken wat ze kopen en hoe ze met de natuur omgaan. Omdat wij bewijzen dat duurzaam transport kan, hopen we dat iedereen meer aan de lange termijn denkt. Onze luxeproducten eet of drink je niet al te vaak; je geniet er met mate van. Op die manier blijft er genoeg van over, en behouden we de natuur.”

Co-schipper Lammert vult aan: “We moeten leren mét de natuur te leven, niet ván de natuur. Daarom moeten we eerst proberen minder te verbruiken en ons tempo te verlagen. In de toekomst zien we graag alleen nog zeilende vrachtschepen, met aan boord luxegoederen die je niet lokaal kunt produceren.”

Oneerlijke concurrentie: de vervuiler profiteert

Net als ieder bedrijf moet FairTransport op de kosten letten. “Onze prijzen zijn gebaseerd op de onderhoudskosten van een zeilschip. We hebben alleen wind nodig, besparen dus op grondstoffen en schaden het milieu niet. En toch hebben we meer kosten dan vervuilende transporteurs. Stookolie is goedkoop, omdat geen rekening wordt gehouden met milieuvervuiling.” Om ondanks deze oneerlijke concurrentiestrijd toch rendabel te varen heeft FairTransport nog een andere inkomstenbron.

Trainees in the mast

Aan boord is ruimte voor tien trainees. Zij leren zeilen en helpen vracht in- en uitladen. Ze kiezen zelf welk stuk ze meevaren en betalen daarvoor. De omstandigheden aan boord zijn verre van luxe. Iedereen heeft een eigen bed, maar slaapt in één grote ruimte. Stroom en water zijn schaars. Toch delen ze glunderend hun ervaringen. Ze zijn trots dat ze actief meewerken aan deze duurzame transportvorm. De een zoekt avontuur, de ander wil echt leren varen om later bemanningslid te worden. Andreas: “Zo zorgen de traineeships niet alleen voor inkomsten, maar ook voor onze bedrijfscontinuïteit.”

Circulaire goederenstromen

De Tres Hombres neemt ook iets uit Nederland mee naar de Dominicaanse Republiek: fosfaat. Andreas wijst op een stapel in het ruim: “Uit zuiveringswater gewonnen fosfaat kunnen ze daar goed gebruiken op de plantages. Koffieplanten trekken veel fosfaten uit de grond. Nederlandse koffiedrinkers helpen dat tekort weer aan te vullen. Echt circulair dus.”

En er is meer. In Porto gaan lege portvaten aan boord. Deze worden in de Cariben gevuld met rum, die zo nog meer

Portvaten laden

smaakt krijgt. Ook ontmoeten we Irma, een Nederlandse die olijfolie komt brengen. Ze woont in Portugal en kent de boeren die de olie maken. “Allemaal biologisch geproduceerd door mijn buren!”, glimlacht ze.

Zij aan zij onder de Eiffelbrug

Stroomopwaarts komt een plek vrij aan de kade in het centrum. Andreas ruikt kansen: “Als we tussen de toeristen liggen, kunnen we nog meer aandacht voor onze missie vragen.” Hij kijkt ons veelbetekenend aan: “Hoe sterk is die hulpmotor van jullie? Rond de kentering stroomt de rivier even niet, dan moet het toch lukken om ons die paar mijl te slepen?!” Hmm… de Tres Hombres is een serieus schip van 32 meter lang en 128 ton zwaar. We aarzelen even, maar leggen Lucipara2 daarna stevig vast aan de Tres Hombres. Even later varen we samen de Douro op.

Samen de rivier op

In het hart van Porto trekt de Tres Hombres veel bekijks. De bemanning hangt spandoeken met informatie op en stalt producten uit. De kapitein en bemanning staan als enthousiaste ambassadeurs veel voorbijgangers te woord. Ook wij steunen FairTransport en slaan koffie, rum en repen van het Amsterdamse merk Chocolatemakers in, gemaakt van cacao die de Tres Hombres vervoert. Alles met mate uiteraard, voor bijzondere momenten.

Promotie aan de kade

Reality check

Als we Porto verlaten en op de Atlantische Oceaan de eerste vrachtschepen tegenkomen, is het even slikken. Geelbruine walmen verraden precies welke route ze hebben afgelegd. De meeste consumenten zien deze vervuiling niet, maar hier op zee is er geen ontkomen aan. We kunnen niet wachten tot ze worden vervangen door zeilende vrachtschepen!

Meer informatie? Klik hier voor ons uitgebreide Engelstalige artikel en hier voor de video.

Tags: , , , Last modified: 17 maart 2021
Sluiten