Bierblikjesantenne

Voor wie aan boord zo nu en dan televisie wil kijken, zijn er handige dvb-t usb-sticks in de handel. Hiermee kunt u een laptop of netbook in een handomdraai tot een tv-toestel omtoveren.

Dvb-t staat voor digital video broadcasting terrestrial, de techniek bestemd voor tv-uitzendingen via de ether met behulp van aardse zenders (zie ook Zeilen 11-2008). Standaard zit bij zo’n usb-stick een korte staafantenne met een kabeltje van hooguit twee meter lang. Daar kleven twee nadelen aan: het valt niet altijd mee de antenne de beste ontvangstplek te geven en een eenvoudige staafantenne werkt in principe slechts optimaal op één frequentie. Dit terwijl de frequentiebanden voor dvb-t met een bereik van 174-230 MHz en 470-862 MHz ver uit elkaar liggen en ook nog eens zeer breedbandig zijn. De ontvangstresultaten kunnen dus behoorlijk tegenvallen.

De oplossing zit in de aanschaf en montage van een speciale actieve antenne. Meestal worden ze aangeduid als ‘digitenne buitenantennes’ en kosten gemiddeld zo’n 35 euro plus de benodigde kabel en een inserter voor de toevoer van voedingsspanning. Op zich een redelijk bedrag, maar een goed functionerende antenne zou zelfs bijna gratis kunnen zijn, getuige een ontwerp dat binnen de wereld van de radio-amateurs circuleert: de bierblikjesantenne. Door de hoogte en de vorm gedragen twee 33 cl blikjes zich volgens de beschrijving als de ideale breedbandige antenne voor de ontvangst van dvb-t-signalen en deze theorie wordt ondersteund met veelbelovende meetresultaten. Maar werkt het ook aan boord?

Constructie

Zeilen gaat aan de slag en begint voortvarend met het zwaarste deel van de klus: het consumeren van twee blikjes bier. Dit kan helemaal naar eigen smaak; de antenne werkt volledig merkonafhankelijk. Frisdrank mag overigens ook. Zolang het maar blik is, want dat soldeert goed. Naast de blikjes hebt u nodig enkele meters coaxkabel en een antenneplug die in de usb-stick past. De coaxkabel moet een impedantie van 75 ohm hebben. Een overgebleven stuk antennekabel van de marifoon is met een impedantie van 50 ohm dus ongeschikt. Verder komt breed verpakkingstape goed van pas. Het vereiste gereedschap is minimaal: een scherp mes, een (marl)priem en een soldeerbout.

Zoals op de tekening aangeven, komen de blikjes op 1,5 centimeter afstand met de bodems naar elkaar toe. De kern van de coaxkabel soldeert u in het midden vast aan het bovenste blikje, de mantel aan het aan te brengen gat in het onderste blikje. De gaatjes prikt u voorzichtig met de priem. Het strippen en solderen van de kabel is niet echt lastig. Het is wel raadzaam zowel blikjes als kabel even voor te solderen. Pas wel op dat de isolatie tussen de kern en de mantel van de coaxkabel niet smelt. De kern en het brede plakband houden de blikjes op de juiste afstand van elkaar. Het is handig om even met z’n tweeën het plakband aan te brengen. Gebruik voor de plug bij voorkeur een professioneel coaxiaal type; de haakse witte stekkers uit de bouwmarkt bieden onvoldoende afscherming. Aan de bovenzijde zet u met wat tape een stukje lijn vast.

Test

Eenmaal in elkaar gezet, hijsen we de antenne in de zaling en pluggen we de kabel in de dvb-t usb-stick. Het resultaat overtreft de verwachtingen. Daar waar de standaard staafantenne het onderdeks regelmatig laat afweten en het beeld bevriest, geven de bierblikjes continu volle bak op de indicator van de signaalsterkte en houden we prima beeld. Het werkt dus echt.

Nog een tip voor degene die niet te koop wil liggen met zijn of haar favoriete bierof frismerk: u kunt de constructie onderbrengen in een pvc-buis. Bijpassende afsluitdoppen voorziet u vervolgens van een hijsoog en een waterdichte kabeldoorvoer.

Tekst en foto’s René Westerhuis